Συντάξεις: “Κλειδώνουν” αναδρομικά 24 μηνών για τους συνταξιούχους του Δημοσίου – Όλες οι λεπτομέρειες

Δικαιούχοι
Για το διάστημα αυτό τα αναδρομικά τα δικαιούνται όλοι οι συνταξιούχοι είτε διεκδικούν επιστροφές ΕΑΣ με αγωγές είτε όχι. Και αυτό γιατί η 504/2021 απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου παραπέμπει κατά το σκεπτικό της στην πρώτη απόφαση με την οποία είχε κρίνει αντισυνταγματική την ΕΑΣ, την 244/2017, λέγοντας από τότε ότι η εισφορά θα έπρεπε να είχε διακοπεί. Γιο όσους έχουν αγωγές πριν από το 2017 βγαίνουν αναδρομικά έως και 27.300 ευρώ. Οι συνταξιούχοι με μικτή κύρια σύνταξη ή με άθροισμα κύριων συντάξεων πάνω από 1.400 ευρώ δικαιούνται επιστροφή ίση με το 3% έως 14% της σύνταξης από τις κρατήσεις για τα έτη 2017 και 2018.
Για το 24μηνο και χωρίς αγωγές τα αναδρομικά ξεκινούν από 960 ευρώ και ξεπερνούν τα 10.000 ευρώ. Τα 960 ευρώ είναι για συνταξιούχους με μικτή κύρια σύνταξη ή άθροισμα συντάξεων 1.450 ευρώ που έχουν την πιο μικρή μείωση από την ΕΑΣ με 3%, ενώ το 10χίλιαρο είναι για συνταξιούχους που η αρχική μικτή κύρια σύνταξη ή το μικτό άθροισμα από κύριες συντάξεις φτάνει ή και ξεπερνά τις 3.000 ευρώ και έχουν την υψηλότερη κράτηση ΕΑΣ με μείωση σύνταξης κατά 14%. Το κόστος για τις επιστροφές έχει μετρηθεί από το οικονομικό επιτελείο και είναι περίπου 200 εκατ. ευρώ τον χρόνο, δηλαδή 400 εκατ. ευρώ για αναδρομικά 24μήνου σε περίπου 450.000 συνταξιούχους του Δημοσίου.

Συντάξεις-αναδρομικά: «Πού θα βρεθούν τα λεφτά»

Οι αποφάσεις της κυβέρνησης για το θέμα των αναδρομικών από την ΕΑΣ αναμένονται για μετά το Πάσχα και, όπως αποκαλύπτει ο “Ελεύθερος Τύπος της Κυριακής”, δεν θα είναι εύκολες. Αφενός γιατί στις πρώτες συσκέψεις που έγιναν μέσα στην εβδομάδα υπήρξε προβληματισμός για το «πού θα βρεθούν τα λεφτά» και αφετέρου διότι υπάρχει ορθάνοιχτο το ενδεχόμενο για αναδρομικά πέραν και του 2018, δηλαδή από το 2019 μέχρι και σήμερα! Και αυτό γιατί όπως αφήνεται να εννοηθεί στην απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου, για το διάστημα από 2019 και μετά η ΕΑΣ δεν έχει κριθεί νόμιμη! Στην απόφαση δε, το Ελεγκτικό Συνέδριο λέει ότι «απέχει να αποφανθεί περί της αντισυνταγματικότητας από το 2019 και μετά» παραπέμποντας την οριστική κρίση επ’ αυτού στο 3ο τμήμα του. Μπορεί λοιπόν η κυβέρνηση να ετοιμάζεται να δώσει αναδρομικά 2ετίας, αλλά να της προκύψουν 5ετίας, καθώς είναι ανοιχτό το διάστημα επιστροφών για μετά το 2019. Ομοίως ανοιχτό είναι και το αν οι συνταξιούχοι που θα κάνουν «σήμερα» αγωγές για να διεκδικήσουν αναδρομικά 5ετίας (2017, 2018, 2019, 2020 και 2021) θα πάρουν όλες τις επιστροφές ή αν θα μείνουν στα δυο χρόνια (2017 και 2018).
Η μόνη καθαρή περίπτωση που τα αναδρομικά θα είναι για 5 έτη ή και παραπάνω αφορά τους συνταξιούχους που είχαν κάνει αγωγές για την ΕΑΣ πριν βγει η απόφαση του 2017. Αυτή η κατηγορία έχει κλειδώσει επιστροφές 5ετίας. Ανοιχτό επίσης είναι και τι θα γίνει με τους συνταξιούχους από τα ταμεία του ιδιωτικού τομέα που έχουν κρατήσεις από την ΕΑΣ, πλην όμως δεν έχει ξεκαθαριστεί αν είναι αντισυνταγματική από το Συμβούλιο της Επικρατείας. Μια ενδεχόμενη επιστροφή αναδρομικών 24μήνου και στους συνταξιούχους του ιδιωτικού τομέα ανεβάζει το κόστος κατά 600 εκατ. ευρώ επιπλέον κατ’ έτος, ήτοι κατά 1,2 δισ. ευρώ στη διετία και συνολικά (μαζί με το Δημόσιο) σε 1,6 δισ. ευρώ. Σε μια πρώτη ευρεία σύσκεψη, που πραγματοποιήθηκε την περασμένη Τετάρτη στο υπουργείο Εργασίας, συζητήθηκε μεν το κόστος για τα αναδρομικά στον δημόσιο ή και στον ιδιωτικό τομέα, για το επίμαχο 24μηνο, που όπως φαίνεται θεωρείται σίγουρο, πλην όμως έπεσαν στο τραπέζι και προτάσεις για το μετά το 2019 διάστημα, που, όπως φαίνεται, είναι ανοιχτό και μπορεί να φέρει ντόμινο διεκδικήσεων και επιπλέον αναδρομικών!

Σενάρια
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες του «Ε.Τ.» της Κυριακής, στα πιθανά σενάρια που εξετάστηκαν είναι να μπει πλαφόν 2ετίας στις διεκδικήσεις των συνταξιούχων, που σημαίνει η παραγραφή να πέσει από τα 5 στα 2 έτη, προκειμένου να μετριαστεί το κόστος επιστροφών από εδώ και πέρα. Εναλλακτικά δε, είναι υπό σκέψη και άλλη μια πρόταση, αυτή του συμψηφισμού των αναδρομικών της ΕΑΣ με τις προσωπικές διαφορές που μπήκαν στις συντάξεις από τον επανυπολογισμό του νόμου Κατρούγκαλου από το 2019 και μετά. Αν προχωρήσει μια τέτοια πρόταση, τότε ένα μέρος των αναδρομικών της ΕΑΣ θα ισοφαρίσει τις προσωπικές διαφορές και αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα, αφενός οι συνταξιούχοι να ανακτήσουν την παλιά ενιαία σύνταξη παίρνοντας όμως λιγότερα αναδρομικά και αφετέρου να κερδίσουν καθαρή αύξηση από τον νέο επανυπολογισμό δεδομένου ότι θα έχει φύγει από τη μέση η προσωπική διαφορά.
Για παράδειγμα, με την πρόταση αυτή, ένας συνταξιούχος που δικαιούται αναδρομικά ΕΑΣ 3.360 ευρώ για 24 μήνες και μετά το 2019 παίρνει σύνταξη 1.100 ευρώ με προσωπική διαφορά άλλα 100 ευρώ θα έχει συμψηφισμό των αναδρομικών με την προσωπική διαφορά από το 2019 έως και τα μέσα του 2021, ήτοι θα αφαιρεθούν από τα 3.360 ευρώ της ΕΑΣ τα ποσά προσωπικής διαφοράς που εισέπραξε για 30 μήνες που βγαίνουν στα 3.000 ευρώ. Επομένως θα πάρει μόνον 360 ευρώ από αναδρομικά, αλλά καταργείται οριστικά η προσωπική διαφορά και πλέον θα έχει σύνταξη 1.200 ευρώ (αντί 1.100+100). Αυτόματα η αύξηση που θα έχει από τον νέο επανυπολογισμό θα περάσει ολόκληρη στην τσέπη από τη στιγμή που δεν θα έχει προσωπική διαφορά για να συμψηφιστεί. Σε αυτή την περίπτωση ο συνταξιούχος κερδίζει τη χαμένη σύνταξη και «στρώνει χαλί» για αυξήσεις, αλλά δεν θα έχει αναδρομικά.
ΓΙΑ ΠΟΙΕΣ 4 ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ανοίγει ο δρόμος των επιστροφών
Με την απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου και υπό την αίρεση των τελικών νομοθετικών ρυθμίσεων ανοίγει ο δρόμος για να εισπράξουν αναδρομικά από την ΕΑΣ 4 κατηγορίες συνταξιούχων του Δημοσίου:
1 Όσοι είχαν ασκήσει προσφυγές πριν από τον Φεβρουάριο του 2017. Οι εν λόγω συνταξιούχοι δικαιούνται όλα τα αναδρομικά από τότε που είχαν την κράτηση μέχρι την ημερομηνία αγωγής. Για παράδειγμα, συνταξιούχος που έκανε προσφυγή στο Ελεγκτικό Συνέδριο το 2016 δικαιούται αναδρομικά ΕΑΣ από το 2010, δηλαδή πέραν της 5ετίας.
2 Όσοι είχαν ασκήσει προσφυγές μετά τη δημοσίευση της απόφασης 244/2017 δικαιούνται αναδρομικά από τον Φεβρουάριο του 2017 και μετά και όχι για το διάστημα πριν από την απόφαση. Για παράδειγμα, συνταξιούχος που έκανε αγωγή το 2019 δικαιούται αναδρομικά για τα έτη 2017, 2018 και 2019.
3 Όσοι συνταξιούχοι ασκήσουν προσφυγές από εδώ και στο εξής, ήτοι από 26 Μαρτίου 2021 που δημοσιεύτηκε η νέα απόφαση, δικαιούνται -με τα έως τώρα δεδομένα- αναδρομικά από Φεβρουάριο 2017 και μετά με όριο την 5ετία. Αν όμως μπει κόφτης παραγραφής στη 2ετία, θα πάρουν μόνο για τα 2017 και 2018 και τίποτε από το 2019 και μετά.
4 Όσοι δεν πρόλαβαν να καταθέσουν αγωγές και δεν σκέφτονται να προσφύγουν ούτε και τώρα, αλλά είχαν κάνει αιτήσεις διακοπής της ΕΑΣ προς το Γενικό Λογιστήριο μετά το 2017, το πιθανότερο είναι πως θα πάρουν τα αναδρομικά του 24μήνου.

Εκκρεμεί απόφαση του ΣτΕ για επικουρικές και Δώρα
Στο πλάνο των αναδρομικών όμως έρχεται να προστεθεί και η νέα απόφαση που αναμένεται από το ΣτΕ για τις επιστροφές, μειώσεων 11 μηνών σε επικουρικές συντάξεις, καθώς και στα Δώρα κύριων και επικουρικών συντάξεων. Οι τελευταίες πληροφορίες αναφέρουν ότι επίκειται θετική έκβαση που σημαίνει ότι το θέμα των αναδρομικών θα απαιτήσει μετά το Πάσχα μια συνολική ρύθμιση η οποία ωστόσο επιδιώκεται να απλωθεί με επιστροφές σε βάθος χρόνου.