Τις επιδόσεις ενός μεγάλου κομματιού της ψηφιακής οικονομίας θα μπορέσουμε να τις δούμε την επόμενη εβδομάδα, όταν μόλις τρεις εταιρίες -οι Amazon, Alphabet και Facebook- θα δημοσιεύσουν τα πρόσφατα αποτελέσματά τους.
Το να χαρακτηρίσουμε αυτούς τους διαδικτυακούς κολοσσούς μπροστάρηδες μιας νέας οικονομίας, μετά βίας περιγράφει την εικόνα σε όλο της το μεγαλείο. Μόνο αυτές οι τρεις κορυφαίες ιντερνετικές εταιρίες, αυτή τη στιγμή αντιστοιχούν σε μια εντυπωσιακή χρηματιστηριακή αξία 1,64 τρισ. δολαρίων. Από μόλις 450 δισ. δολάρια πριν από έναν χρόνο.
Δεν είναι να απορεί κανείς που οι συζητήσεις για μια νέα τεχνολογική φούσκα έχουν ξεπεράσει το στάδιο του ψιθυρίσματος. Βάσει των περισσότερων μετρήσεων αξίας, αυξάνονται και πάλι προς το ανώτατο όριο των πρόσφατων ευρών τους. Η στρατηγική τάσης (momentum investing) και το Fomo (φόβος μη χαθεί μια ευκαιρία) είναι οι άξονες επάνω στους οποίους κινούνται κάθε μέρα οι fund managers, εξαλείφοντας γρήγορα μια προσωρινή πτώση στο χρηματιστήριο τον Ιούνιο.
Αλλά τι θα γίνει αν το rerating αντανακλά βαθύτερες αλλαγές στις αγορές διαφήμισης και ηλεκτρονικού εμπορίου; Οι κυρίαρχες πλατφόρμες παίρνουν μεγαλύτερο μερίδιο από τα λάφυρα. Όπως δείχνουν οι ταλαιπωρίες του Snap, του Twitter και της Yahoo, οι αποδόσεις κλίμακας παραγωγής, στον ιντερνετικό κόσμο, εδώ και κάποιο διάστημα αυξάνονται.
Ούτε έχει υπάρξει κάποια ένδειξη επιβράδυνσης στις online αγορές. Αντίθετα, η ανάπτυξη της ψηφιακής διαφήμισης και του ηλεκτρονικού εμπορίου στις ΗΠΑ έχει επιταχυνθεί φέτος, σύμφωνα με την Goldman Sachs.
Με όλα αυτά στο φόντο, η προώθηση της Google και του Facebook στη διαφήμιση σε κινητές συσκευές, το λιγότερο κόβει την ανάσα. Ελάχιστα χρόνια πριν, η άνοδος των smartphones φαινόταν ότι ίσως διατάρασσε ολόκληρη την αγορά της ψηφιακής διαφήμισης, καθώς οι καταναλωτές ήταν διστακτικοί στο να λάβουν εμπορικά μηνύματα σε τόσο μικρές οθόνες.
Αντιθέτως, οι κινητές συσκευές έχουν αυξηθεί και αντιστοιχούν σε παραπάνω από τις μισές δαπάνες σε ψηφιακές διαφημίσεις, υπερτροφοδοτώντας τη συνολική ανάπτυξη. Πριν από πέντε χρόνια, οι ψηφιακές διαφημίσεις καταλάμβαναν το ελάχιστο των δύο ποσοστιαίων μονάδων της συνολικής αμερικανικής αγοράς διαφήμισης κάθε χρόνο. Αυτό το μερίδιο έχει από τότε διπλασιαστεί. Για να συντηρήσουν την ανάπτυξή τους, το Facebook και η Google πλέον περιτριγυρίζουν την επόμενη μεγάλη ευκαιρία: τις τηλεοπτικές διαφημίσεις.
Η Amazon, στο μεταξύ, εδώ και καιρό ροκανίζει μεγάλες περιοχές του ηλεκτρονικού εμπορίου. Βάσει μιας εκτίμησης, αντιστοίχησε σε περισσότερο από την μισή ανάπτυξη του ηλεκτρονικού εμπορίου στις ΗΠΑ πέρυσι, από 40% το 2015. Η επιτυχία της στο να μετατοπίσει μεγαλύτερο κομμάτι του εμπορίου στο διαδίκτυο, έχει επίσης δώσει έμφαση σε μια εντεινόμενη κρίση για τους λιανικούς πωλητές σε φυσικά καταστήματα.
