Σε παράταξη μάχης για τις προκριματικές εκλογές, άρχισαν πλέον να στοιχίζονται τα κόμματα στη Γαλλία. Προοιωνίζεται ένα καυτό πολιτικό φθινόπωρο, εννέα μήνες πριν από τις προεδρικές του 2017.
Τρία μεγάλα κόμματα : το κόμμα των συντηρητικών του Σαρκοζί «Οι Ρεπουμπλικάνοι», το σοσιαλιστικό κόμμα «PS» και οι Οικολόγοι- Πράσινοι «EELV», υιοθέτησαν το σύστημα των προκριματικών για την ανάδειξη αυτού που θα τα εκπροσωπήσει στις προεδρικές.
Στη Γαλλία, δεν υπήρχε παράδοση προκριματικών εκλογών, τα κόμματα όριζαν συνήθως τους υποψηφίους τους εσωτερικά, μέσω διαδικασιών στις οποίες μόνο τα εγγεγραμμένα μέλη συμμετείχαν.
Ήταν οι σοσιαλιστές που ξεκίνησαν πρώτοι το 2011, τις λεγόμενες «ανοιχτές προκριματικές» στους εγγεγραμμένους στους εκλογικούς καταλόγους και «συμπαθούντες» του κόμματος.
Οι πρώτες αυτές προκριματικές των σοσιαλιστών, διεξάχθηκαν χωρίς δυσκολίες ή παρατράγουδα και στέφθηκαν με επιτυχία, με τη συμμετοχή 2,8 εκατ. ατόμων στο δεύτερο γύρο, που όρισε σαν υποψήφιο για τις προεδρικές εκλογές του 2012, τον Φρανσουά Ολάντ.
Η επιτυχής αυτή, πρώτη εμπειρία, των σοσιαλιστών έπεισε πολλά στελέχη της συντηρητικής παράταξης των Ρεπουμπλικάνων, να πιέσουν για τη διεξαγωγή προκριματικών και στο κόμμα τους.
Επιπλέον, η επιλογή μιας «ανοιχτής» προκριματικής αναμέτρησης έμοιαζε πλέον αναγκαία, με δεδομένο ότι ο Νικολά Σαρκοζί είχε χάσει έδαφος και είχε χαμηλά ποσοστά στις σφυγμομετρήσεις, αλλά και εσωτερικά του κόμματος, όπου είχε παύσει να είναι ο αδιαμφισβήτητος αρχηγός. Ενδεικτικό είναι ότι παρά την ανακοίνωση της υποψηφιότητας Σαρκοζί, συνωστίζονται ήδη στα “στάρτινγκ μπλογκ” για τις υποψηφιότητες, 12 επιπλέον πιθανοί υποψήφιοι.
Οι δύο βασικοί αντίπαλοι του Σαρκοζί, ο Αλέν Ζιπέ (πρώην πρωθυπουργός του Σιράκ) και ο Φρανσουά Φιγιόν (πρώην πρωθυπουργός του Σαρκοζί) ήταν αυτοί που άσκησαν τις μεγαλύτερες πιέσεις για ανοιχτές προκριματικές, τις οποίες αναγκάστηκε τελικά να αποδεχθεί και ο Σαρκοζί.
Το κόμμα των Οικολόγων «EELV» παρότι συμμετείχε στην κυβερνητική πλειοψηφία, έχουν πλέον διαχωρίσει τη θέση τους με τους σοσιαλιστές, ενώ αντιμετώπισαν παράλληλα σοβαρές εσωτερικές δυσκολίες με διαρροές. Μη έχοντας πετύχει τη δημιουργία κοινού μετώπου με άλλα κόμματα της αριστεράς, κατέληξαν στο να οργανώσουν τις δικές τους προκριματικές για να ορίσουν τον (την) υποψήφιό τους.
Οργάνωση των προκριματικών :
Το χορό των προκριματικών στη Γαλλία ανοίγουν οι Οικολόγοι-Πράσινοι.
Η εκλογή θα γίνει στις 20-27 Οκτωβρίου, η υποβολή υποψηφιοτήτων έληξε στις 31 Αυγούστου. Απαιτείται για την υποψηφιότητα η υποστήριξη 36 ομοσπονδιακών συμβούλων του κόμματος από το σύνολο των 240 της Ομοσπονδίας.
