Οι 27 καλούν «την Τουρκία να απέχει από ανανεωμένες προκλήσεις ή μονομερείς ενέργειες κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου», υποσχόμενοι να δεσμευθούν με «σταδιακό, αναλογικό και αναστρέψιμο τρόπο για την ενίσχυση της συνεργασίας», σύμφωνα με τη δήλωση των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων που ενέκρινε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Οι 27 υπενθυμίζουν τα προηγούμενα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και δηλώνουν ακόμα ότι παραμένουν «πλήρως δεσμευμένοι για μια συνολική διευθέτηση του Κυπριακού σύμφωνα με τις σχετικές αποφάσεις του ΣΑΗΕ (ιδίως 550, 789, 1251)» και προσβλέπουν «στην επανάληψη των διαπραγματεύσεων υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών, στις οποίες η Ευρωπαϊκή Ένωση θα συμμετάσχει ως παρατηρητής και θα διαδραματίσει ενεργό ρόλο στη στήριξη των διαπραγματεύσεων, μεταξύ άλλων διορίζοντας έναν εκπρόσωπο στην αποστολή καλών υπηρεσιών των Ηνωμένων Εθνών».
Συγκεκριμένα το τελικό κείμενο της δήλωσης των 27 αναφέρει ότι «πραγματοποιήσαμε μια συζήτηση για την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο και για τις σχέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την Τουρκία και χαιρετίσαμε την Κοινή Ανακοίνωση σχετικά με την “κατάσταση των πολιτικών, οικονομικών και εμπορικών σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας” που εκπόνησε ο Ύπατος Εκπρόσωπος και η Κομιισόν όπως ζητήθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τον Δεκέμβριο του 2020».
Οι 27 της ΕΕ υπενθυμίζουν «το στρατηγικό ενδιαφέρον της Ευρωπαϊκής Ένωσης για ένα σταθερό και ασφαλές περιβάλλον στην Ανατολική Μεσόγειο και για την ανάπτυξη μιας συνεργασίας και αμοιβαία επωφελούς σχέσης με την Τουρκία».
«Χαιρετίζουμε την πρόσφατη αποκλιμάκωση στην Ανατολική Μεσόγειο μέσω της διακοπής των παράνομων δραστηριοτήτων γεώτρησης, της επανάληψης διμερών συνομιλιών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας και των επικείμενων συνομιλιών για το Κυπριακό υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών», σημειώνουν.
«Με την προϋπόθεση ότι διατηρείται η τρέχουσα αποκλιμάκωση και ότι η Τουρκία εμπλέκεται εποικοδομητικά και υπόκειται στις καθιερωμένες προϋποθέσεις που ορίζονται στα προηγούμενα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, προκειμένου να ενισχυθεί περαιτέρω η πρόσφατα πιο θετική δυναμική, η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι έτοιμη να συνεργαστεί με την Τουρκία με έναν σταδιακό, αναλογικό και αναστρέψιμο τρόπο για την ενίσχυση της συνεργασίας σε διάφορους τομείς κοινού ενδιαφέροντος και τη λήψη περαιτέρω αποφάσεων κατά τη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Ιουνίου:
– Σχετικά με την οικονομική συνεργασία, καλούμε την Κομισιόν να εντείνει τις συνομιλίες με την Τουρκία για να αντιμετωπίσει τις τρέχουσες δυσκολίες στην εφαρμογή της Τελωνειακής Ένωσης, διασφαλίζοντας την αποτελεσματική εφαρμογή της σε όλα τα κράτη μέλη, και καλούμε παράλληλα το Συμβούλιο να εργαστεί για την εντολή εκσυγχρονισμού της τελωνειακής ένωσης. Μια τέτοια εντολή μπορεί να εκδοθεί από το Συμβούλιο υπό την επιφύλαξη πρόσθετων οδηγιών από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ·
– Είμαστε διατεθειμένοι να ξεκινήσουμε διαλόγους υψηλού επιπέδου με την Τουρκία για θέματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος, όπως η δημόσια υγεία, το κλίμα και η αντιτρομοκρατία, καθώς και περιφερειακά θέματα ·
– Καλούμε την Κομισιόν να διερευνήσει πώς να ενισχύσει τη συνεργασία με την Τουρκία σχετικά με τις επαφές μεταξύ των ανθρώπων και την κινητικότητα.
