Οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης εμφανίστηκαν αισιόδοξοι χθες εξερχόμενοι από το Eurogroup, το οποίο ήταν αποκλειστικά αφιερωμένο στην Ελλάδα και έλαβε χώρα στο Άμστερνταμ, γεγονός μάλλον σπάνιο και το οποίο αξίζει να σημειωθεί, ανέφερε η εφημερίδα “Le Monde” σε χθεσινό της άρθρο.
Μετά από τέσσερις μήνες αδιεξόδων, διαφορών μεταξύ των πιστωτών της χώρας (Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας και Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα), φαίνεται πως επιτέλους είναι ορατή η άκρη του τούνελ.
Υπό τον όρο να μην υπάρξει ατύχημα, τονίζουν οι γνώστες του ελληνικού ζητήματος, οι οποίοι έγιναν προσεκτικοί, έξι χρόνια μετά το ξεκίνημα των προγραμμάτων βοήθειας προς την χώρα.
Έχει ήδη προγραμματιστεί νέο Eurogroup για την Πέμπτη 28 Απριλίου, κατά το οποίο θα μπορούσε να υπάρξει πολιτική συμφωνία σχετικά με τη λίστα των οικονομικών μέτρων που η Αθήνα διαπραγματεύεται με τους δανειστές της από τις αρχές του 2016. Η λίστα αυτή αναμένεται να εγκριθεί σύντομα. “Εκτός από κάποιες λεπτομέρειες, πλησιάζουμε”, διαβεβαίωναν χθες στο Άμστερνταμ πηγές προσκείμενες στο θέμα.
Τα μέτρα αυτά που αντιστοιχούν σε εξοικονόμηση της τάξης του 3% του ελληνικού ΑΕΠ (περίπου 5 δις ευρώ) είναι απαραίτητα για την εκταμίευση μιας νέας δόσης του δανείου για την Αθήνα στο πλαίσιο του τρίτου προγράμματος βοήθειας προς τη χώρα, ύψους 86 δις ευρώ, που αποφασίστηκε τον Αύγουστο του 2015.
Ένα πρόσθετο πακέτο μέτρων, περίπου 2% του ΑΕΠ (ήτοι 3,5 δις ευρώ) έγινε επίσης ομόφωνα δεκτό χθες, ακόμη και από τον Έλληνα υπουργό Οικονομικών, Ευκλείδη Τσακαλώτο, χωρίς ενθουσιασμό ωστόσο από την αντιπροσωπία που τον συνόδευε, σημείωσε η εφημερίδα. “Πρόκειται για μια ασφάλεια”, επεσήμανε το εκτελεστικό μέλος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Μπενουά Κερέ, ένα πακέτο πρόσθετων οικονομιών, το οποίο θα υλοποιηθεί μόνο σε περίπτωση που τα δημόσια οικονομικά της Ελλάδας απομακρυνθούν πολύ από την πορεία που έχουν χαράξει οι πιστωτές της.
Η πρόταση αυτή φέρεται να έγινε από τον Γερμανό υπουργό Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, κατά τις εαρινές συνόδους του ΔΝΤ στη Ουάσιγκτον από 15 έως 17 Απριλίου με στόχο να περιοριστούν οι διαφορές μεταξύ αφενός της ΕΚΤ, του ΕΜΣ και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και αφετέρου του ΔΝΤ, το οποίο από το καλοκαίρι του 2015 διστάζει να συνεχίσει την παροχή βοήθειας προς την Ελλάδα.
Οι επικεφαλής της αποστολής των θεσμών αναμένεται να επιστρέψουν στην Αθήνα το Σαββατοκύριακο ώστε να κλείσουν τη διαπραγμάτευση με την ελληνική κυβέρνηση σχετικά με την “εγγύηση” των 3,5 δις ευρώ. Ο στόχος είναι η επίτευξη συμφωνίας έως τις 28 Απριλίου. Η Αθήνα θέτει ωστόσο τους όρους της: δεν επιθυμεί να διατυπωθούν αναλυτικά οι μεταρρυθμίσεις που θα μπορούσαν να οδηγήσουν στην πρόσθετη εξοικονόμηση. Επίσης, η Αθήνα δεν δέχεται να αναγκαστεί, για άλλη μια φορά, να πειράξει τις συντάξεις των Ελλήνων που υπέστησαν μεγάλες μειώσεις από το 2010.
Χθες έγινε επίσης ένα σημαντικό βήμα: οι υπουργοί της ευρωζώνης δέχτηκαν να ανοίξει, αυτή τη φορά επίσημα, η διαπραγμάτευση για την ελάφρυνση του τεράστιου χρέους της Ελλάδας (180% του ΑΕΠ). “Ακόμη και ο κ. Σόιμπλε φάνηκε διαλλακτικός”, ανέφεραν δύο πηγές προσκείμενες στις συζητήσεις. Ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών μέχρι πρότινος επαναλάμβανε πως έπρεπε πρώτα να κλείσουν τη συζήτηση για τα μέτρα λιτότητας πριν περάσουν σε κάτι άλλο. “Είναι αδύνατον να συμφωνήσουν οι Έλληνες σε αυτές τις μεταρρυθμίσεις εάν δεν ξεκινήσει η συζήτηση για το χρέος”, πρόσθεσε ανώτερη πηγή χθες στο Άμστερνταμ.
Το πλαίσιο αυτής της διαπραγμάτευσης είναι ήδη γνωστό και ο πρόεδρος του Eurogroup, Γερούν Ντάισελμπλουμ το επανέλαβε χθες: “Το Eurogroup δεν θέλει ονομαστική μείωση του χρέους. (…) Εξετάζουμε (συνεπώς) δυνατότητες αναδιαμόρφωσης (reprofiling) του χρέους, επέκτασης του χρόνου ωρίμανσης και των περιόδων χάριτος (κατά των οποίων δεν θα αποπληρώνονται ούτε οι τόκοι ούτε το κεφάλαιο)”.
Όλοι επιθυμούν την επίτευξη μιας πρώτης πολιτικής συμφωνίας στο Eurogroup της 28ης Απριλίου, συμπεριλαμβανομένου και του ζητήματος του χρέους, παρότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες αναγνωρίζουν πως η συζήτηση είναι πολύ τεχνική και πολύ ευαίσθητη πολιτικά.
Αν όλα προχωρήσουν σύμφωνα με τις προβλέψεις, με την επίτευξη συμφωνίας όσον αφορά στις μεταρρυθμίσεις και στο χρέος στις 28 Απριλίου – ή εντός του Μαΐου, εφόσον ενδέχεται να χρειαστούν μία ή δύο συνεδριάσεις του Eurogroup ώστε να συμφωνήσουν όλοι – θα μπορούσε η Αθήνα να λάβει ένα νέο δάνειο (μεταξύ 5 και 7 δις ευρώ) στο πλαίσιο του τρίτου προγράμματος βοήθειας. Η Ελλάδα θα μπορούσε να αποπληρώσει εμπρόθεσμα την ΕΚΤ τον Ιούλιο και το Ελληνικό Κράτος, με θετικότερη προοπτική όσον αφορά στην βιωσιμότητα του χρέους, θα μπορούσε να εξετάσει το ενδεχόμενο να αναζητήσει το ίδιο κεφάλαια από τις διεθνείς αγορές στους μήνες που θα ακολουθήσουν.