Ο Τούρκος πρωθυπουργός Μπιναλί Γιλντιρίμ ανακοίνωσε χθες τη δημιουργία ταμείου ύψους 72 δισ. δολαρίων για τις επιχειρήσεις της χώρας, στο πλαίσιο μίας σειράς κρατικών μέτρων για τη στήριξη της οικονομίας και του βυθιζόμενου νομίσματος, αναφέρει δημοσίευμα της Wall Street Journal. Η ισοτιμία της τουρκικής λίρας έναντι του δολαρίου έχει μειωθεί 18% φέτος και διαπραγματεύεται σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα από τις αρχές Νοεμβρίου. Αυτή η εξέλιξη σημειώθηκε εν μέσω της πολιτικής αβεβαιότητας μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα στα μέσα Ιουλίου και την επιβολή κατάστασης έκτακτης ανάγκης, σημειώνει η εφημερίδα. Οι πωλήσεις περιουσιακών στοιχείων στις αναδυόμενες αγορές και οι προσδοκίες αύξησης των επιτοκίων από την κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ αυτό τον μήνα, έχουν επιδεινώσει τις οικονομικές δυσκολίες της Τουρκίας.
Τούρκοι αξιωματούχοι επέμεναν επί μήνες ότι η οικονομία της χώρας είναι σταθερή και ασφαλής, παρά το γεγονός ότι ένας αυξανόμενος αριθμός οικονομολόγων εκτός της χώρας επεσήμαινε την εξασθένηση των βασικών μεγεθών της. Τις τελευταίες ημέρες, η υποχώρηση της λίρας διέλυσε την αισιοδοξία αυτή, αναφέρει το δημοσίευμα. Σε μία προσπάθεια αντιστροφής της πτωτικής πορείας, ο Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν άρχισε την περασμένη εβδομάδα εκστρατεία, καλώντας τα υπουργεία, τις επιχειρήσεις και το κοινό να δείξουν τον πατριωτισμό τους με τη μετατροπή σε λίρα ή χρυσό των αποταμιεύσεων που έχουν σε ξένο νόμισμα. Ο ίδιος ο Ερντογάν μετέτρεψε τις αποταμιεύσεις του σε λίρες, σύμφωνα με τον εκπρόσωπό του. Το τουρκικό υπουργείο ‘Αμυνας και το Χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης ανακοίνωσαν ότι μετατρέπουν στοιχεία του ενεργητικού τους στο τουρκικό νόμισμα. Ο τουρκικός Οργανισμός Αποκρατικοποιήσεων δήλωσε ότι θα δέχεται όλες τις πληρωμές, προσφορές και εγγυητικές επιστολές σε λίρα και η Αρχή Εποπτείας Ενεργειακών Αγορών ανακοίνωσε ότι θα προκηρύξει τους διαγωνισμούς για τη διανομή φυσικού αερίου σε λίρα αντί σε δολάρια. Μερικές μικρές επιχειρήσεις προσέφεραν δωρεάν φαγητό και υπηρεσίες, όπως κούρεμα, σε όποιον αντάλλασσε τα δολάρια του και άλλα ξένα νομίσματα με λίρες.
Οι πρωτοβουλίες αυτές, ωστόσο, είχαν περιορισμένο αποτέλεσμα στην εκτόνωση της αγοράς και έτσι ο κ. Γιλντιρίμ παρενέβη χθες, προσφέροντας νέα στήριξη στις επιχειρήσεις και υποσχόμενος ελάφρυνση για τους εργαζόμενους. Όπως είπε, η κυβέρνηση θα διαθέσει μία πιστωτική γραμμή έως 250 δισ. λίρες – περίπου 72 δισ. δολάρια – για να χαλαρώσει την κρίση ρευστότητας των επιχειρήσεων. Η δημοσιονομική πειθαρχία θα συνεχισθεί – τα ταξίδια των δημοσίων υπαλλήλων θα μειωθούν και νέες παραγγελίες αυτοκινήτων θα ακυρωθούν – πρόσθεσε, ενώ οι φορολογικοί συντελεστές θα διατηρηθούν σταθεροί το επόμενο έτος και θα υπάρξει κρατική στήριξη για την ενίσχυση της απασχόλησης.
