Καθώς εισέρχονται στο δεύτερο τρίμηνο, οι φορείς άσκησης πολιτικής και οι επενδυτές θα ήταν καλό να αντιμετωπίσουν τους πρώτους τρεις μήνες του 2018 όχι ως μια προσωρινή και αναστρέψιμη παρέκκλιση, αλλά αντίθετα ως μια υπό εξέλιξη μετάβαση σε πιο ομαλές συνθήκες.
Οι μεγάλες διακυμάνσεις στις τιμές των στοιχείων ενεργητικού άργησαν να έρθουν, αλλά ήταν αναπόφευκτες, ιδίως μετά την ασυνήθιστη ηρεμία του 2017.
Εμφανίστηκαν σε μια στιγμή που η παγκόσμια οικονομία είναι σχετικά ισχυρή, η ομαλοποίηση της νομισματικής πολιτικής των ΗΠΑ συνεχίζεται και έχουν επανέλθει οι ευαισθησίες απέναντι στο πολιτικό ρίσκο. Εξαιρουμένων ορισμένων κινδύνων, μπορεί να αποτελέσουν μέρος ενός υγιούς επανακαθορισμού των αγορών που θα τις επαναφέρει σε μια πιο στέρεη μεσοπρόθεσμη βάση.
Από τους διάφορους τρόπους με τους οποίους μπορεί να κρίνει κανείς το ξεκίνημα της χρονιάς για τις αγορές, ανακάλυψα ότι ο πιο γόνιμος είναι με βάση τις εξελίξεις που αναμένονταν πέρυσι και τελικά συνέβησαν το πρώτο τρίμηνο του έτους. Το αποτέλεσμα ήταν να επανατιμολογηθεί η μεταβλητότητα και το δίχως ρίσκο επιτόκιο, δύο παράγοντες που επηρεάζουν καθοριστικά πολλές αγορές.
Τα υψηλότερα επιτόκια, οι ανησυχίες για τον πληθωρισμό και οι εμπορικοί δασμοί συνέπεσαν την στιγμή όπου οι αγορές αναμένουν τρεις αυξήσεις επιτοκίων από την Fed κατά τη διάρκεια της χρονιάς, κάτι που αρνούνταν να προεξοφλήσουν στο μεγαλύτερο μέρος του 2017 παρά τα επίμονα σήματα της Fed.
Το ότι οι εξελίξεις αυτές δεν συνέβησαν τελικά πέρυσι, συγκράτησε την μεταβλητότητα και τις αποδόσεις, πείθοντας τους επενδυτές πως κάθε βουτιά είναι ευκαιρία για αγορά.
Αντί για μια περιστασιακή αντίδραση, η επιστροφή της μεταβλητότητας ευθυγραμμίζεται με λιγότερο έκτακτες συνθήκες στην αγορά. Είναι πιθανό να διατηρηθεί και στο δεύτερο τρίμηνο. Με βάση την παραπάνω ανάλυση, το που θα καταλήξουν οι αποτιμήσεις της αγοράς κατά τη διάρκεια της διαδικασίας αυτής θα εξαρτηθεί από τους παρακάτω παράγοντες:
Η παράταση της συγχρονισμένης ανόδου της παγκόσμιας ανάπτυξης
Η παγκόσμια οικονομία έχει επωφεληθεί από την ταυτόχρονη εμφάνιση τεσσάρων μοχλών ανάπτυξης: α) τη διαδικασία επούλωσης στην Ευρώπη, β) την ανάκαμψη από υφέσεις στη Βραζιλία (που προκλήθηκε από την πολιτική αβεβαιότητα), την Ινδία (που προκλήθηκε από την απόσυρση νομισμάτων) και τη Ρωσία (που προκλήθηκε από τα εμπορεύματα), γ) την ήπια προσγείωση της Κίνας και τις φιλοαναπτυξιακές πολιτικές στις ΗΠΑ. Για να συνεχιστεί ο ενάρετος κύκλος της ανάπτυξης, οι φορείς άσκησης πολιτικής πρέπει να αποτελέσουν και αυτοί έναν πιο σημαντικό μοχλό ανάπτυξης, κατά κύριο λόγο στην Ευρώπη.
