του Νικολά Βινοκούρ *
Έντεκα υποψήφιοι για την προεδρία της Γαλλίας ήρθαν αντιμέτωποι την Τρίτη το βράδυ σε ένα débat που ήταν πιο ζωντανό και πιο χαώδες από προηγούμενες συζητήσεις.
Υποψήφιοι όπως ο Φρανσουά Φιγιόν, η Μαρίν Λεπέν και ο Εμανουέλ Μακρόν βρέθηκαν στη σκηνή δίπλα σε υποψήφιους όπως ο Ζακ Σεμινάντ, που θέλει να εποικίσει τον Αρη, και τον Ζαν Λασάιγ, έναν κεντρώο που περιοδεύει στη Γαλλία με τα πόδια.
Ο τόνος της συζήτησης ήταν άλλοτε κωμικός και άλλοτε εχθρικός. Οι ακροαριστεροί υποψήφιοι Φιλίπ Πουτού και Ναταλί Αρτό δεν απέφυγαν να καταγγείλουν τη Λεπέν και τον Φιγιόν για τα σκάνδαλα στα οποία εμπλέκονται, ένα θέμα το οποίο οι πέντε υποψήφιοι που είχαν λάβει μέρος στο προηγούμενο débat δεν είχαν θίξει.
Από τους βασικούς υποψήφιους, ο Μακρόν και ο Φιγιόν τα πήγαν μάλλον καλά και η Λεπέν απέφυγε το μεγάλο λάθος παρά την κριτική που δέχθηκε από όλους τους άλλους. Οσο για τους δύο αριστερούς υποψήφιους, τον Μπενουά Αμόν και τον Ζαν-Λικ Μελανσόν, φρόντισαν να αποφύγουν τη μεταξύ τους αντιπαράθεση.
Τα πέντε βασικά συμπεράσματα από τη συζήτηση είναι τα εξής:
1) Για πρώτη φορά στην προεκλογική εκστρατεία, οι υποψήφιοι ασχολήθηκαν με τη σχέση της Γαλλίας με την Ευρωπαϊκή Ενωση. Πέντε από τους υποψήφιους – ο βετεράνος αριστερός Μελανσόν, ο Σεμινάντ, ο αντιευρωπαϊστής Φρανσουά Ασελινό, ο υπέρμαχος της κυριαρχίας Νικολά Ντιπόν-Ενιάν και η Λεπέν – ζήτησαν είτε να γίνει αναδιαπραγμάτευση των συνθηκών είτε να αποχωρήσει η Γαλλία από την Ενωση. Ο Ασελινό επιτέθηκε στη Λεπέν για τις αντιφατικές δηλώσεις της για το ευρώ, ενώ οι ακροαριστεροί υποψήφιοι Πουτού και Αρτό επικεντρώθηκαν περισσότερο στη μάχη κατά του καπιταλισμού παρά στην επίθεση κατά των Βρυξελλών. Μόνο οι Αμόν, Φιγιόν και Μακρόν υποστήριξαν καθαρά φιλοευρωπαϊκές θέσεις, με τον τελευταίο να λέει ότι η Γαλλία χρειάζεται την ΕΕ για να την προστατεύσει.
2) Η υποψήφια που δέχθηκε τα περισσότερα πυρά ήταν η Λεπέν. Στην αρχή της μαραθώνιας συζήτησης, ο Μακρόν εξαπέλυσε τη δριμύτερη επίθεση που έχει κάνει μέχρι τώρα εναντίον της επικεφαλής του Εθνικού Μετώπου, κατηγορώντας την ότι υποθάλπει τον εθνικισμό και ετοιμάζει οικονομικό πόλεμο με τα σχέδιά της για αποχώρηση από την ΕΕ. «Ο εθνικισμός είναι πόλεμος. Προέρχομαι από περιοχές που είναι γεμάτες από νεκροταφεία εξαιτίας του πολέμου», τόνισε, αναφερόμενος στη Σομ όπου έγιναν αιματηρές μάχες κατά τον Α’Παγκόσμιο Πόλεμο.
