Ο Εμμανουέλ Μακρόν έχει ένα πειστικό προβάδισμα στις δημοσκοπήσεις, αλλά χαμηλή συμμετοχή των περισσότερο διστακτικών ψηφοφόρων του μπορεί ακόμα να οδηγήσει σε αποτέλεσμα που δεν επιτρέπει εφησυχασμό.
Ο δεύτερος γύρος των γαλλικών προεδρικών εκλογών στις 7 Μαίου δεν θα πρέπει να είναι «ντέρμπι». Ο Μακρόν έχει πάνω κάτω τη στήριξη του συνόλου του πολιτικού συστήματος από τα αριστερά ως την κεντροδεξιά. Αλλά γεγονότα μπορούν να συμβούν ακόμα και σε μια τέτοια κατάσταση, και έχουν ήδη συμβεί.
Η απόφαση να γιορτάσει τη νίκη του πρώτου γύρου σε μια ακριβή brasserie του έκτου διαμερίσματος του Παρισιού ήταν πολιτικά αστοιχείωτη. Κατά την επίσκεψη σε εργοστάσιο της Whirlpool στην Amiens της βόρειας Γαλλίας ο Μακρόν έμεινε στο παρασκήνιο πίσω από την Μαρίν Λεπέν. Στην προεκλογική εκστρατεία η Λεπέν παίζει σε διαφορετικό πρωτάθλημα. Αν το συντρίψει στο τηλεοπτικό debate της Τετάρτης μπορεί να έχει μια πιθανότητα.
Το πρόβλημα με την ατζέντα του Μακρόν είναι ότι κανείς δεν ξέρει πραγματικά πως μπορεί να την εφαρμόσει. Ο ρόλος του γάλλου προέδρου είναι ισχυρός, αλλά η μοίρα του Φρ. Ολαντ μπορεί να λειτουργήσει ως προειδοποίηση των περιορισμών σε αυτά που μπορεί να κάνει ένας γάλλος πρόεδρος.
Οι σοσιαλιστές του Ολαντ είχαν τουλάχιστον την πλειοψηφία στο γαλλικό κοινοβούλιο. Δεν είναι ξεκάθαρο αν ο Μακρόν θα έχει έστω και ένα βουλευτή μετά τις βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου. Θα καταλήξει ως μια απλή φιγούρα –όπως ο Γερμανός Πρόεδρος– του οποίου η δουλειά είναι να κάνει χειραψίες και να δίνει λόγους; Ή μπορεί να βρει τρόπο να επιβάλει την αλλαγή;
Η πιο συναρπαστική υπόσχεση του Μακρόν είναι η ατζέντα του για την ευρωζώνη. Εχει προτείνει μεταρρυθμίσεις για τη διακυβέρνηση της ευρωζώνης που ευθυγραμμίζονται πολύ με όσα έχω προτείνει από αυτή τη στήλη τα τελευταία χρόνια: κοινή δημοσιονομική πολιτική, κοινό υπουργό Οικονομικών, ένα εργαλείο χρέους της ευρωζώνης και ολοκλήρωση της τραπεζικής ένωσης.
Αξίζει η στήριξη στον Μακρόν και μόνο γι’ αυτό το λόγο. Χρωστά όμως στους ψηφοφόρους του μια απάντηση στην ερώτηση τι θα κάνει αν, όπως είναι πιθανό, η Γερμανία απαντήσει στις τέσσερις προτάσεις του με: όχι, όχι, όχι και όχι. Θα το αποδέχονταν ή θα ασκούσε πίεση στο Βερολίνο; Αν το δεύτερο τι είδους πίεση;
Παίρνοντας ως δεδομένο ότι δεν θα απειλούσε με Frexit, τι άλλο θα μπορούσε να κάνει; Αν η απάντηση είναι «όχι πολλά» δεν θα δικαιούμασταν να αναρωτηθούμε πόσο διαφορετικός θα είναι από τον Ολάντ; Αυτό ακριβώς είναι το επιχείρημα της Λεπέν, ότι ο Μακρόν, ένας πρώην οικονομικός σύμβουλος του απερχόμενου προέδρου και πρώην υπουργός Οικονομικών, δεν θα φέρει την αλλαγή.
