Νέος Εξωδικαστικός: Όλα τα “μυστικά παραθυράκια” – Σε ποιες περιπτώσεις φτάνουν οι δόσεις την… 35ετία

Γράφει ο Βαγγέλης Δουράκης
Ανοίγει αύριο για
την υποβολή αιτήσεων η ηλεκτρονική πλατφόρμα της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης
Ιδιωτικού Χρέους, μέσω της οποίας ρυθμίζονται με μία αίτηση όλα τα χρέη προς τράπεζες, funds,
ΑΑΔΕ, ΕΦΚΑ και Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης: Mικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, ελεύθεροι
επαγγελματίες αλλά και νοικοκυριά, μπορούν πλέον να εξοφλήσουν τα χρέη τους στο
Δημόσιο μέχρι και σε 240 δόσεις και στις Τράπεζες έως 420, καθώς τίθεται σε
εφαρμογή ο νέος εξωδικαστικός μηχανισμός. Στο νέο πλαίσιο θα έχουν τη δυνατότητα να
εντάσσονται επιχειρήσεις με κύκλο εργασιών μικρότερο των 700.000 ευρώ, ελεύθεροι
επαγγελματίες και νοικοκυριά.

Ο κανόνας για συνολικές ρυθμίσεις και οι εξαιρέσεις!
Ο γενικός κανόνας και η φιλοσοφία που
διέπει τον μηχανισμό αφορά στην αντιμετώπιση συνολικά το προβλήματος της υπερχρέωσης,
άρα είναι προϋπόθεση για την υποβολή αίτησης να υπάρχουν οφειλές και σε
τράπεζες ή άλλους χρηματοδοτικούς φορείς, οι οποίες θα ενταχθούν σε μια
συνολική ρύθμιση.
Άλλωστε, σύμφωνα με το Άρθρο 7 παρ. 3 του Πτωχευτικού «η
υποβολή αίτησης για υπαγωγή στη διαδικασία εξωδικαστικής ρύθμισης οφειλών δεν
επιτρέπεται εφόσον: ενενήντα τουλάχιστον τοις εκατό (90%) των συνολικών οφειλών του οφειλέτη σε χρηματοδοτικούς
φορείς, στο Δημόσιο και στους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης οφείλεται σε έναν
χρηματοδοτικό φορέα ή το σύνολο των οφειλών του προς τα πρόσωπα αυτά δεν
υπερβαίνει το ποσό των δέκα χιλιάδων (10.000) ευρώ».
Με άλλα λόγια, τα χρέη πρέπει
να ξεπερνούν τα 10.000 ευρώ και να μην οφείλονται σε έναν μόνο φορέα σε ποσοστό
που υπερβαίνει το 90%. Έτσι, ουσιαστικά ο νόμος φαίνεται να δίνει την
δυνατότητα ρύθμισης χρεών μόνον εάν υπάρχει «διασπορά» τους σε περισσότερους
από 2 πιστωτές!! Άρα κάποιος δεν μπορεί να διευθετήσει τα χρέη του μέχρι και σε
240 δόσεις εάν αυτά είναι μόνον σε Εφορία ή αποκλειστικά σε Ασφαλιστικά Ταμεία! Αυτός ο γενικός κανόνας όμως
φαίνεται να έχει … και τις εξαιρέσεις του!

Πότε μπορεί να γίνει εξόφληση σε 240 δόσεις των χρεών μόνον σε ένα πιστωτή

Αν λοιπόν
κάποιος θέλει να εξοφλήσει σε .. βάθος 20ετίας τα χρέη που έχει για παράδειγμα
μόνον στην Εφορία μπορεί να επικαλεστεί το άρθρο 24 του νόμου και να παρακάμψει
τον «γενικό κανόνα»: Μέσω του συγκεκριμένου άρθρου ανοίγει «παράθυρο» για
«κατ’ιδίαν» συζήτηση και διευθέτηση χρέους με έναν πιστωτή εάν αυτός είναι
φορέας του Δημοσίου, δηλαδή είτε μιλάμε για οφειλή μόνον προς την ΑΑΔΕ ή μόνον
προς τον ΕΦΚΑ, με μοναδικό περιορισμό βέβαια η οφειλή να ξεπερνά τα 10.000
ευρώ!
Συγκεκριμένα το άρθρο 24
αναφέρει αυτολεξεί: «Το Δημόσιο και οι Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης δύναται να
καταρτίζουν διμερείς συμβάσεις αναδιάρθρωσης οφειλών, εφόσον με τη σύμβαση ο
οφειλέτης καθίσταται βιώσιμος ή αξιόχρεος, κατά περίπτωση, η ανάκτηση του Δημοσίου
ή του Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης είναι τουλάχιστον ίση προς την εκτιμώμενη
ανάκτησή του σε περίπτωση πτώχευσης του οφειλέτη και τηρούνται οι κανόνες και
περιορισμοί του άρθρου 22 (σ.σ.:αυτές δηλαδή που προβλέπονται στις πολυμερείς
συμβάσεις). Η κατάρτιση διμερούς σύμβασης αναδιάρθρωσης έχει ως προς το Δημόσιο
ή Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης, κατά περίπτωση, τις συνέπειες του άρθρου 23 του
νόμου, (σ.σ.:που αφορά στις λοιπές συμβάσεις).

