Η ΕΕ πρέπει να θέσει υποχρεωτικά όρια στη χρήση βιομηχανικά
παραχθέντων, μερικώς υδρογονωμένων φυτικών ελαίων (τρανς-λιπαρά οξέα) τα οποία
μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών νόσων, στειρότητας,
Αλτσχάιμερ, διαβήτη και παχυσαρκίας. Αυτό υποστήριξαν με ψήφισμά τους οι ευρωβουλευτές
την Τετάρτη 26 Οκτωβρίου.
Οι ευρωβουλευτές επισημαίνουν ότι σύμφωνα με τα στοιχεία της Επιτροπής
μόνο ένας στους τρεις καταναλωτές στην ΕΕ γνωρίζει για την ύπαρξη των
τρανς-λιπαρών οξέων. Αυτό αποδεικνύει ότι τα υπάρχοντα μέτρα που αφορούν την επισήμανση
των προϊόντων δεν επαρκούν. Το ΕΚ ζητά από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προτείνει,
το συντομότερο δυνατόν, και κατά προτίμηση μέσα σε δύο χρόνια, ένα μέγιστο
επιτρεπόμενο όριο για τη χρήση τρανς-λιπαρών οξέων σε όλα τα τρόφιμα.
Σύμφωνα με στοιχεία, η θέσπιση νόμιμων ορίων για τα βιομηχανικής
παρασκευής τρανς-λιπαρά στη Δανία, που εισήγαγε ένα εθνικό όριο της τάξης του
2% για τα τρανς-λιπαρά σε έλαια και λίπη το 2003, ήταν επιτυχής και επέφερε
σημαντική μείωση των θανάτων από καρδιαγγειακά νοσήματα
Τα εν λόγω λιπαρά οξέα χρησιμοποιούνται περισσότερο στα φθηνότερα
τρόφιμα, πράγμα που σημαίνει ότι τα άτομα με χαμηλό εισόδημα είναι πιο
εκτεθειμένα σε τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε τρανς-λιπαρά οξέα. Αυτό
φυσικά οξύνει τις ανισότητες στον τομέα της υγείας.
Το ψήφισμα υιοθετήθηκε με 586 ψήφους υπέρ, 19 κατά και 38 αποχές.
Τα τρανς-λιπαρά οξέα είναι ακόρεστα λιπαρά τα οποία συναντώνται σε
τροφές που παράγονται από μηρυκαστικά καθώς και σε βιομηχανικά παραχθέντα,
μερικώς υδρογονωμένα φυτικά έλαια. Η κατανάλωση βιομηχανικά παραχθέντων,
μερικώς υδρογονωμένων φυτικών ελαίων έχει συσχετιστεί με αυξημένο κίνδυνο
καρδιαγγειακού νοσήματος. Η υψηλή κατανάλωση τρανς-λιπαρών συνιστά παράγοντα
κινδύνου, ιδίως για την ανάπτυξη στεφανιαίας νόσου (περισσότερο από κάθε άλλο
θρεπτικό στοιχείο ανά θερμίδα), μιας ασθένειας η οποία υπολογίζεται συντηρητικά
ότι ευθύνεται για περίπου 660.000 θανάτους ετησίως στην ΕΕ, ήτοι περίπου 14%
της συνολικής θνησιμότητας.
Η Δανία ήταν η πρώτη ευρωπαϊκή χώρα που περιόρισε τη χρήση των
τρανς-λιπαρών στα έλαια και τα λίπη με νόμο που εισήγαγε το 2003. Παρόμοια
εθνικά νομικά όρια έχουν έκτοτε εισαχθεί στην Αυστρία (2009), την Ουγγαρία
(2013) και τη Λετονία (2015). Εθελοντικά μέτρα για τη μείωση της περιεκτικότητας
σε τρανς-λιπαρά οξέα εφαρμόζονται στο Βέλγιο, τη Γερμανία, την Ολλανδία, την
Πολωνία, το Ηνωμένο Βασίλειο και την Ελλάδα. Εθνικές διατροφικές συστάσεις
έχουν εκδοθεί στη Βουλγαρία, τη Μάλτα, τη Σλοβακία, το Ηνωμένο Βασίλειο και τη
Φινλανδία.
Τον Ιούνιο του 2015, η αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA)
δημοσίευσε μια απόφαση βάσει της οποίας τα μερικώς υδρογονωμένα έλαια, η κύρια
πηγή των βιομηχανικά επεξεργασμένων τρανς-λιπαρών στα επεξεργασμένα τρόφιμα,
δεν αναγνωρίζονται πλέον ως ασφαλή για να χρησιμοποιούνται σε τρόφιμα και θα
απαγορευθούν από τον Ιούνιο του 2018.
στο 