Με τρεις οδούς έρχονται οι μειώσεις στις συντάξεις των ενστόλων από το 2019, ενώ η μείωση του αφορολόγητου από το 2020 φέρνει περαιτέρω «ψαλίδι» στις αποδοχές.
Την ίδια στιγμή οι αλλαγές στο μισθολόγιο των εν ενεργεία αναμένεται να επηρεάσουν και το συνταξιοδοτικό τους, κυρίως όσον αφορά στα μερίσματα και το εφάπαξ.
Μεγάλοι χαμένοι του νέου καθεστώτος είναι οι αξιωματικοί που προέρχονται από ανθυπασπιστές και αποστρατεύονται αυτεπάγγελτα λόγω 35ετίας, οι οποίοι αποχωρούν κατά κύριο λόγο στα 53 και κινδυνεύουν να καταλήξουν με πολύ χαμηλές συντάξεις.
Οι σημερινοί συνταξιούχοι ένστολοι πλήττονται στην πλειονότητά τους από:
Τις διατάξεις για την εθνική σύνταξη που προβλέπουν ως απαραίτητη προϋπόθεση για να λάβει κανείς το πλήρες ποσό -384 ευρώ- τα 40 έτη διαμονής στην Ελλάδα από το 15ο έτος της ηλικίας μέχρι το έτος της συνταξιοδότησης. Αυτό σημαίνει πως όσοι αποχώρησαν νωρίτερα από τα 55 θα πάρουν μειωμένη εθνική σύνταξη.
Τον τρόπο υπολογισμού της ανταποδοτικής σύνταξης και τους μειωμένους συντελεστές αναπλήρωσης, όπως επίσης και το «μαχαίρι» στην προσωπική διαφορά από το 2019 μέχρι και στο 18% της συνολικής σύνταξης.
Την κατάργηση από το 2019 των επιδομάτων για τα οικογενειακά βάρη.
Μείωση έως 18%
Αρμόδια στελέχη του υπουργείου Εργασίας επιμένουν πως οι απώλειες από την κατάργηση των οικογενειακών επιδομάτων -οι οποίες για χιλιάδες αξιωματικούς θα είναι σημαντικές- θα συμπεριληφθούν στην προσωπική διαφορά, με αποτέλεσμα η μέγιστη μείωση να μην ξεπερνά συνολικά και συνδυαστικά για όλους το 18%. Μάλιστα επισημαίνουν πως αυτό δεν θα ισχύσει μόνο για τους ενστόλους, αλλά για το σύνολο των συνταξιούχων που εισπράττουν σήμερα οικογενειακά επιδόματα και θα τα χάσουν από το 2019. Για όλους δηλαδή η μείωση δεν θα ξεπερνά το «ταβάνι» του 18% το 2019.
Ειδικοί της κοινωνικής ασφάλισης εκτιμούν, από την άλλη, προσπαθώντας να ερμηνεύσουν τον νόμο που μόλις ψηφίστηκε, πως οι μειώσεις είναι πιθανό να λειτουργήσουν προσθετικά.
Αν συμβεί αυτό, το «ψαλίδι» συνδυαστικά και με τις απώλειες από τη μείωση του αφορολόγητου το 2020 δεν αποκλείεται να αγγίξει για ορισμένες κατηγορίες ενστόλων το 30%.
Αναλυτικά και σύμφωνα με τις οδηγίες που γνωστοποίησε το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους και αφορούν στις προϋποθέσεις χορήγησης της εθνικής σύνταξης σε συνταξιούχους λόγω γήρατος, η εθνική σύνταξη χορηγείται σε ποσοστό 100% -δηλαδή 384 ευρώ- στον ασφαλισμένο με 40 έτη διαμονής στην Ελλάδα μεταξύ του 15ου έτους της ηλικίας και του έτους υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης.
Από τη διάταξη αυτή πλήττονται κυρίως οι έχοντες συνταξιοδοτηθεί σε ηλικία κάτω των 55 ετών, δηλαδή χιλιάδες απόστρατοι (στρατιωτικοί και Σώματα Ασφαλείας), οι οποίοι έχουν αποχωρήσει υπό καθεστώς 35ετίας, διότι κατά την αποχώρησή τους δεν είχαν οι περισσότεροι συμπληρώσει τα 55 έτη ηλικίας Το ποσό της εθνικής σύνταξης μειώνεται κατά 1/40 για κάθε χρόνο που υπολείπεται των 40 ετών παραμονής στην Ελλάδα από το 15ο έτος της ηλικίας τους έως τον χρόνο συνταξιοδότησής τους, ουσιαστικά δηλαδή μειώνεται κατά 1/40 για κάθε χρόνο που υπολείπεται των 55 ετών.
