Ο δημοσιογράφος του BBC γελούσε καθώς μετέδιδε το ρεπορτάζ του για τους ψευδείς ισχυρισμούς του Λευκού Οίκου σχετικά με τον αριθμό των συγκεντρωμένων στην ορκωμοσία του Ντόναλντ Τραμπ.
Θα έπρεπε να κλαίει.
Αυτό που βλέπουμε είναι η διάλυση της αξιοπιστίας της αμερικάνικης κυβέρνησης.
Το θέαμα του Λευκού Οίκου να ψεύδεται απροκάλυπτα είναι μια τραγωδία για την δημοκρατία των ΗΠΑ. Αλλά πρέπει να φοβάται και ο υπόλοιπος κόσμος και συγκεκριμένα οι σύμμαχοι της Αμερικής. Μια κυβέρνηση Τραμπ εθισμένη στο «μεγάλο ψέμα» μπορεί να έχει πολύ επικίνδυνες επιπτώσεις στην παγκόσμια ασφάλεια.
Όπως επισημαίνει ο Ρόμπερτ Μουρ, ο ανταποκριτής του ΙΤΝ στην Ουάσινγκτον: «Αν ο εκπρόσωπος τύπου του Λευκού Οίκου λέει πράγματα που γνωρίζουμε με βεβαιότητα ότι είναι λάθος, γιατί να τον εμπιστευτούμε για τη Βόρεια Κορέα, τη Ρωσία, το Ιράν και τον πόλεμο κατά του ISIS;». Δεν πρόκειται απλά για μια καλή ερώτηση, αλλά για μια ζωτικής σημασίας ερώτηση.
Διεθνείς κρίσεις ξεσπούν σε κάθε προεδρία των ΗΠΑ. Η κυβέρνηση Τραμπ προβλέπεται να είναι ιδιαίτερα επιρρεπής στις κρίσεις, δεδομένου του επιθετικού και ασταθή χαρακτήρα του νέου προέδρου.
Όταν επίκειται μια διεθνής σύγκρουση, οι ΗΠΑ παραδοσιακά στρέφονται στους συμμάχους για στήριξη, στον ΟΗΕ ή ακόμα και στο πεδίο της μάχης. Αλλά πως θα καταφέρουν οι ΗΠΑ να κερδίσουν στήριξη στην εποχή του Τραμπ, αν οι σύμμαχοι δεν πιστεύουν πλέον αυτό που έχουν να πουν ο πρόεδρος των ΗΠΑ και οι σύμβουλοι του;
Είναι αλήθεια πως η πίστη στο λόγο της Αμερικής δέχθηκε ισχυρό πλήγμα όταν δεν βρέθηκαν όπλα μαζικής καταστροφής μετά την επέμβαση στο Ιράκ το 2003. Αλλά η πλειονότητα των φίλων της Αμερικής ήταν ακόμα διατεθειμένοι να πιστέψουν πως οι ΗΠΑ είχαν σφάλει γιατί έλαβαν λανθασμένες πληροφορίες και όχι ότι είπαν σκόπιμα ψέματα για να ταχθούν υπέρ του πολέμου.
Μετά τον πόλεμο στο Ιράκ, η κυβέρνηση Ομπάμα έκανε πολλά για να ανακτήσει την πίστη στην αξιοπιστία της κυβέρνησης των ΗΠΑ.
Ο κ. Τραμπ καταστρέφει όλη αυτή την δουλειά μέσα σε λίγες ημέρες. Ανήκει σε μια διαφορετική κατηγορία ανεντιμότητας από τους κακούς περασμένων εποχών, όπως ο Ντίκ Τσέινι, ο αντιπρόεδρος του Τζορτζ Μπους. Με τον κ. Τραμπ, τα ψέματα είναι τόσο συχνά και τόσο σοβαρά που δεν μπορούν να καλυφθούν.
Θα μπορούσε να υποστηρίξει κανείς ότι το να ψεύδεσαι για το μέγεθος του πλήθους στην ορκωμοσία ή για τις διαμάχες με τις υπηρεσίες πληροφοριών είναι «μικρά» ψέματα που δεν χρειάζεται να επηρεάζουν την αξιοπιστία της κυβέρνησης Τραμπ σε σοβαρά θέματα, όπως ο πόλεμος και η ειρήνη. Αλλά αυτό δεν λαμβάνει υπόψη ότι η πολιτική καριέρα του κ. Τραμπ είναι από την αρχή γεμάτη με ψέματα. Ξεκίνησε με ένα ψέμα, ότι ο πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα δεν γεννήθηκε στην Αμερική, για να φτάσει εκεί που έφτασε.
