Στο μικροσκόπιο των ελεγκτών της ΑΑΔΕ μπαίνουν και οι influencers. Θα συλλέγουν στοιχεία και φωτογραφίες για να εντοπίζουν φορολογουμένους που διάγουν πολυτελή βίο, ο οποίος δεν συνάδει με το εισόδημα που εμφανίζουν στις δηλώσεις τους. Από κόσκινο θα περνούν και οι εταιρείες που πωλούν τα προϊόντα τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Τα 4 νέα ψηφιακά εργαλεία που θα ενεργοποιήσει η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων εντός του 2023.
Της ΣΙΣΣΥΣ ΣΤΑΥΡΟΠΙΕΡΡΑΚΟΥ
Tα social media (Facebook και Instagram) φυσικών προσώπων αλλά και εταιρειών που πωλούν εμπόρευμα μέσω του διαδικτύου αξιοποιεί η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων προκειμένου να εντοπίσει μέσω ειδικού ελεγκτικού τμήματος υποθέσεις εκτεταμένης φοροδιαφυγής. Η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών και η διοίκηση της ΑΑΔΕ επιστρατεύουν στο κυνήγι κατά της φοροδιαφυγής τη διενέργεια ερευνών μέσω του Facebook και άλλων εφαρμογών του διαδικτύου για να εντοπίζουν φυσικά πρόσωπα που διάγουν πολυτελή βίο, καθώς και ύποπτες συναλλαγές και παράνομο εμπόριο από τις εταιρείες.
Όσον αφορά τα φυσικά πρόσωπα, οι ελεγκτές θα αξιοποιήσουν τα social media για τη συλλογή στοιχείων, όπως φωτογραφίες από πολυτελή προϊόντα των ελεγχόμενων, προκειμένου να εντοπίσουν πληροφορίες που δείχνουν ότι διάγουν πολυτελή διαβίωση που δεν συνάδει με το εισόδημα που δηλώνουν στις φορολογικές δηλώσεις τους.
Για τις εταιρείες, στόχος είναι να πέσουν στα δίχτυα των ελεγκτών φορολογούμενοι που μέσω του λογαριασμού τους στο Facebook και στο Instagram εμπορεύονται διάφορα προϊόντα σε δελεαστικές τιμές, αλλά χωρίς να δηλώνουν τις συγκεκριμένες συναλλαγές στην εφορία με αποτέλεσμα να μην πληρώνουν ΦΠΑ και φόρο εισοδήματος. Ειδικά όσον αφορά τις πωλήσεις μέσω διαδικτύου, οι εφοριακοί θα εξετάζουν τον αριθμό των φίλων κάθε επιχείρησης αλλά και τα σχόλια των πελατών στο Facebook. Συνήθως το ύψος της φοροδιαφυγής σε αυτές τις περιπτώσεις ανέρχεται σε δεκάδες χιλιάδες ευρώ.
Παράλληλα, η ΑΑΔΕ θα θέσει σε εφαρμογή εντός του έτους και μια σειρά από άλλα εργαλεία, ώστε να επιτευχθεί ο στόχος που δεν είναι άλλος από την αύξηση των δημοσίων εσόδων, αλλά και τη διεύρυνση της φορολογικής βάσης. Σε αυτά περιλαμβάνονται η ηλεκτρονική πλατφόρμα που θα δέχεται καταγγελίες για φοροδιαφυγή, το ψηφιακό δελτίο αποστολής, η διασύνδεση ταμειακών με τα POS και την εφορία, αλλά και το σύστημα Εispraxis.
Πρόσθετα όπλα
Τα υπόλοιπα εργαλεία που έχει ρίξει η Αρχή στη μάχη κατά της φοροδιαφυγής είναι:
POS – MyDATA
Το σημαντικότερο ίσως εργαλείο που έχει μπει στην καθημερινότητα επιχειρήσεων και επαγγελματιών είναι τα ηλεκτρονικά βιβλία. Το myDATA, όπως είναι ευρύτατα γνωστό, καταργεί σταδιακά τη χειρόγραφη έκδοση παραστατικών και την αντικαθιστά με την ηλεκτρονική.
