Οι υπουργοί Οικονομικών και οι διοικητές των κεντρικών τραπεζών της G20, που θα συναντηθούν στο Μπουένος ‘Αιρες την ερχόμενη Δευτέρα και Τρίτη, θα πρέπει να εστιάσουν στις αναγκαίες πολιτικές για τη διαφύλαξη και στήριξη της οικονομικής ανάκαμψης, αναφέρει με δήλωσή της η γενική διευθύντρια του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) Κριστίν Λαγκάρντ.
Τα καλά νέα, σημειώνει η Λαγκάρντ, είναι ότι η αναπτυξιακή δυναμική συνέχισε να ενισχύεται στα τρία τέταρτα της παγκόσμιας οικονομίας. «Παρά το γεγονός, όμως, ότι ο ήλιος συνεχίζει να λάμπει πάνω από την παγκόσμια οικονομία, υπάρχουν περισσότερα σύννεφα στον ορίζοντα», προσθέτει, αναφέροντας τις αυξανόμενες ανησυχίες για τις εμπορικές διενέξεις, την πρόσφατη αύξηση της μεταβλητότητας στις χρηματοπιστωτικές αγορές και τη μεγαλύτερη γεωπολιτική αβεβαιότητα.
Επιπλέον, σημειώνει, η επιτάχυνση στην ανάπτυξη που αναμένεται για φέτος και το 2019 θα επιβραδυνθεί τελικά, «κάτι που σημαίνει ότι οι μεσοπρόθεσμες προοπτικές θα είναι δύσκολες για πολλές χώρες, ιδιαίτερα στις αναπτυγμένες οικονομίες». Για τον λόγο αυτό, οι χώρες πρέπει να εφαρμόσουν πολιτικές για να προστατευθούν από τους καθοδικούς κινδύνους, να ενισχύσουν τις αντοχές και να προωθήσουν τη μεσοπρόθεσμη ανάπτυξη προς όφελος όλων. Τώρα είναι η ώρα να ληφθούν θαρραλέα μέτρα πολιτικής και να αξιοποιηθεί περισσότερο αυτή η περίοδος της παγκόσμιας ανάπτυξης», προσθέτει η επικεφαλής του ΔΝΤ.
Το ΔΝΤ αναθεώρησε τον Ιανουάριο προς τα πάνω την πρόβλεψή του για την αύξηση του παγκόσμιου ΑΕΠ στο 3,9% τόσο για το 2018 όσο και για το 2019. Πίσω από την δυναμική της παγκόσμιας ανάπτυξης βρίσκονται η ενίσχυση των επενδύσεων και του εμπορίου, εν μέσω μίας εύκολης ροής χρήματος και δανείων. Φέτος και το επόμενο έτος, οι αναπτυγμένες οικονομίες αναμένεται να δουν την ανάπτυξή τους να υπερβαίνει τον ακόμη χαμηλό μεσοπρόθεσμο δυνητικό ρυθμό της.
«Επομένως, ναι, η τρέχουσα παγκόσμια δυναμική παραμένει ισχυρή. Και ναι, υπάρχουν συγκεκριμένα βήματα που πρέπει να κάνουμε για να διασφαλίσουμε ότι θα παραμείνει ισχυρή», σημειώνει η Λαγκάρντ, τονίζοντας πέντε προτεραιότητες:
1. Αποφυγή του προστατευτισμού
Οι πολιτικοί θα πρέπει να συνεργασθούν εποικοδομητικά για να μειώσουν τα εμπόδια στο εμπόριο και να λύσουν τις εμπορικές διαφωνίες τους χωρίς προσφυγή σε έκτακτα μέτρα. Πρέπει να διασφαλίσουν ότι η πρόσφατη ανακοίνωση εισαγωγικών δασμών από τις ΗΠΑ δεν θα οδηγήσει σε μία ευρύτερη κλιμάκωση των προστατευτικών μέτρων. Η οικονομική ιστορία δείχνει ξεκάθαρα ότι οι εμπορικοί πόλεμοι όχι μόνο πλήττουν την παγκόσμια ανάπτυξη, αλλά επίσης δεν μπορούν να κερδηθούν, σημειώνει η Λαγκάρντ. Επιπλέον, προσθέτει, για την αντιμετώπιση των παγκόσμιων οικονομικών ανισορροπιών έχουν κρίσιμη σημασία οι δημοσιονομικές πολιτικές. Αυτές, περιλαμβάνουν, για παράδειγμα, τη μείωση των ελλειμμάτων στις ΗΠΑ για να μειωθεί το χρέος της χώρας σε μία βιώσιμη τροχιά και ισχυρότερες επενδύσεις υποδομών και δαπάνες για την Παιδεία στη Γερμανία.