Άλλες τεράστιες ευκαιρίες στην αγορά επίσης έχουν αρχίσει και φαίνονται με μεγαλύτερη σαφήνεια. Καθώς «ωριμάζει» το cloud computing, μια μεγάλη μερίδα της ετήσιας αγοράς IT, 1,5 τρισ. δολαρίων, είναι διαθέσιμη για όποιον μπορεί να την αρπάξει. Με επικεφαλής την Amazon, και με την Microsoft και την Google να ακολουθούν από κοντά, φαίνεται σαν αγορά που θα ανταμείψει έναν μικρό αριθμό νικητών.
Μια ένδειξη πως οι ιντερνετικοί κολοσσοί προετοιμάζονται για άλλο ένα κύμα ανάπτυξης, είναι η αύξηση στις κεφαλαιουχικές δαπάνες τα τελευταία τρίμηνα. Τέτοια πράγματα κάποτε έστελναν την Wall Street σε κατακόρυφη πτώση. Αλλά οι επενδυτές στο ίντερνετ την έχουν δει αυτή την ταινία αρκετές φορές και νιώθουν πλέον πιο βέβαιοι πως η σημερινή κατασπατάληση σε νέα data centers θα μεταφραστεί σε άνοδο του μεριδίου αγοράς αύριο.
Άρα τι θα μπορούσε να πάει στραβά; Μόνο ο ρυθμός της πρόσφατης ανάπτυξης έχει φέρει πιο κοντά τη στιγμή που ο κορεσμός στην αγορά θα αρχίσει να γίνεται πρόβλημα. Αν η ψηφιακή διαφήμιση συνέχιζε με τον τωρινό ρυθμό ανάπτυξης στις ΗΠΑ, θα καταβρόχθιζε ολόκληρη τη βιομηχανία διαφήμισης μέσα σε πέντε χρόνια, εξηγεί ο Brian Wieser, αναλυτής στην Pivotal Research. Η ανάπτυξη θα πρέπει να επιβραδυνθεί. Το Facebook ήδη προειδοποιεί εδώ και καιρό ότι δεν μπορεί να συνεχίσει να «στουμπώνει» περισσότερες διαφημίσεις στο news feed, χωρίς να καταστρέψει την εμπειρία του χρήστη, παρότι το χρηματιστήριο συνεχίζει να οδηγεί τις μετοχές του υψηλότερα.
Καθώς αρχίζουν να νιώθουν στρυμωγμένοι στις αρχικές τους αγορές, οι μεγαλύτερες ιντερνετικές εταιρίες αρχίζουν ταυτόχρονα να μπαίνουν η μία στα εδάφη της άλλης. Μετά την εξαγορά της Yahoo, η Verizonμπορεί να διαταράξει το δυοπώλιο που έχει διαμορφωθεί στις ψηφιακές διαφημίσεις. Μπορεί το ίδιο εύκολα να το κάνει αυτό και η Amazon, που επίσης έχει βάλει στο μάτι την αγορά.
Οι ρυθμιστικές αρχές αντιπροσωπεύουν άλλον έναν κίνδυνο, όπως φάνηκε κι από το πρόσφατο πρόστιμο 2,4 δισ. ευρώ που επέβαλλε η Κομισιόν στην Google -αν και χρειάστηκαν οκτώ χρόνια για να φτάσει εκεί και το τελικό αποτέλεσμα είναι ακόμη αβέβαιο. Και καθώς οι διαδικτυακοί κολοσσοί αντιστοιχούν σε ένα αυξανόμενο μερίδιο της οικονομίας που κινείται από τις καταναλωτικές δαπάνες, οι κυκλικές συνέπειες θα γίνουν πιο εμφανείς.
Πάντως, ερωτήματα σαν κι αυτά είναι απίθανο να εισβάλλουν απρόσκλητα την επόμενη εβδομάδα. Για μια εταιρία της οποίας οι δραστηριότητες μπαίνουν στο δρόμο αυτών των ψηφιακών μεγαθηρίων, μάλλον θα είναι μια τρομακτική στιγμή.
Πηγή: Financial Times, Euro2day.gr