Σε αυτό το σημείο η φύση της επιλογής μεταξύ των δυο υποψηφίων μπορεί να αλλάξει. Δεν θα είναι πλέον μια επιλογή μεταξύ της «παγκόσμιας» και της «επαρχιακής» Γαλλίας. Θα είναι μια επιλογή μεταξύ ενός μη διατηρήσιμου status quo και της αλλαγής. Αν αντιμετωπίσεις την επιλογή με αυτό τον τρόπο, η αποχή – μια επιλογή που εξετάζουν πολλοί απ’ όσους ψήφισαν τον ακροαριστερό υποψήφιο Μελανσόν στον πρώτο γύρο- αίφνης γίνεται λογικά υπερασπίσιμη.
Γι’ αυτό τις εναπομείνασες ημέρες της προεκλογικής περιόδου ο Μακρόν πρέπει να ξεκαθαρίσει το «ελάχιστο» στο οποίο θα επιμείνει. Στη διακυβέρνηση της ευρωζώνης αυτό το «ελάχιστο» θα πρέπει να είναι φιλόδοξο, αλλά και ρεαλιστικό. Δεν θα πείσει τη Γερμανία να υπογράψει το σύνολο της ατζέντας του, αλλά ένας συμβιβασμός μπορεί να είναι πιθανός.
Ο Μακρόν θα πρέπει να πείσει τον επόμενο γερμανό καγκελάριο ότι οι μεταρρυθμίσεις στην διακυβέρνηση της ευρωζώνης είναι και προς το συμφέρον του. Είναι πιθανός ο άνθρωπος που βρίσκεται στην καλύτερη θέση για να το κάνει αυτό. Το Βερολίνο, όμως, δεν έχει δώσει ακόμα επίσημες διαβεβαιώσεις.
Αν ήμουν εγώ θα περιόριζα το εύρος της ατζέντας και αντ’ αυτού θα την εμβάθυνα. Αυτό θα αφορούσε την εγκατάλειψη των ευρωομολόγων και της δημοσιονομικής ολοκλήρωσης και την εστίαση στην τραπεζική ένωση. Ο Μακρόν πρέπει να πει ότι αυτό θα είναι το ελάχιστο που απαιτείται για να μείνει η Γαλλία στην ευρωζώνη. Είναι μια θέση φιλοευρωπαϊκή, αν και περιλαμβάνει μια σιωπηρή απειλή. Είναι αξιόπιστη, γιατί αντιμετωπίζει το μεγαλύτερο δομικό πρόβλημα της ευρωζώνης.
Αυτό που έχουμε σήμερα δεν είναι πραγματική τραπεζική ένωση. Μπορείς να μιλήσεις για τραπεζική ένωση όταν οι τράπεζες δεν κατέχουν πλέον κρατικά ομόλογα των χωρών τους και όταν οι κυβερνήσεις δεν μπορούν να σταματήσουν το κλείσιμο μιας εγχώριας τράπεζας. Τραπεζική ένωση σημαίνει ότι βγάζεις το έθνος από το τραπεζικό σύστημα.
Σε μια τέτοια Ενωση οι Γερμανοί θα έχουν μια πολύ ισχυρότερη δέσμευση ότι δεν θα γίνει «bail out». Αν το χρηματοπιστωτικό σύστημα είναι προστατευμένο δεν υπάρχει κανένας λόγος ένα κράτος μέλος να μην χρεοκοπήσει επί του κρατικού του χρέους.
Αν ο Μακρόν πετύχει θα έχουμε λόγο να είμαστε αισιόδοξοι για το μέλλον της ΕΕ. Αλλά αν η υπόσχεση για μια νέα πορεία αποδειχτεί μια απλή επιβεβαίωση των παλαιών ρόλων πρέπει να περιμένουμε να δούμε την Πρόεδρο Λεπέν, αν όχι φέτος, τότε το 2022.
Ως τότε οι Γάλλοι θα έχουν δοκιμάσει όλα τα υπόλοιπα.
Πηγή: Financial Times, Euro2day.gr