Δηλωμένοι υποψήφιοι : Σεσίλ Ντιφλό (πρώην υπουργός), Ζεράρ Σαρολουά ( δικαστικός) και οι ευρωβουλευτές : Γιανίκ Ζαντό, Καρίμα Ντελί και Μισέλ Ριβαζί.
Η ψηφοφορία θα γίνει δι’ αλληλογραφίας, οι ψηφοφόροι θα πρέπει να κάνουν εγγραφή στην ιστοσελίδα του EELV πριν την 1η Οκτωβρίου, 5 ευρώ για τα μη μέλη.
Η συντηρητική κεντροδεξιά όρισε την εκλογή για τις 20-27 Νοεμβρίου. Η υποβολή υποψηφιοτήτων λήγει στις 9 Σεπτεμβρίου και προϋπόθεση είναι η υποστήριξη 250 αιρετών εκ των οποίων οι 20 να είναι βουλευτές, σε συνδυασμό με την υποστήριξη 2.500 οπαδών εγγεγραμμένων στα κόμματα : Ρεπουμπλικάνοι (LR ), οι Χριστιανοί-Δημοκράτες (PCD ) και του κεντρώου κόμματος της Ένωσης Δημοκρατών και Ανεξάρτητων (UDI).Επίσημα δηλωμένοι υποψήφιοι είναι από το ( LR) : Νικολά Σαρκοζί, Αλέν Ζιπέ, Φρανσουά Φιγιόν, Μπρούνο Λεμέρ. Είναι οι 4 μεγάλοι υποψήφιοι που έχουν εξασφαλίσει τις προϋποθέσεις. Ακολουθούν 9 ακόμα «μικροί» υποψήφιοι που κάνουν αγώνα δρόμου για την ώρα, για να εξασφαλίσουν τις απαραίτητες υπογραφές.
Η ψηφοφορία είναι ανοιχτή σε όλους με την προϋπόθεση υπογραφής μιας «Χάρτας» για την αποδοχή των δημοκρατικών αρχών της κεντροδεξιάς, συμμετοχή με 2 ευρώ.
Οργανώνουν 10.228 εκλογικά κέντρα, οι δε Γάλλοι του εξωτερικού θα ψηφίσουν μέσω Ιντερνετ.
Για τους σοσιαλιστές, η πιθανότητα ή μη συμμετοχής σε προκριματική του απερχόμενου προέδρου Φρανσουά Ολάντ, ήταν μια πραγματική σπαζοκεφαλιά. Ύστερα από πολλά σκαμπανεβάσματα αποφάσισαν τελικά να ορίσουν τις προκριματικές για τις 22- 29 Ιανουαρίου του 2017, ώστε να δώσουν περιθώριο χρόνου στον Φ. Ολάντ να αποφασίσει.
Ο πρόεδρος δήλωσε ότι θα ανακοινώσει την απόφασή του τον ερχόμενο Δεκέμβριο. Η παραίτηση όμως του πρώην υπουργού οικονομίας Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος ξεκίνησε τη δική του καμπάνια με καλπάζοντες ρυθμούς,ίσως υποχρεώσει τον Ολάντ να επιταχύνει τις αποφάσεις του και να αλλάξει την ατζέντα του.
Η υποβολή των υποψηφιοτήτων για την προκριματική των σοσιαλιστών είναι από 1η έως 15 Δεκεμβρίου. Απευθύνεται στα μέλη του κινήματος «La belle Alliance populaire» ( Η ωραία λαϊκή ένωση) του Σοσιαλιστικού Κόμματος με συμμετοχή ορισμένων οικολόγων και ριζοσπαστών από την κυβερνητική πλειοψηφία.
Δηλωμένοι υποψήφιοι είναι οι πρώην υπουργοί : η Μαρί-Νοέλ Λιενεμάν (στέγαση), ο Μπενουά Αμόν (παιδεία) και ο πρώην ακτιβιστής της Αριστεράς Ζεράρ Φιλός.
Πιθανοί άλλοι υποψήφιοι: Ο Φρανσουά Ολάντ και ο Αρνό Μοντεμπούρ, (εφ’ όσον δεν κατέβει ο Ολάντ…). Η ψηφοφορία είναι ανοιχτή σε όσους συμμερίζονται τις αξίες των σοσιαλιστών υπογράφοντας μια σχετική «Χάρτα» και συμμετοχή 2 ευρώ, ενώ θα οργανωθούν 6.000 έως 8.000 εκλογικά κέντρα. Δεν έχει αποφασισθεί επίσης τι θα ισχύσει για τους Γάλλους στο εξωτερικό.