Το βράδυ της 4ης Οκτωβρίου Σοσιαλδημοκράτες και Συντηρητικοί χαμογελούσαν ακόμη στις κάμερες. Οι παρατάξεις PSD και CDS-PP είχαν κατέβει μαζί στις βουλευτικές εκλογές της Πορτογαλίας και κατάφεραν να αποσπάσουν το 38,5% των ψήφων.
Μπορεί αυτό να μη σήμαινε την απόλυτη πλειοψηφία, ωστόσο το ποσοστό θα αρκούσε για να κυβερνήσει, σκεφτόταν ο πρωθυπουργός Πέντρο Πάσος Κοέλιο.
Εκτιμούσε ότι οι μετριοπαθείς Σοσιαλιστές (PS) δεν θα συνεργάζονταν επ’ ουδενί με το Κομμουνιστικό Κόμμα (PCP).
Οι δύο παρατάξεις δεν έχουν συνεργαστεί από τότε που στην Πορτογαλία μαίνονταν πολιτικές μάχες μετά την Επανάσταση των Γαρυφάλλων το 1974, όταν η Πορτογαλία έπρεπε να επιλέξει μεταξύ της οικονομίας των αγορών και του κομμουνισμού.
Όμως αυτό το ιστορικό χάσμα γεφυρώθηκε εξαιτίας της μακροχρόνιας πολιτικής περικοπών της Τρόικα, δηλαδή της Κομισιόν, της ΕΚΤ και του ΔΝΤ.
Η αντίδραση στην πολιτική περικοπών
Στη σκιά της ανόδου του Σύριζα στην Ελλάδα και του Ποδέμος στην Ισπανία άλλαξαν –σχεδόν απαρατήρητα- και οι πολιτικές συντεταγμένες στην Πορτογαλία.
Σε συνεργασία με τους Σοσιαλιστές (PS) και τους Κομμουνιστές (PCP), το Αριστερό Μπλοκ (BE) καταψήφισε το κυβερνητικό πρόγραμμα του κεντροδεξιού συνασπισμού και έριξε έτσι την κυβέρνηση.
Ο πορτογάλος πρόεδρος Ανίμπαλ Καβάκο Σίλβα θα πρέπει να αποφασίσει εάν θα δώσει εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον κεντροαριστερό συνασπισμό.
Ωστόσο ο πρόεδρος είχε δηλώσει πριν λίγο καιρό ότι παρατάξεις όπως το Αριστερό Μπλοκ ή οι κομμουνιστές του PCP δεν πρόκειται να έχουν θέση στην κυβέρνηση. Καλά θα έκανε πάντως να αλλάξει γνώμη. Αφενός οι φιλοευρωπαίοι και φιλοδυτικοί Σοσιαλιστές δεν θα επέτρεπαν ποτέ την αποχώρηση από το ΝΑΤΟ ή την ΕΕ.
Αφετέρου τίθεται το ερώτημα, γιατί να μην μπορεί να κυβερνήσει μια κεντροαριστερή συμμαχία, μολονότι έχει την απόλυτη πλειοψηφία σε ψήφους και βουλευτικές έδρες; Πρόκειται για μια περίεργη αντίληψη της δημοκρατίας.
Ξεκάθαρη αποστασιοποίηση από το πρόγραμμα περικοπών
Το πρόγραμμα του νέου κεντροαριστερού συνασπισμού θα ήταν μια ξεκάθαρη αποστασιοποίηση από το μέχρι τώρα πρόγραμμα περικοπών της Πορτογαλίας: προβλέπεται η ακύρωση των περικοπών που επιβλήθηκαν στις συντάξεις, όπως και η σταδιακή αύξηση του κατώτατου μισθού από τα 505 ευρώ στα 600 ευρώ μέχρι το 2019.
Σε ό,τι αφορά πάντως τη μείωση του χρέους το ευρωπαϊκό πρόγραμμα περικοπών απέτυχε παταγωδώς. Από το πρώτο πακέτο στήριξης που έλαβε η Πορτογαλία το 2011 και παρά την υποδειγματική στάση της χώρας όσον αφορά την εφαρμογή των μέτρων, το χρέος αυξήθηκε από το 110% του ΑΕΠ στο 130%. Μακροπρόθεσμα πρόκειται για μια αφόρητη κατάσταση.
Το Βερολίνο και οι Βρυξέλλες θα έπρεπε επιτέλους να προχωρήσουν στην εκπόνηση ενός σχεδίου διεθνούς πτωχευτικής διαδικασίας για κράτη.
Προφανώς η ακολουθούμενη πολιτική λιτότητας δεν μπορεί από μόνη της να επιλύσει την κρίση χρέους. Αυτό ισχύει για «δύσκολες» περιπτώσεις όπως η Ελλάδα, αλλά και για «υποδειγματικές» όπως η Πορτογαλία.
Όταν σε λίγο καιρό θα αυξηθούν οι φωνές στην Πορτογαλία που θα ζητούν τη διαγραφή του χρέους, τότε θα πρέπει επιτέλους να υπάρχει μια συντεταγμένη διαδικασία για να αποφευχθεί το χάος που προκλήθηκε στις τελευταίες οικονομικές κρίσεις.
Πηγή: DW
στο 