Η γαιοκτησία στη Λατινική Αμερική είναι η πιο άνιση στον κόσμο, καθώς πάνω από το 50% της καλλιεργήσιμης γης ανήκει σε μόλις το 1% των αγροκτημάτων ή ιδιοκτησιών, τόνισε σήμερα η μη κυβερνητική οργάνωση Oxfam.
Η Κολομβία, όπου τα δύο τρίτα της καλλιεργήσιμης γης αντιστοιχούν σε μόλις το 0,4% των αγροκτημάτων, έχει το οξύτερο πρόβλημα, σύμφωνα με μια έκθεση της Oxfam που βασίστηκε στα κτηματολόγια και στην πολιτική που εφαρμόστηκε για τη γαιοκτησία σε 15 κράτη τα τελευταία 50 χρόνια.
Σύμφωνα με την ΜΚΟ, το πρόβλημα είναι ακόμη χειρότερο σήμερα απ’ ό,τι τη δεκαετία του 1960, όταν η οργή για την έλλειψη γης είχε αναγκάσει κάποιες από τις κυβερνήσεις των χωρών της περιοχής να προωθήσουν μεταρρυθμίσεις.
«Απ’ άκρου σ’ άκρο της περιοχής, υπάρχει ακραία συγκέντρωση της γαιοκτησίας κι αυτός είναι ένας από τους λόγους που στην περιοχή καταγράφονται τόσο μεγάλες ανισότητες», σημείωσε ο Σάιμον Τάισχερστ, επικεφαλής της διεύθυνσης της Όξφαμ για τη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική.
«Για να αντιμετωπιστεί η ανισότητα (…) πρέπει να αντιμετωπιστεί το ζήτημα της γης», επισήμανε ο Τάισχερστ σε συνέντευξή του στο Thomson Reuters Foundation.
Στην Κολομβία ειδικά, στο 84% των μικρότερων αγροκτημάτων αντιστοιχεί λιγότερο από το 4% της παραγωγικής καλλιεργήσιμης γης. Στη Χιλή και στην Παραγουάη, το 70% της γης ανήκει στο 1% των μεγάλων κτηματιών.
«Καθώς οι γεωργικές εκμεταλλεύσεις μεγάλης κλίμακας καταλαμβάνουν όλο και περισσότερη γη, τα μικρά οικογενειακά αγροκτήματα περιθωριοποιούνται ή εξαφανίζονται εντελώς», σύμφωνα με την έκθεση της Όξφαμ.
Η ανισότητα στην κατανομή της γης επιτείνεται από την αύξηση, μέσα στα τελευταία 15 χρόνια, των κτηνοτροφικών μονάδων μεγάλης κλίμακας, των πετρελαιοπηγών, της υλοτομικής δραστηριότητας και των ορυχείων, αλλά και μεγάλης κλίμακας καλλιεργειών όπως της σόγιας, του φοινικέλαιου ή του ζαχαροκάλαμου, σύμφωνα με τη μελέτη.
Αυτή η τάση συμβάδισε «με διενέξεις για τη γαιοκτησία και με εκτεταμένη βία», σημείωσε ο Τάισχερστ. Κατά τα στοιχεία που περιέχει η έκθεση της Όξφαμ, 122 ακτιβιστές δολοφονήθηκαν πέρυσι στη Λατινική Αμερική, και από αυτούς περίπου οι μισοί έπεσαν νεκροί πιθανότατα λόγω υποθέσεων που σχετίζονταν με την προστασία δικαιωμάτων γαιοκτησίας ή την προστασία του περιβάλλοντος. Ο αριθμός αυτός σημαίνει πως το 2015 ήταν η πιο αιματηρή χρονιά για όσους προασπίζονται τέτοια δικαιώματα στην πρόσφατη ιστορία.
Η Όξφαμ επισημαίνει ότι οι γυναίκες πλήττονται περισσότερο από τους άνδρες από τις ανισότητες και έχουν πολύ λιγότερη γη στα χέρια τους. Στη Γουατεμάλα μόλις το οκτώ τοις εκατό των γυναικών έχει στα χέρια του τίτλους γης. Το ποσοστό αυξάνεται στο 30% στο Περού.
Η κυβέρνηση της Κολομβίας ελπίζει ότι θα αντιμετωπίσει το πρόβλημα της ανισότητας στη γαιοκτησία και το αναπτυξιακό χάσμα μεταξύ των αστικών και των αγροτικών περιοχών στο πλαίσιο της νέας συμφωνίας ειρήνης την οποία υπέγραψε με την οργάνωση Επαναστατικές Ένοπλες Δυνάμεις της Κολομβίας (FARC) για να τερματιστεί μια σύρραξη η οποία διήρκεσε 52 χρόνια.
Οι ανισότητες στην κατανομή της γης ήταν ένας από τους βασικούς λόγους που οι αντάρτες πήραν τα όπλα το 1964. Το κίνημα αυτό αξίωνε να γίνουν σεβαστά τα δικαιώματα των ακτημόνων. Από την άλλη, οι ομάδες της άκρας δεξιάς συγκροτούνταν συχνά από μεγαλοκτηματίες.
Βάσει της συμφωνίας ειρήνης, οι ακτήμονες και οι εκτοπισμένοι αγρότες, ειδικά οι γυναίκες, θα έχουν δικαίωμα να εξασφαλίσουν πιστώσεις και καλλιεργήσιμες εκτάσεις διαμέσου μιας τράπεζας γαιών, η οποία φιλοδοξεί να ανακατανείμει τρία εκατομμύρια εκτάρια (30 εκατ. στρέμματα) γης μέσα στην επόμενη δεκαετία.
«Η συμφωνία ειρήνης προσφέρει μια αληθινή ευκαιρία να αντιμετωπιστεί η ανισότητα στην κατανομή της γης στην Κολομβία», έκρινε ο Τάισχερστ.
«Αλλά δεν εθελοτυφλούμε μπροστά στα συμφέροντα των μεγάλων γαιοκτημόνων και της ελίτ, ή την δυνατότητα που έχουν να επιβάλουν την ισχύ τους στις αποφάσεις για την αγροτική μεταρρύθμιση ή να προβάλλουν αντίσταση στις αλλαγές που προωθούνται στη γαιοκτησία. Θα είναι αληθινή πρόκληση η εφαρμογή αυτής της συμφωνίας» ειρήνης, πρόσθεσε ο ίδιος.
Τα μέλη της Γερουσίας ενέκριναν ομόφωνα τη νέα συμφωνία ειρήνης χθες Τρίτη (75-0, μετά την αποχώρηση των γερουσιαστών του Δημοκρατικού Κέντρου του Άλβαρο Ουρίμπε από την αίθουσα). Θα χρειαστεί η έγκριση της ολομέλειας του Κογκρέσου αργότερα σήμερα (σ.σ. τις πρώτες πρωινές ώρες της Πέμπτης ώρα Ελλάδας) για να επισημοποιηθεί η συμφωνία.
στο 