Επισημάνσεις
Ενδεικτικά, στην περίπτωση που κάποιος συνταξιοδοτήθηκε στην ηλικία των 50 ετών, δηλαδή εισήλθε στο στράτευμα στα 18 του, με 32 έτη υπηρεσίας, έχει απώλεια 5/40 του πλήρους ποσού της εθνικής σύνταξης (384 ευρώ), ήτοι απώλεια 48 ευρώ. Την ίδια στιγμή, όπως επισημαίνουν ειδικοί στο συνταξιοδοτικό των ενστόλων, στο νέο Ασφαλιστικό δεν υπάρχει ειδική μνεία για τον τρόπο υπολογισμού των ετών μονάδων εκστρατείας (μάχιμης 5ετίας), όπως και των εξαμήνων στη νέα σύνταξη, ούτε εκδόθηκε έως σήμερα κάποια εγκύκλιος γι’ αυτό το θέμα.
Οι πιο μεγάλοι χαμένοι αναμένεται να είναι όσοι έχουν αποχωρήσει με μεγάλους βαθμούς και υψηλές αποδοχές. Υπενθυμίζεται πως όσοι έχουν συνταξιοδοτηθεί με 25ετία δικαιούνται ως ανταποδοτική σύνταξη το 20,68% των συντάξιμων αποδοχών με τις οποίες είχαν βγει σε σύνταξη, όσοι αποχώρησαν με 30 έτη το 26,37%, όσοι είχαν 35 χρόνια θα πάρουν το 33,81% και όσοι αποχώρησαν με 40 το 42,80%. Για παράδειγμα, υποστράτηγος με 38 έτη υπηρεσίας από 1.268 ευρώ που εισπράττει σήμερα ενδέχεται να φτάσει στα 1.145 το 2019 και στα 1.100 το 2020 με τη μείωση του αφορολόγητου. Οπως επισημαίνουν έμπειρα στελέχη, μεγάλοι χαμένοι του νέου συστήματος είναι οι αξιωματικοί που προέρχονται από ανθυπασπιστές (ΑΣΣΥ) και αποστρατεύονται λόγω 35ετίας.
Η σχετική διάταξη ισχύει για τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων που μέχρι τις 31-12-2012 συμπλήρωσαν 25 έτη πραγματικής στρατιωτικής υπηρεσίας, με αποτέλεσμα να επέρχεται η αυτεπάγγελτη αποστρατεία τους και τελικά η συνταξιοδότησή τους λόγω γήρατος στην ηλικία των 53 ετών (είσοδος σε ΑΣΣΥ σε ηλικία 18 ετών + 35 = 53).
Με την αυτεπάγγελτη αποστρατεία των αξιωματικών της κατηγορίας αυτής στα 53 η συνταξιοδότησή τους θα γίνει μοιραία με πολύ χαμηλές αποδοχές, κάτω του 50% του μισθού που λάμβαναν ως εν ενεργεία αξιωματικοί.
Για τους υπόλοιπους αξιωματικούς της κατηγορίας αυτής, που είχαν το 2010 λιγότερα από 25 χρόνια, ισχύουν οι διατάξεις του Ν. 3883/2010 και αποστρατεύονται στα 40 χρόνια υπηρεσίας στην ηλικία των 58 υπό προϋποθέσεις.
Σαρωτικές είναι άλλωστε οι αλλαγές και στις συντάξεις χηρείας με το ηλικιακό όριο των 55 ετών και το υπόλοιπο γνωστό πλαίσιο που ισχύει και για όλους τους υπόλοιπους ασφαλισμένους.
Παραδείγματα νέων συντάξεων από το 2019
ΥΠΟΣΤΡΑΤΗΓΟΣ ΜΕ 38 ΕΤΗ: Από 1.268 ευρώ σήμερα, θα εισπράττει 1.145 το 2019 και 1.100 το 2020.
ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΑΡΧΗΣ ΜΕ 40 ΕΤΗ: Από 1.260 ευρώ σήμερα, θα εισπράττει 1.160 το 2019 και 1.120 το 2020.
ΑΝΤΙΣΥΝΤΑΓΜΑΤΑΡΧΗΣ ΜΕ 30 ΕΤΗ & ΑΝΗΛΙΚΟ: Από 1.010 ευρώ σήμερα, θα εισπράττει 850 ευρώ το 2019 και 805 ευρώ το 2020.
ΛΟΧΑΓΟΣ ΜΕ 28 ΕΤΗ & 2 ΑΝΗΛΙΚΑ ΤΕΚΝΑ: Από 1.020 ευρώ σήμερα, θα εισπράττει 858 ευρώ το 2019 και 814 ευρώ το 2020.
