Tα ρομπότ έρχονται, αλλά ο ρυθμός αυτοματοποίησης της ανθρώπινης εργασίας θα επέλθει σταδιακά, ανατρέποντας ορισμένες ανησυχητικές εκτιμήσεις.
Βέβαια, σύμφωνα με έρευνα του Παγκόσμιου Iνστιτούτου της McKinsey, το πιθανότερο είναι η ταχύτητα αυτοματοποίησης να είναι μέτρια, καθώς το τι είναι τεχνολογικά εφικτό δεν είναι παρά μόνο ο ένας από τους παράγοντες που καθορίζουν το πόσο γρήγορα υιοθετείται η νέα τεχνολογία.
Αλλοι σημαντικοί παράγοντες είναι η οικονομία, οι αγορές, οι νόμοι και οι κοινωνικές τάσεις. Η έκθεση που δημοσιεύθηκε αυτήν την Τετάρτη διαχωρίζει τις θέσεις εργασίας σε 2.000 δραστηριότητες και σε 800 επαγγέλματα, συγκαταλέγοντας τόσο τους υπαλλήλους αποθήκης όσο και τα υψηλόβαθμα στελέχη εταιρειών. Το ινστιτούτο, μεταξύ άλλων, επισημαίνει ότι πολλές θέσεις εργασίας μπορούν να αυτοματοποιηθούν και ότι σε πολλά επαγγέλματα ορισμένες δραστηριότητες είναι επιρρεπείς στην αυτοματοποίηση.
Ωστόσο, στο εγγύς μέλλον, η αυτοματοποίηση περισσότερο θα μεταβάλλει, παρά θα περιορίζει, την ανθρώπινη εργασία. Το ινστιτούτο εκτιμά ότι παγκοσμίως το 49% του χρόνου που αφιερώνεται σε εργασιακές δραστηριότητες θα μπορούσε να αυτοματοποιηθεί είτε με την τεχνολογία που υπάρχει τώρα στην αγορά είτε με εκείνη που αναπτύσσεται στα εργαστήρια.
Αυτό μπορεί να αποφέρει 15,6 τρισ. δολάρια σε μισθούς και 1,1 δισ. θέσεις εργασίας παγκοσμίως. Εντούτοις, μόνο το 5% των εργασιών θα μπορούσε να αυτοματοποιηθεί πλήρως. Ο Τζέιμς Μάνικα, διευθυντής του ινστιτούτου και ένας από τους συντάκτες της έκθεσης, θεωρεί ότι «αυτό θα πάρει χρόνο» και προσθέτει ότι «ο βαθμός που η αυτοματοποίηση επηρεάζει την εργασία δεν βασίζεται απλώς στο τι είναι τεχνολογικά εφικτό, κάτι στο οποίο τείνουν να επικεντρώνονται όσοι ασχολούνται με την τεχνολογία», αναφέρει η Καθημερινή. Σήμερα, η εμφάνιση της τεχνητής νοημοσύνης συμβάλλει στη δημιουργία έξυπνων λογισμικών και μηχανών που προκαλούν ανησυχία για το μέλλον της εργασίας.
Τεχνητή νοημοσύνη
Ενα λογισμικό τεχνητής νοημοσύνης που μπορεί να διαβάσει αλλά και να αναλύσει ένα κείμενο ή την ομιλία ενός ανθρώπου μπορεί να οδηγήσει στην εξαφάνιση των διεκπεραιωτικών επαγγελμάτων, όπως, για παράδειγμα, του χειριστή μηχανημάτων. Η έκθεση της McKinsey, ωστόσο, εκτιμά ότι η επεξεργασία της γλώσσας είναι κλειδί για την τεχνολογία: όσο πιο γρήγορα αναπτύσσεται, τόσο περισσότερα διεκπεραιωτικής φύσεως επαγγέλματα θα μπορέσουν να αυτοματοποιηθούν.
Αντίθετα, ένας πιο αργός ρυθμός τεχνολογικής ανάπτυξης του λογισμικού σημαίνει λιγότερη αυτοματοποίηση. Από την άλλη, το οικονομικό κόστος που προκύπτει από την αυτοματοποίηση είναι άλλο θέμα. Σύμφωνα με τον Μάικλ Χιούι, συνεργάτη του ινστιτούτου, ο κόσμος παρακολουθεί την «επέλαση» των αυτόματων οχημάτων και θεωρεί ότι 1,7 εκατ. οδηγοί φορτηγών ενδέχεται να χάσουν τη δουλειά τους.
Η έκθεση της McKinsey καταδεικνύει ότι τα μισά επαγγέλματα θα μπορούσαν να αυτοματοποιηθούν έως το 2055. Βέβαια, η αυτοματοποίηση θα μπορούσε να επέλθει 20 χρόνια νωρίτερα ή αργότερα σε συνάρτηση με τις εκάστοτε οικονομικές τάσεις, τις δυνατότητες εργασίας, τους νόμους και τις κοινωνικές τάσεις όπως έχουν διαμορφωθεί. Από την έκθεση, όμως, προκύπτει ότι η αυτοματοποίηση είναι μοχλός παραγωγικότητας και οικονομικής ανάπτυξης. Σε αυτό το πλαίσιο, διαφαίνεται ότι οι δημογραφικές προκλήσεις και η πληθυσμιακή γήρανση αυξάνουν την ανάγκη για αυτοματοποίηση.