Ποιο το μέλλον του Γερούν Ντάισελμπλουμ στην προεδρία του Eurogroup μετά τη συντριβή του κόμματός του (Εργατικοί-PvdA) στις ολλανδικές εκλογές;
Μετά την ανακούφιση από την επανεκλογή του νυν πρωθυπουργού της Ολλανδίας, Μαρκ Ρούτε, αυτό είναι το ερώτημα που φαίνεται να απασχολεί τις Βρυξέλλες ενόψει και του αυριανού Eurogroup. «Δεν είναι προγραμματισμένη κάποια συζήτηση, ωστόσο είναι αρκετά πιθανό να θέσει κάποιος το ζήτημα στο τραπέζι», σημειώνει στο Αθηναϊκό Πρακτορείο πηγή της ευρωζώνης. Οι πρώτες ανταλλαγές επί του ζητήματος είναι σίγουρο ότι έγιναν τα προηγούμενα εικοσιτετράωρα στη συνάντηση των G20 στο Μπάντεν Μπάντεν, όπου βρέθηκε ο πρόεδρος του Eurogroup και άλλοι ομόλογοί του.
Εφόσον, κάποια τέτοια συζήτηση διεξαχθεί στην αυριανή συνεδρίαση των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης, δεν αναμένεται φυσικά κάποια απόφαση, αλλά περισσότερο εκτιμάται πως ο ίδιος ο Γ. Ντάισελμπλουμ θα τοποθετηθεί για το πώς περιμένει να εξελιχθούν οι διαπραγματεύσεις για το σχηματισμό κυβέρνησης. Κι αυτό γιατί το μόνο σίγουρο είναι ότι μέχρι να σχηματιστεί η καινούρια κυβέρνηση, η θέση του Ντάισελμπλουμ δεν κινδυνεύει.
Άλλωστε, η θητεία του Ντάισελμπλουμ στην προεδρία του Eurogroup λήγει τον Ιανουάριο του 2018, ενώ κατά μέσο όρο στην Ολλανδία ο σχηματισμός κυβέρνησης διαρκεί τρεις μήνες. Φέτος, μάλιστα, οι δυσκολίες θα είναι σαφώς περισσότερες αφού θα χρειαστούν τουλάχιστον τέσσερα κόμματα για να επιτευχθεί η αναγκαία πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο. «Οι διαπραγματεύσεις μπορεί να κρατήσουν και 200 μέρες. Εάν φτάσουμε σε αυτά τα επίπεδα δε θα υπάρχει κάποιο πρόβλημα» σχολιάζει στο Αθηναϊκό Πρακτορείο, ο Ρένε Κουπίρες, πολιτικός αναλυτής στο ερευνητικό ινστιτούτο του κόμματος των Εργατικών.
Την ίδια στιγμή η Συνθήκη της Λισαβόνας είναι ιδιαιτέρως λακωνική ως προς τη διαδικασία, προβλέποντας μόνο ότι οι υπουργοί επιλέγουν με σχετική πλειοψηφία έναν πρόεδρο, χωρίς καν να ορίζεται ότι πρέπει να είναι ένας απ’ αυτούς. «Θα μπορούσε να είναι μέχρι και ο μπακάλης της γειτονιάς», είχε τονίσει ο ίδιος ο Ντάσελμπλουμ τον περασμένο Οκτώβριο. Ανώτερος αξιωματούχος της ευρωζώνης υπογράμμιζε επίσης την περασμένη εβδομάδα με νόημα ότι σύμφωνα με τον κανονισμό λειτουργίας του Eurogroup, μόνο τη στιγμή της εκλογής του είναι αναγκαίο ο υποψήφιος πρόεδρος να είναι ένας από του υπουργούς Οικονομικών των κρατών-μελών.
