Υπό την ώθηση του Παρισιού και του Αμπού Ντάμπι, μια διεθνής διάσκεψη πρόκειται να υιοθετήσει σήμερα μια διακήρυξη για τη δημιουργία ενός ταμείου για την προστασία της κληρονομιάς της ανθρωπότητας και ενός δικτύου καταφυγίων για τα πολιτιστικά αγαθά που απειλούνται από συγκρούσεις.
«Αυτά τα δύο στοιχεία θα περιλαμβάνονται στην τελική διακήρυξη», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Γάλλος Τζακ Λανγκ, πρώην υπουργός Πολιτισμού και συνδιοργανωτής της συνάντησης, η οποία έχει τεθεί υπό την αιγίδα της UNESCO η οποία έχει κινητοποιηθεί έντονα μετά τις καταστροφές που έγιναν από τους τζιχαντιστές στη Συρία και το Ιράκ.
Στο σχέδιο του τελικού κειμένου δεν αναφέρονται αριθμοί γι’ αυτό το ταμείο, όμως η Γαλλία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα είπαν ότι στόχος είναι τα 100 εκατ. δολάρια.
Η Γαλλία έκανε γνωστό ότι θα συνεισφέρει έως 30 εκατ. δολάρια. Άλλα κράτη, ανάμεσα στα οποία ορισμένες μοναρχίες του Κόλπου και η Κίνα, επισήμαναν πως είναι διαθέσιμα για μια οικονομική προσπάθεια, χωρίς ωστόσο να συγκεκριμενοποιήσουν ποσά.
Το ταμείο, το οποίο θα δέχεται δημόσιες και ιδιωτικές συνεισφορές, θα ιδρυθεί στη Γενεύη με σκοπό να προστατεύει την κληρονομιά που κινδυνεύει στις ζώνες συγκρούσεων.
Θα συμβάλλει στη χρηματοδότηση επιχειρήσεων πρόληψης και έκτακτης ανάγκης, στον αγώνα κατά του λαθρεμπορίου έργων τέχνης και θα χρησιμεύει επίσης για την αποκατάσταση πολιτιστικών αγαθών που έχουν υποστεί ζημιές, σύμφωνα με το σχέδιο δήλωσης που βρίσκεται στη φάση της οριστικοποίησης.
Ζώνες καταφύγια
Ο άλλος στόχος της διάσκεψης αφορά τη δημιουργία ενός διεθνούς δικτύου καταφυγίων για την προσωρινή διαφύλαξη πολιτιστικών αγαθών που κινδυνεύουν στο έδαφος στο οποίο βρίσκονται από ένοπλες συγκρούσεις ή από την τρομοκρατία.
Καθώς τα ζητήματα της κυριαρχίας εξακολουθούν να είναι ευαίσθητα στη διεθνή σκηνή, τα αγαθά αυτά δεν θα μπορούν να μετακινηθούν προς κάποια γειτονική χώρα ή, ως ύστατο καταφύγιο, προς μια πιο μακρινή χώρα παρά μόνο έπειτα από αίτημα των ενδιαφερόμενων κυβερνήσεων, σύμφωνα με μια πηγή που πήρε μέρος στις συζητήσεις.
Ορισμένα κράτη, όπως η Βοσνία-Ερζεγοβίνη, γνωστοποίησαν πως είναι διατεθειμένα να αποτελέσουν μέρος του δικτύου των καταφυγίων, όμως άλλα, όπως η Αίγυπτος, εξέφρασαν επιφυλάξεις, δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ένας εκπρόσωπος.
Μιλώντας από το βήμα της διάσκεψης, ο Έλληνας πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας δήλωσε πως η διαδικασία των «καταφυγίων» πρέπει να αποτελεί την «ύστατη επιλογή» και πως «εγγυήσεις» πρέπει να παρέχονται για την «ασφαλή επιστροφή» ενός πολιτιστικού αγαθού στη χώρα στην οποία ανήκει.
Οι συμμετέχοντες στη διάσκεψη αναμένεται ότι θα καλέσουν το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ να υποστηρίξει τους στόχους που καθορίσθηκαν στο Αμπού Ντάμι, σύμφωνα με το σχέδιο της διακήρυξης.
Ο γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ και ο ισχυρός άνδρας των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων σεΐχης Μοχάμεντ μπεν Ζαγέντ αλ-Ναχγιάν πρόκειται να κλείσουν σήμερα τη διάσκεψη παρουσία τουλάχιστον 13 άλλων αρχηγών κρατών ή κυβερνήσεων, μεταξύ των οποίων και ορισμένοι μονάρχες του Κόλπου, σύμφωνα με τους οργανωτές.
Οι πρόεδροι του Μαλί και του Αφγανιστάν, οι χώρες των οποίων πλήττονται επίσης από λεηλασίες χώρων της πολιτιστικής κληρονομιάς, αναμένεται να είναι επίσης παρόντες. Εκπρόσωποι περίπου 40 χωρών, καθώς και δημόσιων και ιδιωτικών θεσμών, συμμετέχουν από χθες στις συζητήσεις.
«Είναι απίστευτο το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έχει κινητοποιηθεί για ένα τέτοιο θέμα», δήλωσε εκφράζοντας την απογοήτευσή του ο Τζακ Λανγκ.
Από την πλευρά των Εμιράτων, τη διάσκεψη προετοίμασε ο Μοχάμεντ Χαλίφα αλ-Μουμπάρακ, πρόεδρος της Αρχής Τουρισμού και Πολιτισμου του Αμπού Ντάμπι.
Η διάσκεψη για την κληρονομιά διεξάγεται στο περιθώριο της ολοκλήρωσης του Λούβρου του Αμπού Ντάμπι, που παρουσιάζεται ως «το πρώτο παγκόσμιο μουσείο στον αραβικό κόσμο» και ως ένα σύμβολο «ανοίγματος» και «ανεκτικότητας».
Ο Ολάντ επισκέφθηκε σήμερα το πρωί τον χώρο του μελλοντικού μουσείου. Επικαλούμενος την προστασία της κληρονομιάς, ο γάλλος πρόεδρος μίλησε για μια «σύγκρουση ανάμεσα στον πολιτισμό, την ανθρωπότητα και τη βαρβαρότητα».
Το Λούβρο του Αμπού Ντάμπι «έχει τη δύναμη να στείλει ένα μήνυμα ειρήνης, διαλόγου, κατανόησης και ευφυΐας», τόνισε.