Υπάρχουν ελάχιστες πιο σαφείς οικονομικές προειδοποιήσεις από το γεγονός ότι ο Stephen Schwarzman, συνιδρυτής του ομίλου private equity Blackstone, έκανε ένα μεγάλο πάρτι. Ο εορτασμός για τα 60α γενέθλιά του πριν από μια δεκαετία σηματοδότησε το προ-κρίσης peak για τη βιομηχανία, επομένως το πάρτι για τα 70α γενέθλιά του, που έκανε τον προηγούμενο μήνα στο Παλμ Μπιτς στη Φλόριντα, με πυροτεχνήματα, καμήλες και μια τούρτα σε σχήμα κινεζικού ναού, είναι ανησυχητικό.
Ο τομέας private equity άρχισε να υποχωρεί μετά το πάρτι που έκανε ο Schwarzman το 2007, με τις τεράστιες συμφωνίες που χρηματοδοτήθηκαν από χρέος στο peak, εκ των υστέρων να δείχνουν χαζές. Δέκα χρόνια αργότερα, η βιομηχανία τα πάει εξαιρετικά καλά. Καθώς τα hedge funds έχουν δυσκολίες και τα χρηματιστήρια κυριαρχούνται όλο και περισσότερο από funds παθητικής διαχείρισης, βετεράνοι όπως ο κ. Schwarzman και ο Leon Black της Apollo, είναι κυρίαρχοι του δικού τους σύμπαντος.
Είναι σίγουρο πως αυτό δεν θα κρατήσει, αφού ποτέ δεν έχει κρατήσει στο παρελθόν. Η παγκόσμια βιομηχανία συγκεντρώνεται κάθε χρόνο σε ένα συνέδριο που ονομάζεται SuperReturn και πραγματοποιείται αυτή την εβδομάδα στο Βερολίνο. Το όνομα δεν είναι πάντα της προκοπής, αλλά το φετινό δείχνει σαν ένα πάρτι με υπερβολικά πολύ κόσμο που θα μπορούσε να «εκραγεί» ανά πάσα στιγμή. Αλαζόνες χρηματοοικονομικοί σύμβουλοι με ακριβά κοστούμια, υπό τη μεθυστική επήρεια της φθηνής πίστωσης και των υψηλών μερισμάτων; Τρέξτε προς την έξοδο.
Ακόμη κι αυτό ήταν υποφερτό μέχρι που ο κ. Black ανέβηκε στη σκηνή του SuperReturn τη Δευτέρα, για να δηλώσει πως, αν και μια διόρθωση πιθανώς πλησιάζει, θα αναβληθεί από τη δέσμευση του Ντόναλντ Τραμπ για «γκάζωμα» της αμερικανικής οικονομίας. Αυτό θα μπορούσε να εξαπολύσει ακόμη τρία χρόνια «ανάπτυξης-τούρμπο» σε μοχλευμένες εξαγορές, με την στήριξη από κεφάλαιο 820 δισ. δολαρίων που δεν έχει ακόμη επενδυθεί. Τότε πραγματικά ταράχτηκα.
Το πρόβλημα του τομέα private equity δεν είναι ότι υποφέρει, αλλά το αντίθετο: έχει ανακάμψει τόσο απόλυτα, που είναι πλούσιος σε χρήμα. Καθώς πουλά τις επιχειρήσεις που αγόρασε πριν λίγα χρόνια, πολλές με μεγάλο κέρδος, και επιστρέφει μετρητά στα συνταξιοδοτικά ταμεία και τους θεσμούς που είχαν επενδύσει μέσω αυτού, έρχονται περισσότερα. Αυτή είναι πολύ καλή περίοδος για να πουλάς περιουσιακά στοιχεία, αλλά δύσκολη για να βρεις ευκαιρίες.
Και πάλι, η βιομηχανία θα πρέπει να έχει πλεονεκτήματα σε αυτές τις μεθυστικές εποχές. Σε σύγκριση με τα hedge funds, τα οποία επίσης χρεώνουν γερές προμήθειες για να επενδύσουν τα χρήματα άλλων, έχει καλές επιδόσεις. Ο Warren Buffett εκφράστηκε σκληρά για τους managers των hedge funds στην ετήσια επιστολή του προς τους επενδυτές της Berkshire Hathaway, άλλα έχει συνεργαστεί με την 3G, τη βραζιλιάνικη εταιρία private equity.
