Της Τζένης Κριθαρά
Ο δισεκατομμυριούχος Ντόναλντ Τραμπ, κόντρα σε όλες τις προβλέψεις και τις
επιθυμίες, εξελέγη 45ος πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών και οι εκλογές της 8ης
Νοεμβρίου πέρασαν ήδη στην ιστορία κλείνοντας έναν κύκλο με πρωτόγνωρα
χαρακτηριστικά για την ιστορία των εκλογικών δεδομένων στη χώρα.
Ποτέ ξανά η προεκλογική αντιπαράθεση δεν είχε πάρει τόσο έντονα προσωπικό
χαρακτήρα. Οι καμπάνιες και των δύο υποψηφίων ήταν επικεντρωμένες στα αρνητικά
σημεία του αντιπάλου σε τέτοιο βαθμό, που στο τέλος οι ψηφοφόροι δεν είχαν
κανένα θετικό για να «πιαστούν».
Η προσωπική αντιπαράθεση Κλίντον-Τραμπ επισκίασε την ιδεολογική ατζέντα, με
ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ποιότητα της δημοκρατίας. Το σημαντικότερο όλων,
όμως, είναι πως ο παραγκωνισμός αυτών των ζητημάτων κατά την προεκλογική
περίοδο καθιστά δυσκολότερη τη διακυβέρνηση την επόμενη ημέρα.
Αν και δεν ήταν η πρώτη φορά που ένας αντισυστημικός υποψήφιος διεκδίκησε
την προεδρία, ήταν πρωτοφανής για την αμερικανική πολιτική ιστορία η εμφάνιση
ενός υποψηφίου που προσέβαλλε διαρκώς (και με μεγάλη ευκολία) τους θεσμούς και
τις ίδιες τις συμβάσεις της εκλογικής διαδικασίας.
Πού κρίθηκε το
αποτέλεσμα;
Μιλώντας στο enikonomia.gr ο Πρόεδρος του Ινστιτούτου
Διεθνών και Σχέσεων (ΙΔΙΣ) και Καθηγητής του Τμήματος Διεθνών και Ευρωπαϊκών
Σπουδών του Παντείου Πανεπιστημίου, Χαράλαμπος Παπασωτηρίου, εξηγεί ποιο τμήμα
του εκλογικού σώματος έκρινε το αποτέλεσμα.
«Τμήματα που έχουν
απογοητευτεί από το παλαιό πολιτικό κατεστημένο και των δύο κομμάτων, τα οποία
είχαν σχέση με την παγκόσμια οικονομία και ένιωσαν πως η παγκοσμιοποίηση
λειτούργησε εις βάρος του απλού πολίτη», σημειώνει ο κ. Παπασωτηρίου και
προσθέτει:
«Ελπίζω η προεκλογική ρητορική του Τραμπ να μην επιφέρει
αλλαγές στην αμερικανική στρατηγική, παρά μόνο μία περιορισμένη αλλαγή πλεύσης
(…) Η παγκοσμιοποίηση στους βιομηχανικούς κλάδους να μην καταλήξει σε εμπορικό
πόλεμο».
Το «φαινόμενο Τραμπ»
και το χρίσμα των Ρεπουμπλικανών
Πώς φτάσαμε, όμως, από αστείο έως απευκταίο σενάριο η εκλογή
Τραμπ να γίνεται πραγματικότητα; Όλα άρχισαν όταν έλαβε το χρίσμα των
Ρεπουμπλικανών. «Όλοι οι άλλοι υποψήφιοι ακολούθησαν τη γραμμή Ρέιγκαν, του
«πατέρα» του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος. Τα θέματα που έθεσαν άφησαν ακάλυπτα
διάφορα τμήματα της αμερικανικής κοινωνίας. Ο Τραμπ απευθύνθηκε ακριβώς σε αυτά
τα τμήματα που άφησαν εκτός οι υπόλοιποι υποψήφιοι. Μπορεί ο Τραμπ να λάμβανε
μόλις περίπου το 30% του σώματος των Ρεπουμπλικανών, όμως όλοι οι υπόλοιποι
συνολικά μοιράζονταν το 60-70%».
Ποιοι ήταν αυτοί που έδωσαν το χρίσμα στον Τραμπ; «Οι
παλαιοί ρατσιστές του Νότου, καθώς και οι απογοητευμένοι της παγκοσμιοποίησης
και της βιομηχανοποίησης», εξηγεί ο Πρόεδρος του ΙΔΙΣ.
Πιο … ρεϊγκανική η
Κλίντον!
Το παράδοξο της ατζέντας αυτής της προεκλογικής περιόδου
ήταν πως η υποψήφια των Δημοκρατικών, Χίλαρι Κλίντον, ήταν σε τρεις συγκεκριμένους
και μείζονος σημασίας άξονες πιο …ρεϊγκανική και από τους Ρεπουμπλικανούς!
Σύμφωνα με τον κ. Παπασωτηρίου, πρόκειται για το θέμα της μετανάστευσης, το
ζήτημα του ελεύθερου εμπορίου, καθώς και της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας (ΝΑΤΟ).
Νίκη Τραμπ, ήττα
Ομπάμα;
«Η νίκη του Τραμπ είναι μία σημαντική ήττα για τον Μπαράκ
Ομπάμα», σχολιάζει ο κ. Παπασωτηρίου και υπογραμμίζει: «Ο Ομπάμα ήταν ο πρώτος
πρόεδρος των Δημοκρατικών μετά τον Κάρτερ ο οποίος έλαβε την προεδρία με ποσοστό
άνω του 50%. Ωστόσο, φάνηκε σε αυτές τις εκλογές που η συμμαχία που είχε
«χτίσει» ήταν τελικά μία… προσωπική και όχι θεσμική συμμαχία. Η φόρμουλα που
δημιούργησε, δεν απέδωσε».
Τι θα σημάνει για την
Ελλάδα η εκλογή Τραμπ;
«Σε ό,τι αφορά στο ζήτημα του χρέους, θα ήταν καλύτερη για
την Ελλάδα η εκλογή Κλίντον. Ωστόσο, η διαφαινόμενη βελτίωση των σχέσεων
ΗΠΑ-Ρωσίας μετά την εκλογή Τραμπ, θα είναι καλή για εμάς και ως προς το ζήτημα
των κυρώσεων», επισημαίνει ο κ. Παπασωτηρίου και καταλήγει: «ελπίζω μόνο να μην
επηρεαστεί η βορειοατλαντική συμμαχία».
στο 