Με το νέο σύστημα οι φορολογικές Αρχές θα έχουν πλήρη εικόνα για το ύψος και τον χρόνο έκδοσης των αποδείξεων λιανικής πώλησης και τον τρόπο πληρωμής από τον πελάτη και έτσι θα μπορούν να εντοπίζουν κρούσματα απόκρυψης εισοδήματος και κλοπής ΦΠΑ από όσους δεν εκδίδουν απόδειξη. Στόχος της ΑΑΔΕ είναι, εντός του 2023, όλες οι επιχειρήσεις να λειτουργούν με σύγχρονους Φορολογικούς Ηλεκτρονικούς Μηχανισμούς (ΦΗΜ), οι οποίοι θα είναι κατάλληλοι για τις συναλλαγές λιανικής που θα πραγματοποιούν, με δυνατότητα διασύνδεσης με POS για πληρωμή με κάρτα. Σύμφωνα με τον σχεδιασμό της ΑΑΔΕ, ταμειακές μηχανές και POS ουσιαστικά ενοποιούνται με πλήρη καταγραφή όλων των δεδομένων σε πραγματικό χρόνο και δίνουν τη δυνατότητα άμεσης διασταύρωσης από τους ελεγκτικούς μηχανισμούς. Με το νέο σύστημα, οι ταμειακές και τα POS δεν θα λειτουργούν αυτόνομα για χρεωστικές συναλλαγές. Δηλαδή, για πληρωμές με κάρτα δεν θα επιτρέπεται να εισάγεται με πληκτρολόγηση στο POS το ποσό πληρωμής. Το ποσό θα βγαίνει απευθείας από την ταμειακή μηχανή. Σημειώνεται ότι ορισμένες επιχειρήσεις ήδη έχουν υιοθετήσει τέτοια συστήματα και εκδίδεται αυτόματα η απόδειξη κατά την πληρωμή με κάρτα.
Ψηφιακό δελτίο αποστολής
Μέσα στο 2023 θα ενεργοποιηθεί το σύστημα ηλεκτρονικής παρακολούθησης της διακίνησης αγαθών, ή αλλιώς ψηφιακό δελτίο αποστολής, το οποίο περιλαμβάνεται στη βίβλο ψηφιακού μετασχηματισμού του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης που καθορίζει τις βασικές αρχές, το πλαίσιο και τις κατευθύνσεις για τον ψηφιακό μετασχηματισμό της χώρας.
Το έργο έχει ως στόχο την ανάπτυξη ενός συνεκτικού ελεγκτικού πλαισίου για τις διακινήσεις φορτίων στην Ελλάδα σε σχέση με τον τύπο και την πληροφορία των συνοδευτικών παραστατικών, τις διαδικασίες διαχείρισης των εγγράφων μεταφοράς και το σύστημα παρακολούθησης των διακινήσεων. Η ενεργοποίησή του θα συμβάλει στην αντιμετώπιση της φοροαποφυγής στις διακινήσεις των φορτίων, στον περιορισμό των πρακτικών αθέμιτου ανταγωνισμού και στη διευκόλυνση των επιχειρήσεων όσον αφορά το εμπορευματικό έργο. Το σύστημα θα εξετάσει την ένταξη της νέας δηλωτικής υποχρέωσης των επιχειρήσεων στο πλαίσιο της πλατφόρμας της ΑΑΔΕ, myDATA – ηλεκτρονικά βιβλία, για την υποβολή φορολογικών παραστατικών.
Καταγγελίες
Μια νέα ηλεκτρονική πλατφόρμα, μέσω της οποίας οι πολίτες θα μπορούν να καταγγέλλουν περιπτώσεις φοροδιαφυγής, λαθρεμπορίου, παράνομου πλουτισμού και «μαύρου» χρήματος, ετοιμάζει η ΑΑΔΕ. Η πλατφόρμα θα συγκεντρώνει όλες τις καταγγελίες των πολιτών, επώνυμες και ανώνυμες.
Ειδικότερα, όσοι πολίτες θέλουν να καταγγέλλουν κάποια παράβαση θα εισέρχονται στην πλατφόρμα, η οποία θα είναι ανοιχτή για όλους (δηλαδή για την είσοδο στην ηλεκτρονική εφαρμογή δεν θα απαιτούνται κωδικοί πρόσβασης στο Taxisnet) και θα συμπληρώνουν σε ειδική φόρμα τα στοιχεία για το είδος και τον χρόνο της φορολογικής παράβασης. Στη συνέχεια θα περιγράφουν αναλυτικά την καταγγελία τους και θα συμπληρώνουν τα στοιχεία του φυσικού ή νομικού προσώπου που καταγγέλλουν.
Κάθε καταγγελία με τη χρήση ειδικών φίλτρων θα αξιολογείται και θα βαθμολογείται ανάλογα με τη σοβαρότητά της. Σε περίπτωση που κρίνεται σημαντική, αμέσως μετά θα παραδίδεται στους ελεγκτές, οι οποίοι θα αναλαμβάνουν να την ερευνήσουν εξονυχιστικά.
Οι καταγγελίες των φορολογουμένων θα ελέγχονται προκειμένου να τεθούν στο αρχείο αναφορές που έχουν να κάνουν με προσωπικές αντιδικίες και ανταγωνισμούς που δεν έχουν κανένα φορολογικό ενδιαφέρον για την ΑΑΔΕ. Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι πολλές υποθέσεις μεγάλης φοροδιαφυγής, απάτες που αφορούν τον ΦΠΑ, ξέπλυμα «μαύρου» χρήματος και παράνομου πλουτισμού έχουν έρθει στην επιφάνεια μετά από κάποια καταγγελία.