Θα δοθεί εντολή σε όλους τους δημόσιους φορείς να υπογράφουν συμβάσεις σε λίρα και, αν είναι δυνατόν, να μετατρέπουν υφιστάμενα συμβόλαια στο τουρκικό νόμισμα, μία κίνηση που μπορεί να εξοικονομήσει περίπου 10 δισ. δολάρια στο κράτος, δήλωσε ο Τούρκος πρωθυπουργός. «Έχουμε συνείδηση των προβλημάτων του πραγματικού τομέα και θα συνεχίσουμε να στηρίζουμε όλους τους τομείς» της οικονομίας, τόνισε.
Δημοψήφισμα για τις συνταγματικές αλλαγές την άνοιξη και εκλογές το 2019
Η Τουρκία σκοπεύει να πραγματοποιήσει ως τον επόμενο Μάιο δημοψήφισμα για τις συνταγματικές αλλαγές, βάσει των οποίων θα ενισχυθούν οι εξουσίες του προέδρου, και στη συνέχεια θα προχωρήσει στη διεξαγωγή προεδρικών και βουλευτικών εκλογών ταυτόχρονα το 2019, δήλωσε σήμερα ο αντιπρόεδρος της τουρκικής κυβέρνησης Νουρετίν Τσανικλί.
Ο Τσανακλί δήλωσε στο τηλεοπτικό δίκτυο Haber TV ότι το κυβερνών κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) θα υποβάλει την πρότασή του για τις συνταγματικές αλλαγές στο κοινοβούλιο σήμερα και ότι το εθνικιστικό κόμμα MHP πρόκειται να υποστηρίξει το νομοσχέδιο.
«Το δημοψήφισμα φαίνεται ότι μπορεί να διεξαχθεί γύρω στον Μάρτιο ή Απρίλιο, αλλά ίσως να αναβληθεί ως τον Μάιο», εξήγησε ο αντιπρόεδρος της τουρκικής κυβέρνησης, αποκλείοντας τη διεξαγωγή πρόωρων εκλογών πριν από το 2019.
Σύμφωνα με τον Τσανικλί, όλοι οι βουλευτές του AKP πρόκειται να υπερψηφίσουν το νομοσχέδιο και το εθνικιστικό κόμμα επίσης θα το στηρίξει.
Οποιαδήποτε συνταγματική αλλαγή απαιτεί τη στήριξη τουλάχιστον 330 βουλευτών του κοινοβουλίου, που συνολικά έχει 550 έδρες, προκειμένου να μπορέσει να τεθεί σε δημοψήφισμα. Το AKP έχει 316 βουλευτές και το MHP 39.
Τη Δευτέρα ο πρόεδρος του MHP Ντεβλέτ Μπαχτσελί είχε δηλώσει στο CNN Turk ότι δεν υπάρχουν θέματα με το νομοσχέδιο.
Βάσει του ισχύοντος συντάγματος η θέση του προέδρου είναι κυρίως τυπική. Όμως ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, που κέρδισε στην πρώτη άμεση εκλογή προέδρου από τον λαό το 2014, έχει δηλώσει ότι η λαϊκή εντολή που έχει λάβει του δίνει το δικαίωμα να εμπλέκεται περισσότερο στην κυβέρνηση.
Σύμφωνα με τον ίδιο, η Τουρκία χρειάζεται την ισχυρή ηγεσία ενός προέδρου με εκτελεστικές εξουσίες, όπως αυτόν που έχουν στις ΗΠΑ ή τη Γαλλία, ώστε να αποφεύγονται οι εύθραυστοι κυβερνητικοί συνασπισμοί.