Ακολούθησε ο Φιγιόν, που επισήμανε ότι με βάση τις δημοσκοπήσεις οι περισσότεροι Γάλλοι θέλουν να παραμείνουν στο ευρώ. Ο Πουτού, με τη σειρά του, κατηγόρησε τη Λεπέν για υποκρισία μετά τις καταγγελίες ότι το κόμμα της καταχράστηκε πόρους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ενώ ο Αμόν τόνισε ότι η Λεπέν παίζει το θύμα ενώ επιτίθεται στις μειονότητες και τους μουσουλμάνους.
Η Λεπέν αντέκρουσε τις επιθέσεις, συγκεντρώνοντας τα πυρά της εναντίον του Μακρόν, που είναι το φαβορί για να την αντιμετωπίσει στον δεύτερο γύρο. Οσο η συζήτηση προχωρούσε όμως, άρχισε να κουράζεται και να ερεθίζεται. «Συζήτηση είναι αυτή ή ανάκριση;» διερωτήθηκε κάποια στιγμή.
3) Ο Ντιπόν-Ενιάν, επικεφαλής του κινήματος «Σήκω όρθια, Γαλλία», ήταν η άγνωστη παράμετρος αυτής της συζήτησης. Αν και έχει παρόμοιες θέσεις με τη Λεπέν σε πολλά ζητήματα, ο ανεξάρτητος ευρωσκεπικιστής έχει αρνηθεί να την υποστηρίξει. Οι δημοσκοπήσεις τού δίνουν στον πρώτο γύρο ακόμη και 5,5%. Στη διάρκεια της συζήτησης προσπάθησε να επιτεθεί στον Φιγιόν και τον Μακρόν για τις θητείες τους, αλλά δεν έπεισε.
4) Σε γενικές γραμμές, δεν υπήρξε κάποια μεγάλη έκπληξη. Ο Μακρόν ήταν καλύτερος από το πρώτο débat, στέλνοντας στις τελευταίες του παρατηρήσεις ένα μήνυμα αισιοδοξίας και αποφεύγοντας τον υπερβολικό πραγματισμό για τον οποίο είχε επικριθεί στην προηγούμενη συζήτηση. Ο Φιγιόν ήταν υποτονικός, αλλά διατήρησε τον έλεγχο όταν δέχθηκε επιθέσεις για την πρόσληψη της γυναίκας του και των παιδιών του στο κοινοβούλιο και έδειξε ότι διαθέτει ένα κύρος που τον κάνει να ξεχωρίζει από άλλους υποψήφιους. Ο Μελανσόν και ο Αμόν παρέμειναν πιστοί στο «σύμφωνο μη επίθεσης», με τον δεύτερο να είναι πιο επιθετικός και τον πρώτο να φτάνει να ζητά ένα πιο «χαρούμενο μέλλον».
5) Η παρουσία 11 υποψηφίων έκανε την ατμόσφαιρα χαρούμενη. Ο Σεμινάντ αποκάλεσε τον Μάριο Ντράγκι «σκοτεινό χρηματιστή» και ο Ασελινό χαρακτήρισε την Ελβετία πρότυπο για τη Γαλλία. Ο Πουτού υπερασπίστηκε την πρότασή του να απαγορεύσει τις απολύσεις και η Αρτό δήλωσε ότι δεν την ενδιαφέρει η ενότητα του γαλλικού λαού αφού είναι με το μέρος των εργατών και πολεμά τον καπιταλισμό. Ο πιο απολαυστικός υποψήφιος όμως ήταν ο κεντρώος Λασάιγ, που έκανε συνεχώς χειρονομίες, αγνοούσε τις εκκλήσεις να συντομεύει, χαρακτήρισε τη συζήτηση υπέροχη και ευχαρίστησε τους οργανωτές που τον κάλεσαν. Μπορεί να μην ελπίζει στην προεδρία, εξασφάλισε όμως ότι η δημοτικότητά του θα αυξηθεί.
* Ο Νικολά Βινοκούρ είναι αρθρογράφος του Politico
Πηγή: Politico.eu