Σύστημα Eispraxis
Το σύστημα Eispraxis, το οποίο αποτελεί το υπερόπλο κατά της φοροδιαφυγής, έχει ήδη ενεργοποιηθεί στα ελεγκτικά και εισπρακτικά κέντρα της ΑΑΔΕ. Το Eispraxis σκιαγραφεί το προφίλ του κάθε οφειλέτη, καθώς αντλεί πληροφορίες για τα εισοδήματα και την περιουσιακή του εικόνα από όλα τα πληροφοριακά συστήματα της ΑΑΔΕ, το MyAADE, το Taxisnet, το Icisnet, το Elenxis, καθώς και από τρίτους, όπως Κτηματολόγιο, ΓΕΜΗ, ΕΦΚΑ, ΚΕΑΟ, ΕΡΓΑΝΗ, Χρηματιστήριο και φυσικά τις τράπεζες. Επιπλέον, θα ανταλλάσσει στοιχεία και πληροφορίες με άλλα κράτη-μέλη της Ε.Ε. Για κάθε οφειλή θα δημιουργείται ηλεκτρονικός φάκελος, ο οποίος θα ενημερώνεται σε πραγματικό χρόνο για τις ενέργειες και τα μέτρα που έχουν ληφθεί. Δηλαδή το Eispraxis:
- Θα παρακολουθεί το «προφίλ» κάθε οφειλέτη.
- Θα έχει καταγεγραμμένη την περιουσιακή του κατάσταση.
- Θα ανταλλάσσει στοιχεία με το Κτηματολόγιο, το ΓΕΜΗ και τον ΕΦΚΑ.
- Θα ανταλλάσσει στοιχεία και πληροφορίες με κράτη-μέλη της Ε.Ε.
- Θα παρακολουθεί τα ληξιπρόθεσμα χρέη φυσικών και νομικών προσώπων προς τους δημόσιους φορείς με έμφαση στη φορολογία.
Έλεγχοι 2023
Για το τρέχον έτος έχουν προγραμματιστεί 28.000 φορολογικοί έλεγχοι σε εισοδήματα και ακίνητα, ενώ θα πραγματοποιηθούν άλλοι 15.500 στοχευμένοι μερικοί επιτόπιοι έλεγχοι, καθώς επίσης και 900 σε υποθέσεις μεγάλης φοροδιαφυγής. Aπό αυτές, οι 580 αφορούν υποθέσεις ερευνών φοροδιαφυγής που σχετίζονται με ανοίγματα τραπεζικών λογαριασμών, επεξεργασίες κατασχεμένων στοιχείων και αρχείων, κυκλώματα έκδοσης και λήψης εικονικών φορολογικών στοιχείων, επεξεργασίας ψηφιακών αρχείων κ.λπ.
Συνολικά, η ΑΑΔΕ έχει δώσει εντολή για τη διενέργεια 44.400 φορολογικών ελέγχων, ενώ θα ακολουθήσουν και άλλες «ντιρεκτίβες» με οδηγίες, ένδειξη ότι το 2023 θα υπάρξει μπαράζ φορολογικών ελέγχων. Με τη βοήθεια νέων ηλεκτρονικών εργαλείων, στο «μάτι» του φοροελεγκτικού μηχανισμού θα βρεθούν:
- Υποθέσεις που αφορούν επιστροφές φόρων.
- Υποθέσεις που αφορούν δικαιούχους που έτυχαν επιστροφής ΦΠΑ, καθώς και δικαιούχων νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων που έτυχαν επιστροφής φόρου εισοδήματος χωρίς έλεγχο.
- Υποθέσεις για τις οποίες έχει εκδοθεί σημείωμα διαπιστώσεων με τα αποτελέσματα του φορολογικού ελέγχου και προσωρινός προσδιορισμός φόρων και προστίμων.
- Υποθέσεις που προέκυψαν από εισαγγελικές παραγγελίες, εντολές ανακριτικών και προανακριτικών πράξεων, περιλαμβανομένων αιτημάτων και εντολών διενέργειας φορολογικών ελέγχων που έχουν προκύψει από εντολή οποιασδήποτε εισαγγελικής ή δικαστικής Αρχής και διατηρούνται στην ΑΑΔΕ.
- Υποθέσεις για τις οποίες επίκειται η έκδοση σημειώματος διαπιστώσεων και προσωρινού προσδιορισμού φόρου και προστίμου, συνεκτιμώντας αιτιολογημένα στο ΟΠΣ Elenxis.
- Υποθέσεις που αφορούν εκθέσεις έρευνας των υπηρεσιών Ερευνών και Διασφάλισης Δημοσίων Εσόδων.
- Υποθέσεις που αφορούν πορισματικές εκθέσεις που διαβιβάζονται στην ΑΑΔΕ από τη Διεύθυνση Ερευνών Οικονομικού Εγκλήματος.
- Υποθέσεις που αφορούν διασταυρωτικούς ελέγχους ενδοκοινοτικών συναλλαγών (VIES) και υποθέσεις πολυμερών (ταυτόχρονων) ελέγχων που διενεργούνται από ελληνικές και αλλοδαπές φορολογικές Αρχές.
- Υποθέσεις αμοιβαίας διοικητικής συνδρομής κατόπιν αιτήματος.