Τι ισχύει για χρέη σε τράπεζα
Με τις Τράπεζες όμως είναι διαφορετικά τα πράγματα: Εάν κάποιος έχει χρέος
μόνον σε ένα χρηματοπιστωτικό Ίδρυμα δεν μπορεί να προσφύγει στον μηχανισμό.
Μπορεί όμως να ενταχθεί στις διατάξεις του νομού, εάν χρωστάει σε δύο τράπεζες…
τουλάχιστον: Δεν «μπαίνει» όμως εάν η οφειλή του στη μία από τις δύο
διαμορφώνεται σε πάνω από 90% του συνολικού χρέους. Τα τραπεζικά ιδρύματα πάντως μπορούν να παρέχουν και περισσότερες δόσεις. Ο αριθμός δόσεων υπολογίζεται βάσει αξίας περιουσίας (δηλ ακινήτων) και
εισοδημάτων (λαμβάνοντας υπόψη τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης) και «σφραγίζεται»
με επιπλέον στοιχεία, όπως η
ηλικία, η ικανότητα αποπληρωμής.
Όσον αφορά στην περιουσία υπολογίζεται, τόσο η αξία εκείνης
του οφειλέτη όσο και εκείνης των εγγυητών του. Οι δόσεις επιβαρύνονται με επιτόκιο (δημόσιο 5% και τράπεζες 3,75% ετησίως),
όμως δίνεται η επιλογή να πληρωθούν τα χρέη σε λιγότερες δόσεις, ώστε να
«ψαλιδιστούν» οι τόκοι.

Και «κούρεμα» χρέους
Ο νέος εξωδικαστικός όμως προβλέπει και «κούρεμα» οφειλής:
Το «κούρεμα» προς το δημόσιο δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερο από 95% για τα πρόστιμα,
85% για προσαυξήσεις και τόκους εκπρόθεσμης καταβολής και 75% για το
κεφάλαιο.
Δεν γίνεται καθόλου κούρεμα κεφαλαίου σε παρακρατουμενους φόρους όπως ΦΠΑ,
ΦΜΥ
Το κούρεμα προς τράπεζες δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερο του 80% του
κεφαλαίου. Δεν υπάρχει όριο μέγιστου κουρέματος για τόκους.
Όμως, ο οφειλέτης θα πρέπει να πληρώσει κατ’ ελάχιστον την
αξία ρευστοποίησης όλης της περιουσίας του (ανεξαρτήτως αν το ποσό αυτό καλύπτεται
από τα δηλωμένα εισοδήματά του): Έτσι, κατά την εκκίνηση της διαδικασίας
ένταξης στον εξωδικαστικό μηχανισμό, δεν απαιτείται η ρευστοποίηση της περιουσίας, αλλά η εκτίμηση
του ύψους της, ώστε να καθοριστεί το συνολικό ποσό πληρωμής, ο αριθμός και το
ύψος των δόσεων.
Πέραν των παραπάνω, για να ενταχθεί κάποιος οφειλέτης
σε ρύθμιση, θα πρέπει να πληρώσει
και το ποσό που περισσεύει από τα εισοδήματά του (μετά την κάλυψη
των ευλόγων δαπανών διαβίωσης στην περίπτωση των φυσικών προσώπων και του
αναγκαίου κεφαλαίου κίνησης για τα νομικά πρόσωπα, εφόσον τα εισοδήματά του
είναι επαρκή και μπορούν να υποστηρίξουν κάτι τέτοιο).

Πότε
«υιοθετείται» το «κούρεμα»
Τι σημαίνουν πρακτικά όλα όσα προαναφέρθηκαν; Αν η
αξία ρευστοποίησης της περιουσίας του οφειλέτη υπερβαίνει το ύψος των οφειλών,
τότε δεν υπάρχει διαγραφή χρέους. Αν όμως υπολείπεται, σε συνδυασμό με τις
άλλες παραμέτρους που θέτει ο νόμος, γίνεται «κούρεμα» οφειλής. Για παράδειγμα, αν η αξία της περιουσίας είναι 120.000 ευρώ και προς
ρύθμιση οφειλές 100.000 ευρώ, δεν επιτρέπεται η διαγραφή οφειλής. Στην περίπτωση της ίδιας αξίας περιουσίας και με
οφειλή 150.000 ευρώ, τότε υπάρχει η δυνατότητα διαγραφής οφειλής.