Τρεις ηγέτες συναντιούνται σε ένα αεροπλανοφόρο για να διακηρύξουν ότι η Ευρώπη θα παραμείνει ισχυρή. Ακούγεται δραματικό αλλά στη συνάντηση Άνγκελα Μέρκελ, Φρανσουά Ολάντ και Ματέο Ρέντσι τη Δευτέρα, εμφανίστηκαν ανακουφισμένοι διότι οι βραχυπρόθεσμοι κίνδυνοι για την οικονομία της ευρωζώνης δεν είχαν υλοποιηθεί.
Η συνάντηση των ηγετών των τριών μεγαλύτερων οικονομιών της ευρωζώνης ήρθε πριν μια ευρωπαϊκή Σύνοδο στη Σλοβακία το Σεπτέμβριο, που πιθανώς θα κυριαρχήσει η σχέση με τη Βρετανία μετά την απόφαση για Brexit.
Όσον αφορά στις οικονομίες των περισσότερων ευρωπαϊκών χωρών, το δημοψήφισμα είχε πολύ λιγότερο αντίκτυπο απ’ ότι φοβούνταν πολλοί. Αλλά παρότι οι τρεις ηγέτες μιλούν για την ανάγκη περισσότερου συντονισμού στις ευρωπαϊκές πολιτικές, τα οικονομικά τους προβλήματα παραμένουν τα ίδια με πριν το βρετανικό δημοψήφισμα. Σε μεγάλο βαθμό, αυτά τα προβλήματα δεν απαιτούν «περισσότερη Ευρώπη».
Τα πιο πρόσφατα στοιχεία που υπαινίσσονται ότι η ευρωζώνη αδιαφορεί για το δημοψήφισμα, ήρθαν την Τρίτη. Οι δείκτες PMI της ευρωζώνης, ένας εύλογα αξιόπιστος δείκτης μελλοντικής ανάπτυξης, έδειξαν ότι μια σύνθετη μέτρηση εμπιστοσύνης ήταν σε ικανοποιητικά επίπεδα τον Αύγουστο, συνάδοντας με τις στέρεες επιδόσεις που επέδειξε η οικονομία κατά το τρίτο τρίμηνο, με ανάπτυξη περίπου 0,3 ή 0,4%.
Η ανάγνωση για τη Γαλλία, της οποίας η οικονομία παρέμεινε στάσιμη κατά το δεύτερο τρίμηνο, ήταν ιδιαίτερα ενθαρρυντική, υπονοώντας ότι θα ανακάμψει το τρίτο τρίμηνο.
Ωστόσο, αν και η ανάπτυξη φαίνεται στέρεη -αναμφίβολα με τη βοήθεια των πολιτικών μη συμβατικής χαλάρωσης από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα- μόνο εντυπωσιακή δεν είναι. Σίγουρα δεν τρέχει με ρυθμούς που θα μπορούσαν να ελαττώσουν τα επίπεδα της ανεργίας.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες καλά θα έκαναν να υιοθετήσουν λιγότερη Ευρώπη αντί για περισσότερη –ή μάλλον να εφαρμόσουν τους ευρωπαϊκούς κανόνες με πιο χαλαρό τρόπο και να αντιμετωπίσουν τα πολλά προβλήματα στις δικές τους οικονομίες, που δε χρειάζονται διεθνή συντονισμό.
Ο κ. Ολάντ και ο κ. Ρέντσι έχουν δίκιο όταν επιχειρηματολογούν υπέρ περισσότερης δημοσιονομικής τόνωσης. Το δημοσιονομικό σύμφωνο της ευρωζώνης ήδη τείνει να γίνει όσο περίγελος έγιναν και οι προκάτοχοί του, όπως φάνηκε ξεκάθαρα από την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να μην επιβάλει πρόστιμα στην Ισπανία και την Πορτογαλία επειδή δεν έπιασαν τους στόχους για το έλλειμμα, με εντυπωσιακή μάλιστα απόκλιση.
Η Γερμανία το τελευταίο διάστημα παρεκκλίνει διακριτικά και από τη δική της δημοσιονομική θέση, εν μέρει λόγω δαπανών που συνδέονται με την μεταναστευτική κρίση. Αλλά ακόμη βρίσκεται πολύ μακριά από το να δεχθεί ότι η φορολογία και η δαπάνη θα πρέπει να θεωρούνται τουλάχιστον ίσες με την νομισματική πολιτική στην καθοδήγηση της οικονομίας μεσοπρόθεσμα.
Και οι τρεις Ευρωπαίοι ηγέτες χρειάζεται επίσης να αντιμετωπίσουν πιο μακροπρόθεσμα προβλήματα και να αναγνωρίσουν ότι μια κυκλική ανάκαμψη δεν υπονοεί υγιή τάση ανάπτυξης. Αν και οι φιλελεύθερες μεταρρυθμίσεις δεν έχουν καλό ιστορικό στο να παράγουν ανάπτυξη βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα, ο κ. Ολάντ θα έπρεπε να παλέψει να αναβιώσει την απορρυθμιστική πορεία από την οποία εξαναγκάστηκε να υποχωρήσει.
Όσο για τον κ. Ρέντσι, έχει ποντάρει την αξιοπιστία της κυβέρνησής του σε μια νίκη στο δημοψήφισμα του Οκτωβρίου, επάνω στη συνταγματική μεταρρύθμιση που έχει ως στόχο να χαλαρώσει το αρτηριοσκληρωτικό κράτος της Ιταλίας. Και παρότι η οικονομία της Γερμανίας σημειώνει καλές επιδόσεις τα τελευταία χρόνια, και αυτή έχει καταγράψει αδύναμες επιδόσεις στην παραγωγικότητα τις δύο τελευταίες δεκαετίες.
Τη Δευτέρα, οι τρεις ηγέτες έδωσαν έναν τόνο «αψήφισης». Μεταξύ τους, το κυρίαρχο συναίσθημα ήταν εκείνο της ανακούφισης που η οικονομία της ευρωζώνης απέφυγε τον άμεσο αντίκτυπο του βρετανικού δημοψηφίσματος. Αλλά για να ανεβάσουν τον πήχη, από την αποφυγή της καταστροφής στο χαιρετισμό μιας σημαντικής βελτίωσης, το να διατηρήσουν τα πράγματα ως έχουν δε θα είναι αρκετό.
Πηγή: Financial Times, Euro2day.gr
στο 