– Καλούμε την Τουρκία να απέχει από ανανεωμένες προκλήσεις ή μονομερείς ενέργειες κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου. Λαμβάνοντας υπόψη την κοινή ανακοίνωση, επιβεβαιώνουμε την αποφασιστικότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε περίπτωση τέτοιας δράσης, να χρησιμοποιήσει τα μέσα και τις επιλογές που έχει στη διάθεσή της για να υπερασπιστεί τα συμφέροντά της και τα συμφέροντα των κρατών μελών της, καθώς και για τη διατήρηση της περιφερειακής σταθερότητας».
Το κείμενο συνεχίζει αναφέροντας ότι «εκτιμούμε τη φιλοξενία περίπου 4 εκατομμυρίων Σύρων προσφύγων από την Τουρκία και συμφωνούμε ότι η βοήθεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τους πρόσφυγες και τις κοινότητες υποδοχής θα συνεχιστεί. Καλούμε την Κομισιόν να υποβάλει πρόταση στο Συμβούλιο για τη συνέχιση της χρηματοδότησης των Σύρων προσφύγων στην Τουρκία, καθώς και στην Ιορδανία, στον Λίβανο και σε άλλα μέρη της περιοχής».
Όσον αφορά τη διαχείριση της μετανάστευσης, στο πλαίσιο της ευρύτερης στρατηγικής της ΕΕ που περιλαμβάνει όλες τις μεταναστευτικές οδούς, «θα πρέπει να ενισχυθεί η συνεργασία με την Τουρκία, ιδίως σε τομείς όπως η προστασία των συνόρων, η καταπολέμηση της παράνομης μετανάστευσης, καθώς και η επιστροφή των παράτυπων μεταναστών και των απορριφθέντων αιτούντων άσυλο στην Τουρκία , σύμφωνα με τη Δήλωση ΕΕ-Τουρκίας, που εφαρμόζεται χωρίς διακρίσεις».
«Προσβλέπουμε στην επανάληψη των διαπραγματεύσεων υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών, στις οποίες η Ευρωπαϊκή Ένωση θα συμμετάσχει ως παρατηρητής και θα διαδραματίσει ενεργό ρόλο στη στήριξη των διαπραγματεύσεων, μεταξύ άλλων διορίζοντας έναν εκπρόσωπο στην αποστολή καλής υπηρεσίας των Ηνωμένων Εθνών», σημειώνουν.
«Σύμφωνα με το κοινό συμφέρον της ΕΕ και της Τουρκίας για την ειρήνη και τη σταθερότητα στο περιβάλλον τους, αναμένουμε από την Τουρκία και όλους τους παράγοντες να συμβάλουν θετικά στην επίλυση περιφερειακών κρίσεων όπως η Λιβύη, η Συρία, ο Νότιος Καύκασος και θα παραμείνουν σε εγρήγορση σε αυτό το θέμα», προσθέτουν οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ.
«Θα συνεχίσουμε να παρακολουθούμε στενά τις εξελίξεις και να αναζητήσουμε μια συντονισμένη προσέγγιση με τους εταίρους. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα επανέλθει στο θέμα αυτό κατά τη σύνοδό του τον Ιούνιο», καταλήγουν.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση ζήτησε από τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν εγγυήσεις καλής θέλησης
Η Ευρωπαϊκή Ενωση ζήτησε σήμερα από τον πρόεδρο της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν εγγυήσεις καλής θέλησης για την ανανέωση των σχέσεων και έθεσε υπό επιτήρησιν την Αγκυρα μέχρι τον Ιούνιο για να τονίσει ότι αποδοκιμάζει την επιδείνωση της μεταχείρισης των δικαιωμάτων και των ελευθεριών στην Τουρκία, μεταδίδει το Γαλλικό Πρακτορείο (AFP).
«Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι έτοιμη να συμπράξει με την Τουρκία κατά προοδευτικό, αναλογικό και αναστρέψιμο τρόπο ώστε να ενισχύσει την συνεργασία επί ορισμένων τομέων κοινού ενδιαφέροντος και να λάβει νέες αποφάσεις κατά την διάρκεια της συνόδου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τον Ιούνιο, υπό τον όρο ότι η σημερινή αποκλιμάκωση θα συνεχισθεί και ότι η Τουρκία θα συμπράξει κατά εποικοδομητικό τρόπο», αναφέρεται στο κείμενο του κοινού ανακοινωθέντος που εγκρίθηκε από τους ευρωπαίους ηγέτες κατά την σύνοδο κορυφής μέσω τηλεδιάσκεψης.
Ικανοποίηση από κυβερνητικά στελέχη
Ικανοποίηση εκφράζουν κυβερνητικά στελέχη για την κοινή δήλωση των 27 ηγετών της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με την Τουρκία, η οποία, όπως λένε, βασίζεται στην έκθεση Μπορέλ και επιβεβαιώνει τα αποτελέσματα προηγουμένων Ευρωπαϊκών Συμβουλίων σε ό,τι αφορά στην γειτονική χώρα.
Όπως έλεγαν τα ίδια πρόσωπα, πρόκειται για μία διττή προσέγγιση, που περιλαμβάνει θετικά μέτρα αλλά και κυρώσεις, εφόσον η Τουρκία επαναλάβει μονομερείς ενέργειες και παραβατική συμπεριφορά.
Επίσης, αναφορές υπάρχουν και στο μεταναστευτικό-προσφυγικό, καθώς η Τουρκία καλείται να συνεργαστεί για την καταπολέμηση της παράνομης μετανάστευσης και τις επιστροφές μεταναστών προς την Τουρκία με βάση την Κοινή Δήλωση Ε.Ε-Τουρκίας, η οποία, όπως αναφέρεται, θα πρέπει να εφαρμοστεί χωρίς διακρίσεις.
«Όλες οι αποφάσεις είναι σταδιακές, υπό όρους και αναστρέψιμες. Δεν δίνεται λευκή επιταγή στην Τουρκία, η συμπεριφορά της οποίας θα αξιολογηθεί με τις σχετικές αποφάσεις να παραπέμπονται για τον Ιούνιο» σημείωναν κυβερνητικά στελέχη.
Σύμφωνα με τα ίδια πρόσωπα «έγιναν σημαντικότατες αλλαγές εν συγκρίσει με το αρχικό προσχέδιο έπειτα από απανωτές διαπραγματεύσεις» και όπως τόνιζαν «το τελικό κείμενο είναι ισορροπημένο και απηχεί την έκθεση Μπορέλ».
Το πρώτο κείμενο που δεν άρεσε και οι βελτιώσεις που έγιναν
Να σημειωθεί πως το μεσημέρι υπήρξαν έντονες διαβουλεύσεις επί του εν λόγω κειμένου συμπερασμάτων για την Τουρκία. Όπως μετέδιδε το ΚΥΠΕ, υπήρξε βελτίωση στο λεκτικό σε σημεία που είχαν ιδιαίτερη σημασία για την Κύπρο, όπως η αναφορά στην τελωνειακή ένωση, το μεταναστευτικό αλλά και το Κυπριακό. Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, η θέση της Κύπρου, όπως εκφράστηκε και από τον Πρόεδρο Αναστασιάδη, ήταν ότι η κοινή δήλωση θα πρέπει να είναι απόλυτα συναρτημένη και συνεπής με την έκθεση Μπορέλ. Και αυτά ενώ το πρώτο κείμενο είχε φέρει προβληματισμό σε Αθήνα και Κύπρο και δεν έγινε αποδεκτό, την ώρα που άλλες χώρες εξέφρασαν παρατηρήσεις, με τον Ζοζέπ Μπορέλ να φέρεται να είναι δυσαρεστημένος καθώς το κείμενο δεν ήταν τόσο ισορροπημένο όσο η έκθεση που εκείνος είχε παραδώσει.
Πηγές: ΑΠΕ-ΜΠΕ & ΚΥΠΕ