ΥΠΟΛΟΧΑΓΟΣ ΜΕ 30 ΕΤΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ & ΑΝΗΛΙΚΟ: Από 977 ευρώ που λαμβάνει σήμερα, θα εισπράττει 833 ευρώ το 2019 και 788 ευρώ το 2020.
ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΑΡΧΗΣ ΜΕ 1/3 ΑΝΤΣΓΟΥ: Από 1.086 ευρώ σήμερα, θα εισπράττει 937 ευρώ το 2019 και 894 ευρώ το 2020.
ΥΠΛΓΟΣ ΜΕ ΤΑΞΙΑΡΧΟΥ: Από 1.068 ευρώ σήμερα, θα εισπράττει 905 ευρώ το 2019 και 862 το 2020.
ΑΝΘΓΟΣ ΜΕ 2/3 ΤΞΧΟΥ: Από 1.048 ευρώ σήμερα, θα εισπράττει 884 ευρώ το 2019 και 841 ευρώ το 2020.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ
Οι ανατροπές σε μερίσματα και εφάπαξ
Οι αλλαγές που επέρχονται στο μισθολόγιο των εν ενεργεία στρατιωτικών επηρεάζουν με τον έναν ή τον άλλο τρόπο το συνταξιοδοτικό τους. Ειδικότερα, εφόσον η «προσωπική διαφορά» δεν θα υπολογίζεται στην κράτηση για κύρια σύνταξη, θα μειώνει από τη θέσπισή της και έπειτα τον μέσο όρο αποδοχών που λαμβάνεται υπόψη για τον προσδιορισμό της ανταποδοτικής σύνταξης. Επειδή όμως στον υπολογισμό της ανταποδοτικής σύνταξης λαμβάνονται υπόψη οι αποδοχές σε βάθος ετών, οι όποιες διαφορές που θα προκύψουν, θα γίνουν ορατές σε βάθος χρόνων για τα εν ενεργεία στελέχη των Ε.Δ. & Σ.Α. Από την άλλη, οι συντάξιμες αποδοχές των αποστράτων δεν πρόκειται να επηρεαστούν, αφού με τον ν. 4387/2016, απεμπλάκησαν τελείως οι αποδοχές των εν ενεργεία στελεχών με αυτές των εν αποστρατεία.
Oπως επισημαίνουν όμως ειδικοί, όσον αφορά στα Μετοχικά Ταμεία και στο εφάπαξ, αναμένονται διαφοροποιήσεις στο καθεστώς τους, με δεδομένες τις αυξήσεις των εισροών/εσόδων τους από την αύξηση του Βασικού Μισθού, την παγιοποίηση των κρατήσεων των «κοινωνικών πόρων» μέσω του ΥΠΕΘΑ, ενώ δεν αποκλείεται να έρθουν παράλληλα και μειώσεις στα μερίσματα και στο εφάπαξ, καθόσον με τον υφιστάμενο τρόπο υπολογισμού τους, δεν θα υπολογίζονται πλέον τα επιδόματα που καταργήθηκαν και λαμβάνονταν υπόψη.
Τα κλιμάκια
«Σημαντικό είναι το πρόβλημα που ανακύπτει με τα στελέχη Β κατάστασης καθώς και με την 1η σειρά Εθελοντών Μακράς Θητείας (κατάταξης 1ο εξάμηνο 1990)», παρατηρεί ο Γιάννης Αντωνιάδης, οικονομικός σύμβουλος των Ενώσεων Αποστράτων Αξιωματικών. «Πώς θα φθάσουν στο 1ο κλιμάκιο που δίδεται στα 36 έτη και μόνο σε συνταγματάρχες; Αποστρατεύονται στα 35 έτη και μολονότι για την Πολεμική Αεροπορία προβλέπεται ο βαθμός του ΣΜΧΟΥ χωρίς πτυχίο ΑΕΙ γι αυτούς, δεν παίρνουν τον βαθμό του ΣΜΧΟΥ εν ενεργεία αλλά μόνο σε αποστρατεία. Θα υπάρξει κάποια πρόβλεψη και για αυτά τα στελέχη;». Ενα άλλο ζήτημα που επισημαίνει ο κ. Αντωνιάδης είναι πώς θα επιλυθεί το πρόβλημα που θα ανακύψει με την αναδρομικότητα για όσους έχουν αποστρατευθεί από 1-1-17 και θα πρέπει η υπηρεσία να ξαναστείλει τα νέα στοιχεία (κλιμάκια κ.λπ.); Ο ίδιος επισημαίνει τον κίνδυνο να υπάρξουν και νέες καθυστερήσεις στην προκαταβολή της σύνταξής τους.
Πηγή: Έθνος