Ο Φορτουνάτο Φρεντερίκο κινείται γεμάτος ενέργεια στο εργοστάσιό του στην πορτογαλική πόλη Γκιμαράες. Χαιρετά με χειραψία κάποιους από τους υπαλλήλους τους. Αν και είναι πάνω από 600, γνωρίζει τα ονόματα όλων. Αντιλαμβάνεται κανείς ότι για τον 75χρονο επιχειρηματία η κατασκευή παπουτσιών δεν είναι απλά… μπίζνες. «Όταν ήμουν ακόμη πρόεδρος του Βιομηχανικού Συνδέσμου Υποδηματοποιών είχα πετύχει τη θέσπιση ίσης αμοιβής για άνδρες και γυναίκες στον κλάδο», λέει χαμογελώντας. Όταν συνέβη αυτό, 20 χρόνια πριν, είχε προκαλέσει οργή στους συναδέλφους του, ωστόσο στη συνέχεια φάνηκε ότι είχε δίκιο, σχολιάζει ο Φορτουνάτο Φρεντερίκο.
Άνοιξε το εργοστάσιό του πριν από 30 χρόνια και από την αρχή έδινε έμφαση στην ποιότητα. Η πορτογαλική υποδηματοποιία βρισκόταν τότε στη βαθύτερη κρίση της ιστορίας της. Πολλοί προμήνυαν το τέλος της. Χώρες με φθηνό κόστος παραγωγής, όπως η Κίνα και το Μπαγκλαντές, έφερναν μαζικά τα παπούτσια τους στην παγκόσμια αγορά. Ήταν αδύνατο για την Πορτογαλία να τις ανταγωνιστεί. Επιπλέον ο κλάδος στην Πορτογαλία είχε αποκτήσει αρνητική δημοσιότητα λόγω αναφορών για παιδική εργασία, κακές συνθήκες παραγωγής και εργασιακή εκμετάλλευση. Ο Φορτουνάτο αναγνώρισε τα σημεία των καιρών και τόλμησε να εγκαταλείψει τη λογική της φθηνής παραγωγής, κάνοντας στροφή σε ποιοτικά παπούτσια, με όμορφο ντιζάιν, υψηλότερες τιμές, αλλά βεβαίως Μade in Portugal. Η απόφασή του τον δικαίωσε.
Εξαγωγική επιτυχία
Η Πορτογαλία καταλαμβάνει μεν μόλις την 17η θέση στην παγκόσμια παραγωγή παπουτσιών, ωστόσο τα υποδήματα που παράγονται εκεί κατατάσσονται -με μέση τιμή εξαγωγής 22 ευρώ- στη δεύτερη θέση της λίστας των ακριβότερων παπουτσιών παγκοσμίως. Ακριβότερα είναι μόνο τα ιταλικά παπούτσια, με αντίστοιχη τιμή τα 41 ευρώ, κι ενώ ο παγκόσμιος μέσος όρος κυμαίνεται στα 8 ευρώ. Η χώρα εξήγαγε πέρσι 82 εκατομμύρια ζευγάρια, που της απέφεραν έσοδα άνω των δύο δις ευρώ. Ο σχετικός βιομηχανικός κλάδος μαζί με τους προμηθευτές του απασχολεί πάνω από 45.000 άτομα, ενώ όλοι οι δείκτες κινούνται ανοδικά. Η υποδηματοποιία της Πορτογαλίας, που βρίσκεται σχεδόν αποκλειστικά στο βόρειο τμήμα της χώρας, είναι μια μοναδική ιστορία επιτυχίας.
«Η πορτογαλική υποδηματοποιία έχει αλλάξει έντονα τα τελευταία χρόνια», επισημαίνει ο Λεάνδρο Μέλο, διευθυντής του Πορτογαλικού Τεχνολογικού Κέντρου Υποδημάτων CTCP. Όπως λέει, με επενδύσεις εκατομμυρίων ευρώ η παραγωγή εκσυγχρονίστηκε και έγινε εξαιρετικά ευέλικτη. Σύμφωνα με τον Λεάνδρο Μέλο, σε αντίθεση με τους μεγάλους παραγωγούς φθηνών προϊόντων από την Ασία, η πορτογαλική βιομηχανία μπορεί ακόμη και κατά τη διάρκεια της παραγωγής να ανταποκριθεί σε αιτήματα πελατών για αλλαγές αλλά και να παράγει ποικίλα και πιο περίπλοκα μοντέλα παπουτσιών.
Πρόβλημα οι χαμηλοί μισθοί
Το κέντρο CTCP, που λειτουργεί υπό τη διαχείριση του Βιομηχανικού Συνδέσμου Υποδηματοποιών, βοηθά τις επιχειρήσεις του κλάδου με την παροχή τεχνογνωσίας, αλλά και για την πιστοποίηση και τον ποιοτικό έλεγχο των προϊόντων.
Ο Λεάνδρο Μέλο εκτιμά ότι η προσαρμοστική ικανότητα του κλάδου της υποδηματοποιίας ήταν καθοριστική για τη σημερινή επιτυχία. Όπως εξηγεί, αυτή η ικανότητα έκανε τη χώρα και πάλι ελκυστική για διεθνείς μάρκες, οι οποίες επιλέγουν να παράγουν τα παπούτσια τους στην Πορτογαλία.
Ο Φορτουνάτο Φρεντερίκο τονίζει ότι «πρέπει να αυξάνουμε διαρκώς την αξία των προϊόντων μας». Όπως εκτιμά, μόνο έτσι θα λυθεί το τελευταίο πρόβλημα της πορτογαλικής υποδηματοποιίας: οι χαμηλοί μισθοί. Παρά την αξιοσημείωτη επιτυχία του κλάδου, εξακολουθούν να κινούνται στην περιοχή των 650 ευρώ, δηλαδή στα επίπεδα του κατώτατου μισθού στη χώρα. Σύμφωνα με τον Πορτογάλο επιχειρηματία, αυτό πρέπει να αλλάξει ακόμη κι αν πολλοί από τους συναδέλφους δεν συμφωνούν.
Πηγή: DW