Αν η κυβέρνηση Τραμπ καταστρέψει την αμερικάνικη αξιοπιστία, θα έχει χαρίσει μια νίκη ιστορικών διαστάσεων στις κυβερνήσεις της Κίνας και της Ρωσίας. Ο ψυχρός πόλεμος ήταν μια μάχη όχι μόνο για την οικονομική και στρατιωτική ισχύ, αλλά και για την αλήθεια. Η Σοβιετική Ένωση κατέρρευσε στο τέλος, εν μέρει γιατί ήταν προφανές πως είναι ένα καθεστώς που βασίζεται στα ψέματα.
Η σύγχρονη Ρωσία έχει υιοθετήσει μια πιο έξυπνη μορφή ανεντιμότητας. Το Κρεμλίνο του Βλαντιμίρ Πούτιν ισχυρίζεται πως όλοι λένε ψέματα και χειραγωγούν και ότι ο Λευκός Οίκος δεν διαφέρει από το Κρεμλίνο. Η Ρωσία έχει κάνει κάποια πρόοδο με την στρατηγική αυτή. Αλλά αντιμετωπίζει ξεκάθαρους περιορισμούς. Το Κρεμλίνο δεν κατάφερε να αρνηθεί με πειστικά επιχειρήματα ότι ρωσικά όπλα χρησιμοποιήθηκαν για την κατάρριψη της πτήσης των Μαλαισιανών Αερογραμμών πάνω από την Ουκρανία το 2014. Το αποτέλεσμα ήταν η επιβολή επιπρόσθετων οικονομικών κυρώσεων κατά της Ρωσίας.
Αλλά σε μια μελλοντική μάχη για την πραγματική εκδοχή των γεγονότων κατά τη διάρκεια μιας διεθνούς κρίσης, ο υπόλοιπος κόσμος μπορεί τώρα να μην είναι περισσότερο διατεθειμένος να πιστέψει την Αμερική του κ. Τραμπ από τη Ρωσία του κ. Πούτιν.
Το να υπάρχει ένας ψεύτης στο Λευκό Οίκο είναι καταστροφή όχι μόνο για την παγκόσμια ασφάλεια αλλά και για την Δημοκρατία σε ολόκληρο τον κόσμο. Μέχρι τώρα, οι αντιφρονούντες στη Ρωσία, την Κίνα ή άλλα αυταρχικά καθεστώτα μπορούσαν να δώσουν ένα επικίνδυνο και μοναχικό αγώνα για την αλήθεια και να φέρουν τη Δύση ως παράδειγμα για το ότι υπάρχει μια καλύτερη λύση. Μπορούσαν να υποστηρίξουν ότι τα ψέματα δεν είναι ο κανόνας και ότι «η αλήθεια θα μας απελευθερώσει». Αλλά η λέξη ελευθερία ίσα που αναφέρθηκε στην ομιλία που έδωσε ο κ. Τραμπ κατά την ορκωμοσία του. Και είναι ξεκάθαρο πως ο πρόεδρος των ΗΠΑ αδιαφορεί για την αλήθεια.
Αν η κυβέρνηση Τραμπ δεν μπορεί να αποτελέσει έναν αξιόπιστο υπερασπιστή των δεδομένων αρχών της πολιτικής εντιμότητας, που αλλού μπορεί να στραφεί ο κόσμος; Η γερμανική κυβέρνηση, υπό την ηγεσία της Άγκελα Μέρκελ, δεν μπορεί να το κάνει μόνη της.
Οι Βρετανοί μπορεί να είναι πολλοί απελπισμένοι να υπογράψουν μια εμπορική συμφωνία με τις ΗΠΑ, για να δοκιμάσουν την τύχη τους με τον κ. Τραμπ. Πράγματι, υπάρχει ο κίνδυνος η Τερέζα Μέι, η Βρετανίδα πρωθυπουργός, να μειώσει την χώρα της και τον εαυτό της επιδοκιμάζοντας θερμά τον κ. Τραμπ όταν επισκεφτεί την Ουάσινγκτον αυτή την εβδομάδα.
Οι ευρωπαϊκές δημοκρατίες μπορούν ακόμα να αποτελέσουν ένα παράδειγμα, δείχνοντας ότι οι περισσότερες δυτικές χώρες δεν ακολουθούν συμπεριφορές τύπου Τραμπ. Αλλά ο μεγαλύτερος ρόλος στην προστασία της αλήθειας – και άρα και της ίδιας της δημοκρατίας – θα πέσει στους Αμερικανούς. Ο τύπος πρέπει να φανεί θαρραλέος και ισχυρός. Το νομικό σύστημα, στο οποίο η αλήθεια ακόμα μετράει, μπορεί στο τέλος να καθορίσει τη μοίρα αυτής της κυβέρνησης.
Οι αμερικάνικοι θεσμοί, από τα ΜΜΕ ως το Κογκρέσο και τα δικαστήρια, έχουν κατά το παρελθόν επιδείξει την ανεξαρτησία τους από τον Λευκό Οίκο. Πρόκειται να δοκιμαστούν όσο ποτέ άλλοτε.
Πηγή: Financial Times, Euro2day.gr