Το κλασικό ντιλ των εταιριών private equity είναι να δανείζονται χρήματα για να αγοράσουν μια εταιρία μεσαίου μεγέθους που βρίσκεται σε ικανοποιητική κατάσταση, αλλά έχει δυνατότητα να αναπτυχθεί ή να γίνει πιο αποδοτική. Ένα fund συχνά βάζει μέσα νέα στελέχη, προσφέροντάς τους μεγάλα κίνητρα για να βελτιώσουν την επιχείρηση, οι διευθύνοντες σύμβουλοι παίρνουν ένα μέσο μερίδιο 8%, σύμφωνα με έρευνα. Έπειτα πουλάνε την εταιρία σε υψηλότερη τιμή πέντε χρόνια αργότερα.
Η πολυτέλεια της απομόνωσης και του χρόνου -αφού δεν έχουν να ανησυχήσουν για αποτελέσματα τριμήνου ή για επενδυτές που απαιτούν τα χρήματά τους πίσω- βοηθά τις επενδύσεις να ακμάσουν. Η βιομηχανία είχε συνεχόμενα καλύτερες επιδόσεις από το χρηματιστήριο μέχρι και το 2006, αποκάλυψε έρευνα, και οι μακροπρόθεσμες επιδόσεις της έχουν ανακάμψει από τη βουτιά μετά το 2008.
Αλλά ανεξάρτητα από το πόση μόχλευση και φιλοδοξία «ρίξει» σε μια εταιρία, ένα fund private equity δεν μπορεί εύκολα να αντισταθμίσει τις αυξημένες πληρωμές. Αυτό είναι το πιεστικό πρόβλημα: κάθε επενδυτής εκτιμά πως το fund του πρέπει να πληρώσει 15 ή 20% περισσότερο για να αγοράσει μια εταιρία με σταθερά κέρδη, σε σχέση με δύο χρόνια προηγούμενα.
Τα funds προτιμούν να βρίσκουν εταιρίες και να παίρνουν το χρόνο τους -κάποιες φορές και χρόνια- για να τις αξιολογήσουν και να γνωρίσουν καλύτερα τους ιδρυτές ή τα στελέχη τους. Η νέα πραγματικότητα συχνά είναι πως, όπως το θέτει ένας εταίρος: «Έχεις έναν έλεγχο στα βιβλία από την Goldman Sachs, ένα δείπνο με μια πρόσχαρη διοικητική ομάδα και μετά μια δημοπρασία».
Δεν ανταγωνίζονται μόνο ο ένας τον άλλο. Αυτοί που κάνουν τις πιο ενθουσιώδεις προσφορές, συχνά είναι εταιρίες της ίδιας βιομηχανίας που μπορούν να έχουν εξοικονόμηση κοστών αν ενσωματώσουν έναν μικρότερο αντίπαλο. Τα συνταξιοδοτικά ταμεία επίσης μπαίνουν στην εξίσωση, επενδύοντας μαζί με funds private equity, αλλά και κάποιες φορές επενδύοντας απευθείας.
H προφανής αντίδραση σε μια αγορά που χαρακτηρίζεται από υπερθέρμανση, είναι να ρίξει κανείς τους ρυθμούς, ακόμη και να κάνει ένα διάλειμμα από τις επενδύσεις μέχρι να υποχωρήσουν οι τιμές. Θεωρητικά, αυτό θα πρέπει να είναι πλεονέκτημα για τις εταιρίες private equity –δεν είναι υποχρεωμένες να τοποθετήσουν κεφάλαια άμεσα και δεν θα λειτουργήσουν προς το συμφέρον των επενδυτών τους αν βιαστούν.
Οι περισσότερες, όμως, συνεχίζουν τις επενδύσεις έτσι κι αλλιώς. Πιστεύουν πως έχουν μια μοναδική «συνταγή» που θα κρατήσει τις επενδύσεις τους ασφαλείς τη στιγμή που οι υπόλοιποι πληρώνουν παραπάνω. Δεν λένε, αν και είναι η αλήθεια, ότι ανταμοίβονται μόνο όταν δρουν. Χρεώνουν προμήθεια διαχείρισης 1,5% για τις επενδύσεις τους.
Αν πληρώσεις πολλά, χρειάζεται με κάποιο τρόπο να έχεις αξία. Ο κίνδυνος είναι πως αρχίζουν να συμπεριφέρονται σε κάθε εταιρία σαν να είναι υποβαθμισμένο περιουσιακό στοιχείο για να έχουν απόδοση, ακόμη κι αν αυτή είναι μια χαρά.
Μπορεί να πιεστούν ώστε να δράσουν όπως η 3G, την οποία ένας επενδυτής αποκαλεί «βάρβαρη» στην μείωση κοστών σε εταιρίες περιλαμβανομένης της Kraft Heinz, όπου εξάλειψε 13.000 θέσεις εργασίας.
Η βιομηχανία καλά θα κάνει να απολαύσει το πάρτι όσο κρατήσει. Η διασκέδαση σύντομα μπορεί να λάβει τέλος.
Πηγή: Financial Times, Euro2day.gr