Για «το ιταλικό σοκ» κάνει λόγο στο πρωτοσέλιδό της η γερμανική οικονομική εφημερίδα Handelsblatt, σημειώνοντας ότι «μετά το αποτυχημένο δημοψήφισμα και την παραίτηση Ρέντσι αυξάνεται η αγωνία για τη σταθερότητα της χώρας», τονίζοντας ωστόσο ότι «η υψηλή ανεργία και το τεράστιο δημόσιο χρέος απαγορεύουν οποιαδήποτε αδράνεια έναντι των μεταρρυθμίσεων».
Σύμφωνα με το ίδιο πρωτοσέλιδο, η σημερινή διαβεβαίωση διά στόματος Σόιμπλε ότι «δεν υπάρχει κανένας λόγος να μιλήσουμε ξανά για μια νέα κρίση του ευρώ» δεν αρκεί και στην Ευρώπη αυξάνεται ο φόβος ότι τουλάχιστον στην Ιταλία η οικονομική κρίση θα γνωρίσει εκ νέου όξυνση, τις συνέπειες της οποίας θα υποστούν κυρίως οι επιχειρήσεις.
Ιταλία όπως Ελλάδα;
Με την άποψη του Β. Σόιμπλε φαίνεται ωστόσο να συντάσσεται άλλο, μακροσκελές σχόλιο που δημοσιεύεται στην ίδια εφημερίδα, βασική θέση του οποίου είναι ότι η παραίτηση Ρέντσι δεν πρέπει να αποτελεί λόγο για πανικό στην ευρωζώνη.
Η σχολιογράφος της Handesblatt αναφέρει συνοπτικά: «Ελλάδα Ι και ΙΙ, Ιρλανδία, Πορτογαλία, Ισπανία, Κύπρος και ξανά Ελλάδα ΙΙΙ. Επτά πακέτα βοήθειας για πέντε χώρες μέλη της νομισματικής ένωσης από το 2010 έχουν ήδη εγκριθεί και θα μπορούσαν να γίνουν περισσότερα. Το ταμείο διάσωσης του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας έχει διαθέσει μόλις το ένα τέταρτο των πόρων του.
Απομένουν άλλα 373 δις ευρώ προς περεταίρω διάθεση. Η νομισματική ένωση θα μπορούσε εσαεί να διασώζει την Ελλάδα προκειμένου να αποτρέψει μια μεγαλύτερη ζημιά στο κοινό νόμισμα. Σχεδόν το σύνολο του ελληνικού χρέους βρίσκεται άλλωστε σήμερα στα χέρια του ΕΜΣ.
Αλλά στην περίπτωση της Ιταλίας κάτι τέτοιο δεν θα ήταν δυνατό. Εάν απειληθεί με χρεοκοπία η Ιταλία, δεν θα διασωθεί. Η ευρωζώνη δεν θα μπορούσε να βοηθήσει την Ιταλία, αλλά θα αναγκαζόταν να την αφήσει να πτωχεύσει, κι αυτό όχι δίχως συνέπειες για το κοινό νόμισμα.
Eν τέλει η Ιταλία δεν είναι Ελλάδα, κι αυτό από πολλές απόψεις: Τόσο η ιταλική κυβέρνηση όσο και οι τράπεζές της είναι υπερχρεωμένες στο εσωτερικό της χώρας. Η τόσο μοιραία εξάρτηση της Ελλάδας από τους διεθνείς πιστωτές δεν υπάρχει στην περίπτωση της Ιταλίας.
Eπίσης, σε αντίθεση με την Ελλάδα, η ιταλική οικονομική ελίτ δεν έχει γυρίσει την πλάτη στην χώρα. Οι πιστωτές του ιταλικού κράτους είναι ταυτόχρονα και πολίτες της – τουλάχιστον μέχρι στιγμής».