του Janan Ganesh*
Πολλοί άνθρωποι στη σημερινή εποχή δίνουν τέλος σε μια φθοροποιό σχέση, σταματούν να αντιστέκονται σε μια μοιραία ασθένεια ή αφήνουν έναν μαχητικό συνάδελφο να έχει την τελευταία λέξη. Σε κανέναν δεν αρέσει να παραιτείται, αλλά η φρόνιμη παραίτηση είναι μέρος της ζωής. Οι νέοι γιατροί στην Αγγλία έσωσαν την αξιοπρέπειά τους, ίσως και τη ζωή τους, αποφασίζοντας να μην κάνουν απεργία.
Δεδομένου ότι η κουλτούρα μας δεν τιμά την πράξη της παραίτησης, οι εναπομένοντες μετριοπαθείς στο Εργατικό Κόμμα αρνούνται να το βάλουν κάτω. Ο Τζέρεμι Κόρμπιν επανεξελέγη στην ηγεσία το περασμένο Σαββατοκύριακο. Στην Αριστερά υπάρχει αναταραχή. Η καθημερινότητα πολλών βουλευτών είναι ένας αντίστροφος μακαρθισμός, με τους σοσιαλιστές να κάνουν αυτή τη φορά τις ανακρίσεις. Παρ’όλα αυτά, δεν το αποφασίζουν να παραιτηθούν και να ιδρύσουν ένα νέο κόμμα.
Δικαίωμά τους. Το λιγότερο που μπορούν να κάνουν όμως είναι να μας απαλλάξουν από τους λεονταρισμούς τους. «Δεν θα παραδοθούν ποτέ», λένε. «Η αντεπίθεση αρχίζει τώρα», βεβαιώνουν. Οι άνθρωποι που μας επέβαλαν τον Οουεν Σμιθ, έναν άνοστο κόλακα της κοσμοθεωρίας του Κόρμπιν, θέλουν να τους λάβουμε σοβαρά υπόψη.
Το σχέδιό τους, αν υπάρχει κάτι τέτοιο, είναι να εγγράψουν εκατοντάδες χιλιάδες πραγματιστές ψηφοφόρους στο κόμμα, ενώ οι ίδιοι θα ασκούνται στη διανοητική τους ανανέωση. Το πρώτο σκέλος αυτού του σχεδίου ανήκει στη σφαίρα της φαντασίας, το δεύτερο είναι περιττό.
Οι άνθρωποι τους οποίους θα ήθελαν στο κόμμα δεν συνηθίζουν να εντάσσονται σε κόμματα. Τους εμποδίζει η συμμετοχή στην πραγματική ζωή. Το μόνο που θα μπορούσε να προσελκύσει όλους εκείνους που είναι δυσαρεστημένοι με τον Κόρμπιν είναι ένα εντελώς νέο κίνημα που θα βασίζεται στη φιλοευρωπαϊκή κεντροαριστερά.
Το να κρατάς τους σωστούς ανθρώπους έξω είναι ευκολότερο από το να φέρνεις τους σωστούς ανθρώπους μέσα. Εχοντας αποτύχει στο πρώτο εγχείρημα, οι μετριοπαθείς δεν θα έπρεπε να υπολογίζουν στο δεύτερο. Η σχέση τους με την αφηρημένη σκέψη δεν είναι υγιής. Ασχολούνται υπερβολικά μ’αυτήν χωρίς να γίνονται καλύτεροι. Πιστεύουν ότι οι εκλογικές επιτυχίες απορρέουν αναγκαστικά από τη νίκη στον μετα-κόσμο των ιδεών. Η αριστεροσύνη από δεύτερο χέρι του Σμιθ ήταν ο καθρέφτης της πνευματικής τους κόπωσης. Το μόνο που μπορούμε να περιμένουμε από αυτούς τον επόμενο χρόνο είναι εργασίες με τίτλους όπως «Προς μια Ανανεωμένη Σοσιαλδημοκρατία» και διάφορες μελέτες – όπως για παράδειγμα ότι πρέπει να είμαστε πιο σκληροί στο θέμα της μετανάστευσης – τις οποίες θα μπορούσε να εκπονήσει οποιοσδήποτε ενήλικας με λίγες ευαισθησίες.
Αναρωτιέται κανείς σε ποια θαύματα της σκέψης των Τόρις αποδίδουν οι μετριοπαθείς του Εργατικού Κόμματος την εκλογική κυριαρχία του Συντηρητικού Κόμματος τους δύο τελευταίους αιώνες. Οι Συντηρητικοί δεν κατακτούν την εξουσία με τη σκέψη. Ούτε ο Κόρμπιν έφτασε στην κορυφή του Εργατικού Κόμματος με τη σκέψη. Πρόσφερε απλώς σε ανθρώπους με ιδεολογικές βεβαιότητες την αίσθηση ότι επικοινωνεί μαζί τους. Είναι αυτό που ο Φίλιπ Ροθ αποκάλεσε «έκσταση του φαρισαϊσμού» και δεν μπορεί να νικηθεί με την αυστηρή αναλυτική σκέψη.
Αν τα παραπάνω λόγια μοιάζουν απελπισμένα, η εντύπωση είναι σωστή. Είναι πολύ πιθανό, και κάθε μέρα γίνεται πιθανότερο, ότι ο Γκόρντον Μπράουν ήταν ο τελευταίος πρωθυπουργός από το Εργατικό Κόμμα. Ακόμη κι αν οι αντάρτες εκτοπίσουν τον Κόρμπιν από την ηγεσία και εγκαταστήσουν έναν δικό τους άνθρωπο, οι ψηφοφόροι θα θυμούνται ότι το κόμμα αυτό ψήφισε δύο φορές μέσα σε δύο χρόνια τη σκληροπυρηνική Αριστερά.
Όταν βλέπει κάποιος ότι έχασε, μπορεί να το παραδεχθεί και να ξεκινήσει από την αρχή. Αλλά οι μετριοπαθείς του Εργατικού Κόμματος δεν θα κάνουν τίποτα τέτοιο. Το 1960, σε μια άλλη μάχη ανάλογου χαρακτήρα, ο τότε αρχηγός του κόμματος Χιου Γκέιτσκελ έλεγε πως θα αγωνιστεί ξανά, και ξανά, και ξανά, για να σώσει το κόμμα που όλοι αγαπούν.
Η εσωτερική κουλτούρα του Εργατικού Κόμματος συμπυκνώνεται σε αυτή την υπέροχη και διεστραμμένη φράση. Στον πραγματικό κόσμο, δεν τίθεται θέμα αγάπης ενός πολιτικού κόμματος. Ένα κόμμα δεν είναι η οικογένειά σου. Είναι μια μηχανή με έναν σκοπό: στην περίπτωση του Εργατικού Κόμματος, ο σκοπός αυτός είναι η υλική βελτίωση της ζωής των ανθρώπων με κοινοβουλευτικά μέσα. Αν η μηχανή χαλάσει, επισκεύασέ την. Αν δεν μπορεί να επισκευαστεί, κατασκεύασε μια καινούργια.
Το συναίσθημα έκανε τους μετριοπαθείς του Εργατικού Κόμματος να συμβιβαστούν με ηγέτες τους οποίους θα έπρεπε να έχουν διώξει. Τους έκανε να ανοίξουν το κόμμα τους προς την ευρύτερη Αριστερά. Και τους κρατά σε μια μάχη την οποία δεν μπορούν να κερδίσουν.
*Ο Τζάναν Γκάνες είναι βρετανός δημοσιογράφος, συγγραφέας και πολιτικός σχολιαστής
Πηγή: Financial Times