Στο χαμηλότερο ιστορικό επίπεδο υποχώρησε την Τρίτη, 18 Απριλίου 2023 η λίρα στην Τουρκία έναντι του δολαρίου.
Αυτό συνέβη επειδή υπάρχει αβεβαιότητα για το ποιο θα είναι το αποτέλεσμα των προεδρικών και βουλευτικών εκλογών που θα γίνουν στα μέσα του Μαΐου. Και αυτό ενδέχεται να σημάνει την πρώτη εναλλαγή στην εξουσία στην χώρα εδώ και 20 χρόνια.
Το τουρκικό νόμισμα
Το τουρκικό νόμισμα κατακρημνίστηκε στην ισοτιμία 19,5996:1 έναντι του αμερικανικού δολαρίου, με άλλα λόγια σε επίπεδο άνευ προηγουμένου αφότου δημιουργήθηκε η νέα τουρκική λίρα τον Ιανουάριο του 2005, με την αφαίρεση 6 μηδενικών σε σχέση με την προηγούμενη αξία της.
Μετά την ιλιγγιώδη υποτίμηση του τουρκικού νομίσματος στα τέλη του 2021, η κυβέρνηση έθεσε σε εφαρμογή τα μέτρα για την υποστήριξη της λίρας, που υπονομεύεται από τον πληθωρισμό και τη φυγή κεφαλαίων.
Το εγχείρημα αυτό «απέτυχε» είπε το στέλεχος της εταιρείας συμβούλων Cribstone Strategic Macro,Μάικ Χάρις.
Αν και ο πληθωρισμός επιβραδύνεται αδιαλείπτως τους τελευταίους 5 μήνες στην Τουρκία, εξακολουθεί ακόμη να ίπταται περί το 50,51% σε ετήσια βάση τον Μάρτιο.
Παράλληλα, ενώ οι περισσότερες μεγάλες οικονομίες επέλεξαν να θέσουν σε εφαρμογή πολύ πιο σφιχτή νομισματική πολιτική, αυξάνοντας τα επιτόκια για να συγκρατήσουν την απογείωση των τιμών, η Τουρκία αντίθετα κατέβασε δραστικά τα δικά της.
Το κύριο κατευθυντήριο επιτόκιο της κεντρικής τουρκικής τράπεζας (TCMB) μειώθηκε κατά 14%, στο 8,5%, από τον Αύγουστο του 2022, κατά τις βουλές του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, για τον οποίο τα υψηλά επιτόκια αυξάνουν τον πληθωρισμό – άποψη που κινείται αντίθετα στο κυρίαρχο ρεύμα οικονομικής θεωρίας.
Ο βασικός αντίπαλος του κ. Ερντογάν στις προεδρικές εκλογές της 14ης Μαΐου, ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου υπόσχεται πως αν εκλεγεί θα επαναφέρει την Τουρκία στην οικονομική «ορθοδοξία» και πως θα ξαναδώσει αυτονομία στην κεντρική τράπεζα.
Τα πεπραγμένα του τούρκου προέδρου στην οικονομία γενικότερα πλήττουν τις πιθανότητές του να επανεκλεγεί, σε βαθμό που πρόσφατες δημοσκοπήσεις δίνουν πλέον βραχύ προβάδισμα στον βασικό του αντίπαλο.
Ποια είναι η πρόβλεψη της JPMorgan για την τουρκική λίρα
Οι τραπεζίτες της JPMorgan εκτίμησαν πως η λίρα της Τουρκίας ενδέχεται να πλησιάσει το 30 ανά δολάριο το δολάριο μετά τις εκλογές του επόμενου μήνα εάν γίνουν μέτριες αλλαγές στην ανορθόδοξη οικονομική πολιτική της χώρας, όπως μετέδωσε στις 15 Απριλίου του 2023 το Reuters.
Οι προβλέψεις για την λίρα
Δύο είναι τα επικρατέστερα σενάρια για την τιμή της λίρας, σύμφωνα με τους αναλυτές της JPMorgan:
- Το ένα είναι η λίρα αρχικά να πέσει στις 24 με 25 ανά δολάριο και στις 26 μέχρι το τέλος του 2023 σε σχέση με περίπου 19 ανά δολάριο που είναι σήμερα. Και οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων αναφοράς που οδηγούν το κόστος δανεισμού στην οικονομία να εκτιναχθούν στο 25%.
- Το άλλο είναι η λίρα να πέσει κοντά στις 30 ανά δολάριο μέχρι το τέλος του έτους .Εάν επικρατήσει αυτό το σενάριο τότε οι αποδόσεις των ομολόγων δεν θα μπορούν να προσαρμοστούν πολύ σε αυτό.