Φόβους για ράλι τιμών στα σιτηρά, αλλά και για ενδεχόμενη επισιτιστική κρίση προκαλούν η απόφαση της Ρωσίας να αποσυρθεί από την συμφωνία της Μαύρης Θάλασσας για τα Σιτηρά, αλλά και οι επιθέσεις που πραγματοποιεί η Μόσχα στα λιμάνια της Ουκρανίας από τα οποία γίνονται οι εξαγωγές σιτηρών, καθώς οι τιμές τους σήμερα αυξήθηκαν για τρίτη συνεχή ημέρα.
Σε μια προσπάθεια να καθησυχάσει τους όποιους φόβους, ο Ρώσος πρεσβευτής στην Ουάσινγκτον Ανατόλι Αντόνοφ, δήλωσε πάντως ότι η Μόσχα δεν σχεδιάζει να επιτεθεί σε εμπορικά πλοία στη Μαύρη Θάλασσα, παρά τους ισχυρισμούς των Ηνωμένων Πολιτειών. Την Τετάρτη η Ρωσία ανακοίνωσε πως όλα τα πλοία που ταξιδεύουν με προορισμό ουκρανικά λιμάνια θα θεωρούνται δυνητικοί μεταφορείς στρατιωτικών φορτίων. Οι χώρες υπό τη σημαία των οποίων πλέουν τα πλοία αυτά θα θεωρούνται «μέρος της σύρραξης» στο πλευρό της Ουκρανίας.
Σχολιάζοντας την απόφαση, ο Λευκός Οίκος είπε ότι η Ρωσία μπορεί να διευρύνει τους στόχους της και, εκτός από τις αποθήκες σιτηρών στην Ουκρανία, να εξαπολύει επιθέσεις και σε εμπορικά πλοία στη Μαύρη Θάλασσα. «Οι προσπάθειες να αποδοθεί στη Ρωσία η προετοιμασία επιθέσεων σε εμπορικά σκάφη είναι καθαρή παραποίηση (…) Θεωρούμε τις δηλώσεις των ΗΠΑ ως απόπειρα να συγκαλυφθούν με κάθε μέσο οι δικές της καταστροφικές δραστηριότητες, που στοχεύουν στο ντε φάκτο σαμποτάζ της εφαρμογής των συμφωνιών της Κωνσταντινούπολης» ανέφερε ο Αντόνοφ, σύμφωνα με τον λογαριασμό της πρεσβείας στο Telegram.
Η αποχώρηση
Η Μόσχα αποχώρησε από τη συμφωνία εξαγωγής σιτηρών την Δευτέρα. Υποστηρίζει ότι αγνοήθηκε το μνημόνιο που είχε υπογραφεί στην Κωνσταντινούπολη ταυτόχρονα με αυτήν τη συμφωνία και στόχος του ήταν να διευκολυνθεί η εξαγωγή ρωσικών σιτηρών και λιπασμάτων.
Έτσι η Μόσχα σφυροκόπησε και σήμερα ( Παρασκευή) για τέταρτη συνεχόμενη ημέρα τις ουκρανικές εγκαταστάσεις εξαγωγής τροφίμων, ενώ έκανε και ασκήσεις νηοψίας στη Μαύρη Θάλασσα, σε μια κλιμάκωση της προσπάθειας, όπως λένε οι δυτικοί ηγέτες, να ξεφύγει από τις κυρώσεις, απειλώντας με παγκόσμια επισιτιστική κρίση.
Οι άμεσες επιθέσεις στα σιτηρά της Ουκρανίας, βασικό τμήμα της παγκόσμιας αλυσίδας τροφίμων, ακολούθησαν την υπόσχεση του Κιέβου να αψηφήσει τον ναυτικό αποκλεισμό της Ρωσίας στα λιμάνια εξαγωγής σιτηρών του, έπειτα από την αποχώρηση της Μόσχας από τη συμφωνία ασφαλούς θαλάσσιου διαδρόμου που επετεύχθη με τη μεσολάβηση του ΟΗΕ. «Δυστυχώς, χτυπήθηκαν οι τερματικοί σταθμοί σιτηρών μιας γεωργικής επιχείρησης στην περιοχή της Οδησσού. Ο εχθρός κατέστρεψε 100 τόνους καλαμπόκι και 20 τόνους κριθάρι”, δήλωσε ο περιφερειακός κυβερνήτης Oleh Kiper στην εφαρμογή ανταλλαγής μηνυμάτων Telegram.
Στα ύψη τα συμβόλαια
Οι επιθέσεις στις υποδομές εξαγωγής σιτηρών και η αντιληπτή απειλή για την ελεύθερη ναυσιπλοΐα οδήγησαν τις τιμές των συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης του σιταριού αναφοράς του Σικάγο την Παρασκευή προς τη μεγαλύτερη εβδομαδιαία άνοδό τους από την εισβολή του Φεβρουαρίου του 2022. Καθώς εκατομμύρια τόνοι σιταριού που προορίζονται για την Αφρική και τη Δυτική Ασία έχουν αποκλειστεί, και η Μόσχα να κλιμακώνει την κρίση, επιτιθέμενη στα λιμάνια εξαγωγής σιτηρών και σε λιμενικές υποδομές της Ουκρανίας, οι τιμές έκαναν άλματα. Έπειτα από το μεγαλύτερο ημερήσιο άλμα εδώ και μία δεκαετία, τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης στο Σικάγο σημείωσαν άνοδο κατά 1,79%, ενώ είχαν προχθές αυξηθεί κατά 9%, τη μεγαλύτερη αύξηση από το 2012.
Η Ρωσία έχει διαμηνύσει ότι θα επιστρέψει στη συμφωνία μόνο εάν ικανοποιηθούν βασικά της αιτήματα, όπως είναι μεταξύ άλλων η επανασύνδεση της αγροτικής τράπεζας Rosselchosbank με το διεθνές σύστημα πληρωμών SWIFT, καθώς και η αποδέσμευση των «παγωμένων» περιουσιακών στοιχείων ρωσικών εταιρειών. Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ επρόκειτο να συνεδριάσει αργότερα για τις “ανθρωπιστικές συνέπειες” της απόσυρσης της Ρωσίας από τη συμφωνία για τον ασφαλή διάδρομο, η οποία, σύμφωνα με τις οργανώσεις αρωγής, είναι ζωτικής σημασίας για την καταπολέμηση της πείνας στις φτωχές χώρες.
Ο Ερντογάν
Ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν, χορηγός της συμφωνίας της Μαύρης Θάλασσας για τα σιτηρά, από κοινού με τον ΟΗΕ, δήλωσε ότι ελπίζει ότι οι προγραμματισμένες συνομιλίες με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν θα μπορούσαν να οδηγήσουν στην αποκατάσταση της πρωτοβουλίας.
Ο τερματισμός της συμφωνίας θα μπορούσε να οδηγήσει σε αύξηση των παγκόσμιων τιμών των τροφίμων, σε έλλειψη σε ορισμένες περιοχές και ενδεχομένως σε νέα κύματα μετανάστευσης, δήλωσε ο Ερντογάν στους δημοσιογράφους κατά την πτήση επιστροφής από ταξίδι σε χώρες του Κόλπου και τη βόρεια Κύπρο.
Η Δύση θα πρέπει να ακούσει ορισμένα από τα αιτήματα της Ρωσίας, πρόσθεσε ο Ερντογάν.