2. Προστασία από τους χρηματοπιστωτικούς κινδύνους
Η προστασία από τους καθοδικούς κινδύνους απαιτεί επίσης την αντιμετώπιση του συσσωρευμένου χρέος του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, μετά από μία μακρά περίοδο χαλαρών χρηματοπιστωτικών συνθηκών. Το επίπεδο κρατικού χρέους των αναπτυγμένων οικονομιών της G20 έχει φθάσει κατά μέσο όρο το 114% (του ΑΕΠ), ενώ το επίπεδο χρέους των κρατών, των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών βρίσκεται σε ιστορικά υψηλό επίπεδο παγκοσμίως. Αυτό δημιουργεί χρηματοπιστωτικές ευπάθειες. «Σκεφθείτε ένα σενάριο, με μία απρόσμενη έξαρση του πληθωρισμού και μία ξαφνική σύσφιγξη των παγκόσμιων χρηματοπιστωτικών συνθηκών. Οι αλλαγές αυτές θα μπορούσαν να προκαλέσουν διορθώσεις στις χρηματοπιστωτικές αγορές, ανησυχίες για τη βιωσιμότητα του χρέους και αντιστροφή των κεφαλαιακών ροών στις αναδυόμενες αγορές». Για τον μετριασμό των κινδύνων αυτών, οι χώρες πρέπει να αξιοποιήσουν τη σημερινή δυναμική, δημιουργώντας δημοσιονομικά «μαξιλάρια», δηλαδή μεγαλύτερο περιθώριο δράσης στην επόμενη ύφεση.
3. Ενίσχυση των οικονομικών μεταρρυθμίσεων
Οι πολιτικοί πρέπει επίσης να προωθήσουν μία ισχυρότερη και πιο ευρεία μεσοπρόθεσμη ανάπτυξη. Η ενίσχυση της ανάπτυξης είναι ιδιαίτερα σημαντική για τις αναπτυγμένες χώρες της G20, το ΑΕΠ των οποίων είναι κατά μέσο όρο περίπου 15% χαμηλότερο από την τάση του πριν από την κρίση του 2008. Για την αύξηση της παραγωγικότητας και της δυνητικής ανάπτυξης, οι χώρες μπορούν να ενεργοποιήσουν ξανά τις μεταρρυθμίσεις, ιδιαίτερα στις αγορές εργασίας. Για παράδειγμα, οι χώρες της G20 έχουν δεσμευθεί να μειώσουν έως το 2025 κατά 25% τη διαφορά στα ποσοστά απασχόλησης των ανδρών και των γυναικών.
4. Προώθηση μίας δικαιότερης ανάπτυξης
Για να γίνει πιο διατηρήσιμη η ανάπτυξη, θα πρέπει να γίνει πιο δίκαιη. Βασική προτεραιότητα είναι η διαμόρφωση της μελλοντικής εργασίας με τρόπους που ωφελούν όλους τους πολίτες. Η μείωση των διαφορών όσον αφορά στις δεξιότητες είναι πιο σημαντική από ποτέ, επειδή η ψηφιακή επανάσταση μετασχηματίζει τους χώρους εργασίας και τις βιομηχανίες. Η εταιρεία McKinsey εκτιμά ότι 375 εκατομμύρια εργαζόμενοι ή το 14% του παγκόσμιου εργατικού δυναμικού μπορεί να διατρέχει κίνδυνο να χάσουν τις θέσεις εργασίας τους έως το 2030.
5. Ενίσχυση της διεθνούς συνεργασίας
Η συνεργασία είναι κρίσιμης σημασίας για να διασφαλισθεί μία ισχυρή, διατηρήσιμη, ισορροπημένη και δίκαιη παγκόσμια ανάπτυξη. Από το εμπόριο και τον φορολογικό ανταγωνισμό έως την κλιματική αλλαγή, την καταπολέμηση του ξεπλύματος χρήματος και τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας.