Το ρωσικό Συνταγματικό Δικαστήριο επέτρεψε σήμερα στο ρωσικό κράτος να μην πληρώσει τις αποζημιώσεις ρεκόρ που οφείλει να καταβάλει στους πρώην μετόχους του πετρελαϊκού ομίλου Yukos μετά την απόφαση που έλαβε το 2014 το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρώπινων Δικαιωμάτων.
«Οι αποφάσεις του ΕΔΑΔ δεν καταργούν το κατ’ αρχήν ρωσικό δικαίωμα να δίνεται προτεραιότητα στο Σύνταγμα», αποφάνθηκε το Συνταγματικό Δικαστήριο στη διάρκεια συνεδρίασής του στην Αγία Πετρούπολη.
«Κατά συνέπεια, όταν η απόφαση ενός διεθνούς οργανισμού (…) αντιβαίνει στις αρχές και στις προδιαγραφές του Συντάγματος, η Ρωσία έχει το δικαίωμα να μην εφαρμόζει αυτή την απόφαση», υπογραμμίζει το δικαστήριο.
Έτσι, εκτιμά το δικαστήριο, η καταβολή εκ μέρους της Ρωσίας στους πρώην μετόχους της Yukos «ενός άνευ προηγουμένου ποσού», τη στιγμή που ο πετρελαϊκός όμιλος του πρώην ολιγάρχη και αντιπολιτευομένου Μιχαήλ Χοντορκόφσκι έχει κατηγορηθεί για μεγάλης κλίμακας φοροδιαφυγή «που απειλούσε τις βάσεις του κοινωνικού και δημοκρατικού Κράτους», θα αντέβαινε «στις συνταγματικές αρχές της ισότητας και της δικαιοσύνης».
«Κατά συνέπεια, είναι αδύνατο να εφαρμοσθεί η απόφαση του ΕΔΑΔ», συμπεραίνει το Συνταγματικό Δικαστήριο.
Το Συμβουλιο της Ευρώπης εξέφρασε την «ανησυχία» του μετά την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου. Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ υπογράμμισε από την πλευρά του ότι η Ρωσία θα συνεχίσει να προστατεύει «τα συμφέροντά της σε νομικό επίπεδο».
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρώπινων Δικαιωμάτων, δικαιοδοτικό όργανο του Συμβουλίου της Ευρώπης, είχε διατάξει τη Ρωσία τον Ιούλιο του 2014 να πληρώσει 1,9 δισεκατομμύριο ευρώ στους πρώην μετόχους της Yukos ως αποζημίωση για τις παρατυπίες στη φορολογική διαδικασία που ξεκίνησε το 2000 σε βάρος της εταιρείας.
Όμως οι ρώσοι βουλευτές υιοθέτησαν τον Δεκέμβριου 2015 έναν νόμο που θέτει τις αποφάσεις του ρωσικού Συνταγματικού Δικαστηρίου υπεράνω εκείνων του ΕΔΑΔ, καθιστώντας δυνατή την απόφαση που ελήφθη σήμερα.
Το Διαρκές Διαιτητικό Δικαστήριο, ένα διεθνές δικαιοδοτικό όργανο με έδρα τη Χάγη, διέταξε επίσης τη Ρωσία να καταβάλει στους μετόχους της Yukos αποζημίωση 50 δισεκ. δολαρίων (47,2 δισεκ. ευρώ). Η Μόσχα έχει εφεσιβάλει αυτή την απόφαση.