Γιατί να πάμε να ψηφίσουμε, ρωτούσε απεγνωσμένα πριν λίγο καιρό το ελιτίστικο γερμανικό περιοδικό Cicero. Ήταν μια εποχή που σχεδόν όλες οι δημοσκοπήσεις δεν έδειχναν καμία εναλλακτική από άλλη μια θητεία -την τέταρτη- για την καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ.
Μέσα σε λίγες εβδομάδες τα πράγματα έχουν αλλάξει δραματικά, χάρη στον Μάρτιν Σουλτς. Ο πρώην πρόεδρος του ευρωκοινοβουλίου έχει βάλει υποψηφιότητα για την καγκελαρία και η «Μαρτινμανία» σαρώνει, ακόμη και πέρα από τις τάξεις του Σοσιαλδημοκρατικού κόμματος (SPD).
Πολύ πριν αναλάβει επισήμως την ηγεσία του κόμματος στα μέσα Μαρτίου, ο κ. Σουλτς έχει αυξήσει τη δημοτικότητα του SPD σε επίπεδα που δεν είχαμε δει τα τελευταία 10 χρόνια. Οι Χριστιανοδημοκράτες (CDU) της κ. Μέρκελ, στο μεταξύ, είναι τόσο πεσμένοι, όσο και η δημοτικότητά της.
Πρόκειται η καγκελάριος, η οποία θεωρείται ευρέως ως ο τελευταίος εγγυητής της ευρωπαϊκής σταθερότητας, να αποτύχει στις εθνικές εκλογές στις 24 Σεπτεμβρίου; Αν ναι, καραδοκεί μια επικίνδυνη αστάθεια; Αυτό θα ήταν ξεκάθαρα κακό για τη Γερμανία, όπως και για την Ευρώπη.
Ακριβώς το αντίθετο συμβαίνει. Η τρέχουσα αδυναμία της κ. Μέρκελ στις δημοσκοπήσεις είναι καλή για τη γερμανική δημοκρατία και εξίσου καλή για την ευρωπαϊκή σταθερότητα. Όσο πιο αδύναμες είναι οι επιδόσεις της καγκελάριου και του CDU, τόσο πιο δύσκολη γίνεται η κούρσα. Αναγκαστικά αυτό θα ωθήσει τους Συντηρητικούς, αλλά και τους Σοσιαλδημοκράτες, να αναδιαμορφώσουν τα πολιτικά τους προγράμματα.
Ο κ. Σουλτς θα εστιάσει την καμπάνια του σε φορολογικές αυξήσεις για τους πλουσίους, καθώς και στην κοινωνική δικαιοσύνη και τα περιβαλλοντικά ζητήματα. Η κ. Μέρκελ θα εστιάσει στην ασφάλεια, τη δημόσια τάξη και τον έλεγχο της μετανάστευσης, όπου η κυβέρνηση συσφίγγει την πολιτική για να ανταποκριθεί στις ανησυχίες του κόσμου.
Και τα δύο κόμματα έχουν χάσει πολύ μεγάλο μέρος της πολιτικής τους τόλμης όσο υπηρετούσαν μαζί σε μεγάλους κυβερνητικούς συνασπισμούς. Αυτοί οι συνασπισμοί βρίσκονται στην εξουσία για επτά από τα τελευταία 11 χρόνια, καλλιεργώντας τα παράπονα που τροφοδοτούν ακραία κόμματα διαμαρτυρίας όπως το AfD. Το AfD είναι ανοικτά ξενοφοβικό και εθνικιστικό. Κι όμως, οι ψηφοφόροι διαμαρτυρίας έχουν ένα δίκιο όταν ισχυρίζονται ότι δεν υπάρχει δραματική διαφορά μεταξύ CDU και SPD –χρειάζονται μια συνταρακτική «αντικαθεστωτική» ψήφο για να τους ξυπνήσει από τον εφησυχασμό και την ομοιότητά τους.
Αν η διαφορά μεταξύ της κ. Μέρκελ και του κ. Σουλτς γίνει ακόμη πιο μικρή, ανοίγει ένα εύρος επιλογών για την κυβέρνηση, πέραν ενός ακόμη απογοητευτικού, μεγάλου συνασπισμού. Δεδομένων των δημοσκοπήσεων, υπάρχουν τέσσερις ή πέντε διαφορετικοί τρόποι να σχηματιστεί ένας συνασπισμός με επαρκή πλειοψηφία στη Bundestag. Οι περισσότεροι θα αποτελούνται από τρία διαφορετικά κόμματα –κάτι που οι Γερμανοί δεν έχουν ξαναδεί σε εθνικό επίπεδο. Αλλά θα το συνηθίσουν.
Άλλος ένας μεγάλος συνασπισμός θα είναι ό,τι χειρότερο για τη γερμανική πολιτική, αφού, για άλλη μια φορά, θα αφήσει τη Bundestag χωρίς ισχυρή αντιπολίτευση.
Αν ο κ. Σουλτς συνεχίσει την καμπάνια του με παρόμοια επιτυχία όπως και τις τελευταίες δύο εβδομάδες, θα προκύψει μια ζωντανή εκστρατεία. Μια αναγέννηση των παλιών καλών πολιτικών στρατοπέδων, του αριστερού και του δεξιού, μπορεί να αναπροσαρμόσει την πολιτική μας εστίαση και να περιθωριοποιήσει τα κόμματα διαμαρτυρίας.
Είναι ενδιαφέρον ότι οι πολιτικές και οι προκλήσεις του AfD συζητιούνται πολύ λιγότερο από τη στιγμή που ο κ. Σουλτς αναβίωσε τον πυρήνα των ψηφοφόρων του SPD και αφύπνισε την ιδέα μιας κεντροαριστερής πλειοψηφίας. Το CDU της κ. Μέρκελ, ωστόσο, επέστρεψε αμέσως στα βασικά: την προετοιμασία για μια εκστρατεία που ξεσπάει στην Αριστερά. Οι ψηφοφόροι θα πρέπει να αποφασίσουν προς τα πού θέλουν να πάει η χώρα, αριστερά ή δεξιά. Αυτό θα πρέπει να έχει μεγαλύτερη σημασία για τον κόσμο της μεσαίας τάξης, από το να ψηφίσουν βάσει μιας αόριστης αίσθησης δυσαρέσκειας ή θυμού –και χωρίς να παίρνουν καμία σοβαρή απάντηση στα υφιστάμενα προβλήματα.
Μια ζωντανή, σκληρή κούρσα με σαφή εναλλακτική μεταξύ της πιο αδύναμης από το αναμενόμενο κ. Μέρκελ και ενός πιο δυνατού από το αναμενόμενο κ. Σουλτς, θα αναζωπυρώσει την πολιτική στη Γερμανία και θα αυξήσει την προσέλευση στην κάλπη. Οι ριζοσπαστικοί ψηφοφόροι θα έχουν λιγότερη δύναμη και το δεξιό AfD θα περιθωριοποιηθεί. Η Γερμανία θα είναι σταθερή και η Ευρώπη θα επωφεληθεί.
Πηγή: Financial Times, Euro2day
στο 