Ο πρωθυπουργός της Βρετανίας Ντέιβιντ Κάμερον εξασφάλισε χθες βράδυ μια συμφωνία με τους 27 Ευρωπαίους ομολόγους του για τις μεταρρυθμίσεις που τους ζητούσε, εξέλιξη που σηματοδοτεί την έναρξη της εκστρατείας του για να πείσει τους Βρετανούς να ταχθούν υπέρ της παραμονής της χώρας του στην ΕΕ στο επικείμενο ιστορικό δημοψήφισμα.
Με τον συμβιβασμό που επιτεύχθηκε έπειτα από μια μαραθώνια διαπραγμάτευση δύο ημερών, ο Βρετανός πρωθυπουργός θα κάνει πλέον εκστρατεία για την παραμονή του Ηνωμένου Βασιλείου στην ΕΕ, ενόψει του δημοψηφίσματος που εκτιμάται πως ίσως διεξαχθεί την 23η Ιουνίου.
Κάνοντας λόγο για μια «ιστορική στιγμή» για τη χώρα του, ο Κάμερον δήλωσε πως θεωρεί ότι η συμφωνία «αρκεί» ώστε να κάνει εκστρατεία υπέρ της παραμονής της Βρετανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η ακριβής ημερομηνία αναμένεται να ανακοινωθεί από τον ίδιο σήμερα, έπειτα από τη συνεδρίαση του υπουργικού του συμβουλίου στην οποία θα παρουσιάσει τη συμφωνία.
Ο Κάμερον θα ανακαλύψει σε αυτή τη συνεδρίαση ποιοι τον υποστηρίζουν και ποιοι όχι· θα κληθεί επίσης να αντιμετωπίσει την ισχυρή ευρωσκεπτικιστική πτέρυγα του Συντηρητικού κόμματός του.
Η συμφωνία «εδραιώνει το ειδικό καθεστώς της Μεγάλης Βρετανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση», ανέφερε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ. Αλλά χωρίς να γίνεται καμιά «εξαίρεση» από τους ευρωπαϊκούς κανόνες, επισήμανε από την πλευρά του ο Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ, και χωρίς να εκχωρηθεί στους Βρετανούς η δυνατότητα να ασκούν βέτο σε αποφάσεις της ευρωζώνης, όπως τόνισε ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ. Αυτό ήταν μια «κόκκινη γραμμή» για τη Γαλλία, το Βέλγιο, το Λουξεμβούργο και άλλους.
Η συμφωνία αποτελεί «έναν δίκαιο συμβιβασμό», κάτι που ήταν κάθε άλλο παρά «εύκολο», ανέφερε από την πλευρά της η Γερμανίδα καγκελάριος Άγγελα Μέρκελ.
Ο Ιταλός πρωθυπουργός Ματέο Ρέντσι έκρινε αναγκαίο να μιλήσει για το μέλλον της Ευρώπης, όχι απλά για τη θέση των Βρετανών σε αυτή, καθώς «υπάρχει ο κίνδυνος» να χαθεί από τον ορίζοντα «το αυθεντικό ευρωπαϊκό όραμα».
Η συμφωνία σηματοδότησε το «τέλος του σίριαλ», σχολίασε με μια δόση ειρωνείας η πρόεδρος της Λιθουανίας Ντάλια Γκριμπαουσκάιτε.
Ο Ντέιβιντ Κάμερον είπε μετά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ότι πέτυχε όλους τους στόχους που είχε θέσει. «Πιστεύω ότι είμαστε ισχυρότεροι, ασφαλέστεροι και θα έχουμε καλύτερη τύχη σε μια μεταρρυθμισμένη Ευρωπαϊκή Ένωση», ανέφερε, δεσμευόμενος να κάνει μια εκστρατεία «με την καρδιά και την ψυχή μου για να πείσω τον βρετανικό λαό να παραμείνει» στην ΕΕ.
Η ευρωσκεπτικιστική εκστρατεία Vote Leave απέρριψε αμέσως την «ρηχή συμφωνία του Κάμερον», την οποία χαρακτήρισε δυσμενή για τη Βρετανία.
Ο Κάμερον αναγνώρισε ότι ένας από τους πιο στενούς πολιτικούς του συμμάχους, ο Μάικλ Γκόουβ, θα κάνει εκστρατεία υπέρ της αποχώρησης, προσθέτοντας πως το γεγονός αυτό τον απογοητεύει, αλλά δεν τον εκπλήσσει. Παραδέχθηκε επίσης ότι και άλλοι Τόρις ενδέχεται να ενταχθούν στο στρατόπεδο του Όχι.
Δεν επιβεβαίωσε ότι το δημοψήφισμα — που έχει δεσμευθεί ότι θα διεξαχθεί πριν από το τέλος του 2017 — θα γίνει την 23η Ιουνίου, υποσχόμενος ότι θα έχει μια ανακοίνωση για αυτό σύντομα.
«Τώρα λοιπόν υπήρξε συμφωνία και επαφίεται στον βρετανικό λαό να αποφασίσει», συνόψισε ο Γιούνκερ, ο άνθρωπος που ο Κάμερον είχε κάνει παθιασμένη προσπάθεια να εμποδίσει να αναλάβει την προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αλλά διαδραμάτισε κομβικό ρόλο στην κατάρτιση της συμφωνίας.
Ωστόσο ο κίνδυνος για τον Κάμερον αποκαλύφθηκε χθες, όταν μια δημοσκόπηση της TNS κατέδειξε πως το ποσοστό των Βρετανών που τάσσονται υπέρ της αποχώρησης από την ΕΕ είναι 2 εκατοστιαίες μονάδες υψηλότερο από εκείνο που επιθυμεί την παραμονή της χώρας σε αυτήν (36 έναντι 34%), το 7% δήλωσε πως δεν θα ψηφίσει και το 23% παραμένει αναποφάσιστο.
Το ζήτημα της σχέσης της Βρετανίας με την ΕΕ διχάζει τους Τόρις επί δεκαετίες — θύματα της διαμάχης για αυτό υπήρξαν τόσο ο Τζον Μέιτζορ τη δεκαετία του 1990, αλλά και η ηρωίδα του Κάμερον, η Μάργκαρετ Θάτσερ. Πολλές από τις βρετανικές ταμπλόιντ, που τηρούν ευρωσκεπτικιστική γραμμή, δεν δίστασαν να τον προβάλουν περίπου σαν επαίτη έναντι των εταίρων του.