Η εγκαθίδρυση ενός «συνεργατικού παιχνιδιού» στο παγκόσμιο εμπόριο
Η αποτυχία να αντιμετωπιστούν οι ανισότητες από την ανεξέλεγκτη παγκοσμιοποίηση και η ανεπαρκής αμοιβαιότητα στην φιλελευθεροποίηση του εμπορίου έχουν υπονομεύσει την ακεραιότητα και την αξιοπιστία του παγκόσμιου συστήματος εμπορίου. Αλλά τα μοτίβα προσφοράς και ζήτησης είναι πολύ στενά συνυφασμένα μεταξύ τους σε διασυνοριακό επίπεδο, για να είναι ομαλή μια επιστροφή σε υψηλότερους εμπορικούς φραγμούς.
Η ελπίδα είναι πως οι πρόσφατες εμπορικές εντάσεις είναι το μέσο για έναν άλλο σκοπό, αυτόν ενός πιο δίκαιου και ταυτόχρονα ελεύθερου εμπορίου, στο οποίο οι χώρες αναγνωρίζουν την αλληλεξάρτηση στην παγκόσμια οικονομία και δείχνουν μεγαλύτερη βούληση να προστατεύσουν την πνευματική ιδιοκτησία, να εκσυγχρονίσουν τις εμπορικές συμφωνίες και να μειώσουν το μη δασμολογικό κόστος.
Η συνέχιση της «ωραίας ομαλοποίησης»
Αν και οι προοπτικές για την Fed, η οποία μόλις άφησε πίσω της μια ακόμα αύξηση επιτοκίου, η κατάσταση είναι πιο δύσκολη για την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και την Τράπεζα της Ιαπωνίας. Οι δεξιοτεχνικοί ελιγμοί στην άσκηση της εγχώριας πολιτικής και η έγκαιρη καθοδήγηση των αγορών θα πρέπει να συνοδευτούν από ουσιαστικές αξιολογήσεις των συνολικών διασυνοριακών επιπτώσεων της ταυτόχρονης (αντί μιας σταδιακής) εξόδου συστημικά σημαντικών κεντρικών από έκτακτες νομισματικές πολιτικές.
Η αποφυγή των γεωπολιτικών σοκ
Αν και η Βόρεια Κορέα μπορεί να έχει εξαφανιστεί από πολλά ραντάρ, η κατάσταση παραμένει ρευστή. Μαζί με τον κίνδυνο των πολέμων δι’ αντιπροσώπων στην Μέση Ανατολή, αποτελούν ρίσκα που οι αγορές δεν μπορούν να υπολογίσουν με τρόπο σταδιακό, αυξάνοντας ως εκ τούτου το ενδεχόμενο για απότομες εξελίξεις.
Παρακάμπτοντας ατυχήματα στις αγορές
Οι ασυνήθιστα ήρεμες και ανταποδοτικές συνθήκες του 2017 ενθάρρυναν την υπερβολική ανάληψη ρίσκου εκτός του τραπεζικού τομέα. Ορισμένα στοιχήματα, όπως το «σορτάρισμα» της μεταβλητότητας, ξηλώθηκαν το πρώτο τρίμηνο σε ένα πλαίσιο όπου οι αγορές συνέχιζαν να λειτουργούν σχετικά καλά. Αλλά είναι μια περιοχή που χρειάζεται προσοχή, ειδικά όταν αφορά στοιχεία ενεργητικού που δεν είναι εύκολα ρευστοποιήσιμα.
Το ερώτημα για τις αγορές δεν είναι αν θα διατηρηθεί η μεταβλητότητα του πρώτου τριμήνου. Το πιθανότερο είναι πως θα διατηρηθεί. Είναι αν θα αποτελέσει συστατικό μιας υγιούς μεσοπρόθεσμου επανακαθορισμού ή μεγαλύτερης οικονομικής και χρηματοοικονομικής αστάθειας. Η τρέχουσα ανάλυση μου δίνει πιθανότητα 65% με 35% υπέρ του πρώτο σεναρίου.
Είναι σχετικά καθησυχαστική αλλά όχι σε υπερβολικό βαθμό, κάτι που απαιτεί στενή παρακολούθηση των παραπάνω παραγόντων.
Πηγή Πληροφοριών: Financial Times, Euro2day.gr
στο 