Οι χαμένοι και οι κερδισμένοι από την ιστορική συμφωνία του ΟΠΕΚ

Η Σαουδική Αραβία και οι σύμμαχοί της στον Περσικό Κόλπο, συμπεριλαμβανομένου του Κουβέιτ, των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και του Κατάρ, συμφώνησαν να επωμιστούν το μεγαλύτερο μέρος των μειώσεων. Ωστόσο, βασίζονται σε μια γρήγορη ανάκαμψη στις τιμές για να διασφαλίσουν ότι δεν θα χάσουν έσοδα ή μερίδιο αγοράς από άλλους παραγωγούς.

Το Ιράν και το Ιράκ έχουν θυσιάσει λιγότερα. Οι περισσότεροι αναλυτές θεωρούν τις περιορισμένες παραχωρήσεις που έκαναν για να επιτευχθεί η συμφωνία κυρίως προσχηματικά, τεχνικού χαρακτήρα μέτρα με στόχο να κατευνάσουν τους Σαουδάραβες.

Άλλα μέλη, από τη Βενεζουέλα έως την Ανγκόλα, που συμφώνησαν να μειώσουν μέρος της παραγωγής τους, δεν έχουν καλό ιστορικό σε ό,τι αφορά τη συμμόρφωσή τους με συμφωνίες του παρελθόντος. Παρά τη χθεσινή άνοδο των τιμών, ίσως χρειαστούν μια διαρκή ανάκαμψη για να πειστούν να κάνουν αυτό που τους αναλογεί.

Παρατηρητές του ΟΠΕΚ έσπευσαν να αναλύσουν τα νούμερα της συμφωνίας – η οποία αντιστοιχεί σε μια αναλογική μείωση κατά 4,5% για όλες τις χώρες εκτός της Λιβύης και της Νιγηρίας. Ο διάβολος, όμως, κρύβεται στις λεπτομέρειες, επισημαίνει το δημοσίευμα.

Τα στοιχεία που ανακοίνωσε ο ΟΠΕΚ πράγματι προβλέπουν μια συμφωνία για μείωση σχεδόν 1,2 εκατ. βαρελιών την ημέρα. Σε αυτό, τη μεγαλύτερη συνεισφορά θα έχει η Σαουδική Αραβία με μείωση κατά 486.000 βαρέλια την ημέρα, ενώ ακολουθούν οι σύμμαχοί της στον Κόλπο με μείωση κατά 300.000 βαρέλια την ημέρα, δηλαδή τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (139.000 βαρέλια την ημέρα), το Κουβέιτ (131.000 βαρέλια την ημέρα) και το Κατάρ (30.000 βαρέλια την ημέρα).

Το Ιράκ συμφώνησε απρόθυμα να χρησιμοποιηθούν τα ανεξάρτητα στοιχεία που λαμβάνει υπόψη του ο ΟΠΕΚ για τον υπολογισμό της παραγωγής του και να προχωρήσει σε μείωση κατά 210.000 βαρέλια την ημέρα. Οι αναλυτές εμφανίζονται αβέβαιοι για το πού ακριβώς θα γίνουν αυτές οι μειώσεις, καθώς μεγάλο μέρος της παραγωγής το διαχειρίζονται εν μέρει διεθνείς εταιρίες.

Για το Ιράν, το θέμα είναι πολύ πιο περίπλοκο και περιλαμβάνει τη χρήση στοιχείων που πολλοί αναλυτές θεωρούν ότι βασίζονται περισσότερο σε εκτιμήσεις παρά στην πραγματικότητα.

Καθώς το Ιράν τελούσε σε καθεστώς κυρώσεων για χρόνια, ο ΟΠΕΚ συμφώνησε στο να οριστεί το βασικό επίπεδο της παραγωγής του στα 3,975 εκατ. βαρέλια την ημέρα – το υψηλότερο προ κυρώσεων επίπεδο που παρήγαγε το 2005 – σε αντίθεση με το βασικό επίπεδο παραγωγής άλλων μελών του ΟΠΕΚ που ορίστηκε στην ποσότητα πετρελαίου που άντλησαν τον Οκτώβριο. Μια μείωση κατά 4,5% από αυτό το επίπεδο οδηγεί την παραγωγή σχεδόν στα 3,8 εκατ. βαρέλια την ημέρα. Η τρέχουσα παραγωγή του Ιράν είναι πιο κοντά στα 3,7 εκατ. βαρέλια, το οποίο δίνει το περιθώριο στη χώρα για μια αύξηση τουλάχιστον κατά 90.000 βαρέλια.

Ο μεγαλύτερος κίνδυνος εντοπίζεται με τη Νιγηρία και τη Λιβύη, τις δύο χώρες που έχουν εξαιρεθεί από τη συμφωνία. «Έχοντας επηρεαστεί από συγκρούσεις και αναστολή της παραγωγής, αυτές είναι δύο χώρες με σημαντική δυνατότητα αύξησης της παραγωγής», σύμφωνα με τον Αμπισέκ Ντεσπάντ, αναλυτή της Natixis.

Κάποιοι μεγάλοι πετρελαιοπαραγωγοί εκτός του ΟΠΕΚ επίσης έχουν δεσμευθεί σε μειώσεις. Το πώς θα τηρήσουν τις δεσμεύσεις αυτές θα επηρεάσει την επιτυχία – και τη διάρκεια- της συμφωνίας.

Η Ρωσία είναι μια χαρακτηριστική περίπτωση, λέγοντας ότι θα αναλάβει το ήμισυ της μείωσης των 600.000 βαρελιών την ημέρα που ζητά ο ΟΠΕΚ από χώρες μη μέλη του οργανισμού. Ωστόσο, υπάρχουν αμφιβολίες για τη μείωση στην οποία μπορεί ή θέλει να προχωρήσει η Μόσχα.

Μια σχετική ασάφεια επικρατεί και από πού θα προέλθουν τα υπόλοιπα 300.000 βαρέλια την ημέρα. Το Καζακστάν και το Ομάν έχουν διαμηνύσει την σχετική προθυμία τους να συνεισφέρουν αλλά οι λεπτομέρειες δεν έχουν ακόμα καθοριστεί. Μια συμφωνία με τα παραγωγούς εκτός του ΟΠΕΚ έχει προγραμματιστεί για τις 9 Δεκεμβρίου στη Ντόχα του Κατάρ.