Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν σίγουρα δεν ανήκει στη λίστα των πιο αγαπητών ξένων ηγετών στη Γερμανία. Το ακριβώς αντίθετο. Το μοντέλο διακυβέρνησής του έχει σοβαρά προβλήματα, ωστόσο η σκληρή κριτική που ασκεί τελευταία στη Γερμανία δεν είναι όλη εκ των προτέρων αβάσιμη.
Η μόνιμη επωδός της Άγκυρας είναι ότι το Βερολίνο επιδεικνύει ανοχή προς οργανώσεις που θέτουν σε κίνδυνο την εσωτερική ασφάλεια της Τουρκίας. Ιδίως η κριτική της Άγκυρας στρέφεται στη γερμανική στάση απέναντι στο Koυρδικό Εργατικό Κόμμα PKK.
Το περασμένο Σάββατο, ο Γερμανός πρέσβης στην Άγκυρα Μάρτιν Έρντμαν κλήθηκε στο τουρκικό υπ. Εξωτερικών για να δώσει εξηγήσεις αναφορικά με μια κουρδική γιορτή στην Κολωνία – παρεμπιπτόντως ο Γερμανός πρέσβης αναγκάστηκε να μεταβεί για άλλη μια φορά στο τουρκικό υπ. Εξ. αυτή τη φορά για ένα άλλο θέμα.
Η αμφιλεγόμενη γερμανική στάση προς το PKK
Στην περίπτωση της κουρδικής γιορτής της Κολωνίας, το θέμα που προκάλεσε την αντίδραση της Άγκυρας ήταν η τεραστίων διαστάσεων φωτογραφία του φυλακισμένου Κούρδου ηγέτη Αμπντουλάχ Οτσαλάν. Το πρόσωπο του Οτσαλάν «κυμάτιζε» και στις κουρδικές σημαίες των περίπου 14.000 συγκεντρωμένων Κούρδων. Οι διαδηλώσεις και εκδηλώσεις με σημαίες ή σήματα που φέρουν πάνω το πρόσωπο του Οτσαλάν είναι ένα διαφιλονικούμενο ζήτημα, αν λάβει κανείς υπόψη ότι η το PKK έχει χαρακτηριστεί ως τρομοκρατική οργάνωση. Πίσω από την επίμαχη εκδήλωση στην Κολωνία βρίσκεται το Δημοκρατικό Κοινωνικό Κέντρο των Κούρδων της Γερμανίας (Nav-Dem), η σύνδεση του οποίου με το PKK είναι γνωστή.
Και η Γερμανική Υπηρεσία Προστασίας του Συντάγματος γράφει σχετικά με τη σχέση PKK και Νav-Dem: «Για την εφαρμογή των κατευθυντήριων γραμμών του το PKK χρησιμοποιεί κυρίως τοπικές κουρδικές λέσχες. Οι οπαδοί του χρησιμοποιούν αυτά τα κέντρα ως τόπο συνάντησης. Το Nav-Dem λειτουργεί ως ομπρέλα για αντίστοιχους συλλόγους». Ακριβώς επειδή η Υπηρεσία Προστασίας του Συντάγματος γνωρίζει τόσα πολλά για τη δράση του PKK και των επιμέρους κουρδικών συλλόγων, στην Τουρκία τίθεται συχνά το ερώτημα, πώς είναι δυνατόν οι γερμανικές αρχές να επιτρέπουν αντίστοιχες συναθροίσεις.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες της γερμανικής μυστικής υπηρεσίας, πάνω από 13 εκατομ. ευρώ εισέρρευσαν στο PKK από δωρεές των μελών τοπικών κουρδικών συλλόγων μεταξύ του Σεπτεμβρίου 2015 και των αρχών του 2016. Μάλιστα σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία το PKK κατάφερε μέσα στην τελευταία δεκαετία να διπλασιάσει τα έσοδά του από δωρεές στη Γερμανία. Σύμφωνα επίσης με πληροφορίες των μυστικών υπηρεσιών το PKK προσελκύει στους κόλπους τους νέους κουρδικής καταγωγής στη Γερμανία για τον ένοπλο αγώνα του.
Το 2016 συνελήφθηκαν στη Γερμανία πέντε υψηλόβαθμα στελέχη του PKK, ωστόσο για την Άγκυρα αυτό ήταν μια εξαίρεση μόνο. Από την πλευρά του πάντως ο Γερμανός υπ. Ζίγκμαρ Γκάμπριελ έχει πει αναφορικά με το ζήτημα του PKK ότι αντιλαμβάνεται την κριτική της Τουρκίας.
Tι γίνεται με το κίνημα Γκιουλέν;
Το δεύτερο σημείο τριβής μεταξύ των δύο χωρών έχει να κάνει με το κίνημα του ιεροκήρυκα Φετουλάχ Γκιουλέν, ο οποίος σύμφωνα με τον Τ. Ερντογάν υποκίνησε το αποτυχημένο πραξικόπημα του Ιουλίου του 2016. Σύμφωνα με την τουρκική κυβέρνηση πολλοί υποστηρικτές του Γκιουλέν που διαδραμάτισαν ενεργό ρόλο στην απόπειρα πραξικοπήματος έχουν βρει στο μεταξύ καταφύγιο στη Γερμανία. Ιδιαίτερη ενόχληση προκάλεσε επίσης στην Τουρκία ο χαρακτηρισμός του κινήματος Γκιουλέν από τον επικεφαλής της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Πληροφοριών Μπρόνο Καλ ως «μιας συνένωσης πολιτών με στόχο την θρησκευτική και θεολογική εκπαίδευση».
Πρόκειται για μια διατύπωση που ξενίζει στην Τουρκία και που στην τουρκική κρατική μηχανή κανείς δεν συμμερίζεται εδώ και χρόνια. Ωστόσο γερμανός αξιωματούχος που δεν θέλησε να αποκαλύψει το όνομά του στο γερμανικό πρακτορείο δήλωσε ότι «δεν πρόκειται απλώς για μία ένωση εκπαιδευτικού χαρακτήρα, αλλά για μια οργάνωση που διεκδικεί την εξουσία στην Τουρκία». Ο ίδιος αξιωματούχος ανέφερε μάλιστα χαρακτηριστικά: «Δεν είναι όλα όσα λέει ο Ερντογάν λάθος».
Πηγή: DW