Εξάλλου, θα μπορούσε για κάποιους το ζήτημα να λυθεί -εάν υπάρχει, φυσικά, η βούληση- τροποποιώντας το καταστατικό του Eurogroup προκειμένου να πάρει ο πρόεδρος του Eurogroup το χαρακτήρα της μόνιμης θέσης, όπως είναι ο πρόεδρος της Επιτροπής ή του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Μάλιστα, επειδή το Eurogroup δεν είναι επίσημο όργανο της ΕΕ (οι αποφάσεις του πάντα επικυρώνονται την επόμενη μέρα από το συμβούλιο των υπουργών Οικονομικών της ΕΕ), μια τέτοια αλλαγή δεν θα ήταν περίπλοκη.
Ωστόσο, πηγή της ευρωζώνης εκτιμούσε ότι εάν το κόμμα του Γερούν Ντάισελμπλουμ δεν μπει στη κυβέρνηση (κάτι που είναι αρκετά πιθανό μετά την απώλεια του 76% της δύναμής του) οι πιθανότητες να παραμείνει στη θέση του προέδρου είναι πολύ λίγες. «Θα ήταν δύσκολο γι’ αυτόν να το διαχειριστεί με μια άλλη κυβέρνηση στο εσωτερικό της χώρας του, ειδικά αν λάβει κανείς υπόψη του ότι κάποια μέλη του Eurogroup έχουν εκφράσει τις αντιρρήσεις τους για τον τρόπο με τον οποίο έχει χειριστεί κάποιες υποθέσεις», λέει χαρακτηριστικά η ίδια πηγή.
Συγκεκριμένα, πολλοί παρατηρητές υπογραμμίζουν ότι τους τελευταίους μήνες ο πρόεδρος του Eurogroup ήταν από ουδέτερος έως θετικός προς την Ελλάδα και το ελληνικό ζήτημα, προκαλώντας «αγκάθια» στη σχέση του με τον Γερμανό υπουργό Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Υπενθυμίζουν δε, ότι μια πρώτη προσπάθεια να «εκθρονιστεί» ο Ντάισελμπλουμ έγινε κατά τη λήξη της πρώτης θητείας του, το καλοκαίρι του 2015. Τότε, ο Ισπανός ομόλογός του, Λουίς Ντε Γκίντος, έθεσε υποψηφιότητα, αλλά οι Ευρωπαίοι υπουργοί Οικονομικών τάχθηκαν με μια ευρεία πλειοψηφία υπέρ της ανανέωσης της θητείας του Ντάισελμπλουμ.
Ως εκ τούτου, είναι αναμενόμενο να συνεχίζει ο ίδιος να εποφθαλμιά τη θέση του Ντάισελμπλουμ, αλλά οι πιθανότητές του είναι επίσης λίγες εκτιμούν στις Βρυξέλλες. Κι αυτό γιατί ανήκει και αυτός στην πολιτική οικογένεια του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, όπως πλέον, όλοι αυτοί που κατέχουν τα κορυφαία πόστα στις Βρυξέλλες, μετά και την εκλογή του Αντόνιο Ταγιάνι ως προέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου τον περασμένο Ιανουάριο. Ως εκ τούτου, το όνομα του Πήτερ Κάζιμιρ ακούγεται όλο και περισσότερο στους διαδρόμους, αν και για πολλούς, ο Σλοβάκος υπουργός Οικονομικών δεν «έπεισε» τους ομολόγους του κατά τη θητεία του ως προέδρου του ECOFIN.
Σε κάθε περίπτωση, όλα δείχνουν ότι το ζήτημα της διαδοχής του Ντάισελμπλουμ θα είναι ένα ακόμα ζήτημα που θα κριθεί με πολιτικά και όχι θεσμικά κριτήρια. «Εναπόκειται στο Eurogroup να αποφασίσει», ανέφερε ο εκπρόσωπος του Ντάισελμπλουμ μετά τις εκλογές στην Ολλανδία, πετώντας το μπαλάκι στους ομολόγους του.