Εργασιακά: Τι αλλάζει για 8ωρο, άδειες, τηλεργασία – Νέο τοπίο για εργαζομένους – εργοδότες

Μια νέα πραγματικότητα διαμορφώνει στην αγορά εργασίας ο νέος νόμος που υπερψηφίστηκε την Τετάρτη 16 Ιουνίου στη Βουλή. Εργαζόμενοι και εργοδότες καλούνται να προσαρμόσουν την καθημερινότητά τους σε ένα νέο πλαίσιο που δημιουργεί νέα δεδομένα. Κομβικές αλλαγές έρχονται στις υπερωρίες, τις απολύσεις, τις αποζημιώσεις, τα ωράρια και την τηλεργασία.
Η πιο σημαντική αλλαγή όπως επισημαίνεται στο enikonomia.gr, που προκάλεσε τη σύγκρουση ανάμεσα σε κυβέρνηση και αντιπολίτευση, είναι οι αλλαγές στο 8ωρο. Πρόκειται για τη διευθέτηση του χρόνου εργασίας, η οποία ισχύει και πριν από τον νέο εργασιακό νόμο ως προαιρετικό μέτρο κατόπιν συμφωνίας μεταξύ εργοδότη και εργαζόμενου, εφόσον υπήρχε συλλογική σύμβαση εργασίας ανάμεσα στα δύο μέρη.
Πάνω στο υπάρχον πλαίσιο όσοι απασχολούνται με 8ωρο έχουν τη δυνατότητα να εργαστούν 2 ώρες επιπλέον την ημέρα, με ανάλογη μείωση του ωραρίου ή επιπλέον άδειες κατά τις περιόδους μειωμένης απασχόλησης. Το νέο καθεστώς “ανοίγει” τον δρόμο και στις επιχειρήσεις που δεν έχουν συνδικάτα να προχωρήσουν σε διευθέτηση του χρόνου εργασίας εφόσον φυσικά γίνει αίτημα από τον ίδιο τον εργαζόμενο. Την ίδια στιγμή, το υπουργείο Εργασίας αναδιατύπωσε για νομοτεχνικούς λόγους τη διάταξη με την οποία επιβεβαιώνεται νομικά η ισχύς του 8ωρου/5θήμερου/40ωρου, όπως εφαρμόζεται σήμερα.
Στην καθημερινότητα των εργαζομένων και των εργοδοτών μπαίνει και η ψηφιακή κάρτα εργασίας. Μέσω του μέτρου το υπουργείο φιλοδοξεί να “εγκλωβίσει” του εργοδότες που είναι επιρρεπείς στις παραβάσεις της εργατικής νομοθεσίας. Κεντρικό στόχος η καταπολέμηση της μαύρης και υποδηλωμένης εργασίας, αλλά και των μη δηλωμένων υπερωριών. Η ψηφιακή κάρτα εργασίας θα καταγράφει σε πραγματικό χρόνο την απασχόληση του εργαζομένου, την υπέρβαση του νομίμου ωραρίου, τις υπερεργασίες και τις υπερωρίες του και θα συνδέεται απ’ ευθείας με online σύστημα του ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ, ώστε να ακολουθούν άμεσα οι σχετικές συνέπειες στον παραβατικό εργοδότη.
Προς την ίδια κατεύθυνση κινείται και η ενίσχυση του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας. Στην πραγματικότητα, συστήνεται η Επιθεώρηση Εργασίας ως ανεξάρτητη διοικητική αρχή. Θα λειτουργεί κατά τα πρότυπα της ΑΑΔΕ, ενώ θα έχει διοικητική ανεξαρτησία, διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια και δεν θα υπόκειται σε έλεγχο.
Νέο τοπίο διαμορφώνεται και στο σκέλος των απεργιών, καθώς βάσει του νέου νόμου προβλέπεται πλέον η υποχρέωση παροχής εγγυημένης υπηρεσίας (1/3 της συνήθως παρεχόμενης) κατά τη διάρκεια των απεργιών στην κοινή ωφέλεια, ώστε να καλύπτονται οι ανάγκες των πολιτών. Παράλληλα, με το νέο πλαίσιο μπαίνει “απαγορευτικό” στην ενίσχυση συνδικαλιστικών οργανώσεων από εργοδότες και κόμματα, ενώ εμποδίζεται η δυνατότητα επαναπροκήρυξης απεργίας που έχει κριθεί παράνομη από τη Δικαιοσύνη, από δευτεροβάθμια ή τριτοβάθμια συνδικαλιστική οργάνωση.
Η τηλεργασία
Στα θετικά του νέου νόμου, είναι θέσπιση αυστηρών κανόνων για την τηλεργασία. Με τα νέα δεδομένα η τηλεργασία θα αποτελεί κοινή απόφαση εργοδότη και εργαζόμενου, ενώ ο εκάστοτε εργοδότης πρέπει να τηρεί το ωράριο εργασίας και να σέβεται την ιδιωτική ζωή του εργαζόμενου που δουλεύει από το σπίτι. Με απλά λόγια, δεν θα μπορεί να χρησιμοποιεί κάμερες προκειμένου να ελέγχει την απόδοση του εργαζόμενου, όπως συνέβη σε αρκετές επιχειρήσεις κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Επίσης, ο εργοδότης θα αναλαμβάνει το κόστος που προκαλείται στον εργαζόμενο από τη μορφή αυτής της εργασίας, όπως ιδίως το κόστος του εξοπλισμού, ώστε να μην επιβαρύνονται οι εργαζόμενοι και οι οικογένειες τους.
Αλλαγές στις άδειες
Θετικό πρόσημο έχουν και οι αλλαγές στις άδειες. Ο νόμος θεσπίζει νέες άδειες για γονείς και φροντιστές, όπως η άδεια 14 ημερών για τους νέους πατέρες και η επιδοτούμενη από τον ΟΑΕΔ γονική άδεια και για τους δύο γονείς.
Με άλλα μέτρα που περιλαμβάνονται στον νόμο διευρύνθηκε η προστασία των εργαζομένων από άκυρες απολύσεις, ενώ θεσπίστηκε η δυνατότητα επιπλέον (τριπλάσιας) αποζημίωσης, αντί επαναπρόσληψης, στις υπόλοιπες περιπτώσεις. Τέλος, ένα πάγιο αίτημα συνδικαλιστικών οργανώσεων αποτελεί γεγονός. Η αποζημίωση των εργατοτεχνιτών εξισώνεται με εκείνη των υπαλλήλων, γεγονός που αυξάνει σημαντικά τις απολαβές που θα λαμβάνουν εφόσον απολυθούν.