Η Αυστρία, με τους 8,7 εκατ. ανθρώπους της, αντιστοιχεί σε λιγότερο από το 2% του πληθυσμού της ΕΕ. Αλλά το αποτέλεσμα των κοινοβουλευτικών εκλογών της Κυριακής θα έχει απήχηση πολύ πιο μακριά από τις καφετέριες της Βιέννης και τις χιονοδρομικές πίστες των αυστριακών Άλπεων.
Κατά τον ευρωπαϊκό εκλογικό κύκλο του 2017 -Ολλανδία, Γαλλία, Βρετανία και Γερμανία- καμία χώρα δεν έκανε τόσο μεγάλη στροφή στα δεξιά όσο η Αυστρία. Ο νικητής, το «Λίστα Σεμπάστιαν Κουρτς – Νέο Λαϊκό Κόμμα», που εκπροσωπεί την mainstream δεξιά, κέρδισε περίπου 31% της συνολικής ψήφου.
Το ριζοσπαστικό δεξιό, αντιμεταναστευτικό και αντιισλαμικό Κόμμα Ελευθερίας της Αυστρίας απέσπασε λίγο πάνω από 26%. Είναι οι πιο ισχυρές επιδόσεις του Κόμματος Ελευθερίας σε εθνικές κοινοβουλευτικές εκλογές από το 1999 και μετά. Εγείρει την πιθανότητα το κόμμα να εισέλθει σε κυβερνητικό συνασπισμό με τον κ. Κουρτζ, τον 31χρονο υπουργό Εξωτερικών της Αυστρίας.
Αντίθετα οι Σοσιαλδημοκράτες νικήθηκαν, εξασφαλίζοντας ελάχιστα παραπάνω από το 26% της ψήφου. Όπως συμβαίνει και με άλλα ευρωπαϊκά κόμματα της κεντροαριστεράς, οι Σοσιαλδημοκράτες υποφέρουν από μακροπρόθεσμη διάβρωση της εκλογικής τους βάσης και από την ανικανότητά τους να αντιπαρατεθούν με τη δεξιά σε θέματα μετανάστευσης και εθνικής ταυτότητας.
Η βασική εξήγηση για το αποτέλεσμα έγκειται στην προσφυγική και μεταναστευτική κρίση του 2015 στην Ευρώπη, στη διάρκεια της οποίας εκατοντάδες χιλιάδες Σύροι, Ιρακινοί, Αφγανοί και άλλοι έφτασαν στην Αυστρία μέσω Βαλκανίων. Οι περισσότεροι κατευθύνονταν στη Γερμανία, στη Σουηδία και αλλού, αλλά πάνω από 100.000 έμειναν στην Αυστρία.
Απόλαυσαν γενναιόδωρη υποδοχή από Αυστριακούς με κοινωνική ευσυνειδησία, αλλά οι πολιτικές συνέπειες των ροών προσφύγων ήταν εκτεταμένες. Πρώτον, το Κόμμα Ελευθερίας ανήλθε στην κορυφή των δημοσκοπήσεων. Ο υποψήφιός του έχασε παρά τρίχα την νίκη στις περσυνές προεδρικές εκλογές της Αυστρίας.
Δεύτερον, ο κ. Κουρτζ που έγινε ηγέτης του Λαϊκού κόμματος το Μάιο, προσπάθησε να εξουδετερώσει την απειλή της ριζοσπαστικής δεξιάς δανειζόμενος ένα μέρος της σκληροπυρηνικής αντιμεταναστευτικής ρητορικής και των πολιτικών της. Επαναπροσδιόρισε την ευυπόληπτη δεξιά με έναν τρόπο που το αντίστοιχο κόμμα της Γερμανίας, οι Χριστιανοδημοκράτες της Άνγκελα Μέρκελ, δεν ήθελαν ή δεν τόλμησαννα το κάνουν στη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας για τις εκλογές για την Bundestag τον περασμένο μήνα.
Το ρίσκο του κ. Κουρτζ φαίνεται ότι λειτούργησε, αφού το Λαϊκό κόμμα ξεπέρασε το Κόμμα Ελευθερίας στις δημοσκοπήσεις πριν τις εκλογές. Αλλά η έκβαση της Κυριακής δείχνει ότι το πείραμά του να μπλοκάρει την άνοδο της ριζοσπαστικής δεξιάς ήταν μερικώς μόνο αποτελεσματικό.
Σε περίπτωση που το Κόμμα Ελευθερίας συμμετάσχει στην επόμενη κυβέρνηση της Αυστρίας, οι συντηρητικοί εθνικιστές ηγέτες της Ουγγαρίας και της Πολωνίας θα αισθάνονται λιγότερο απομονωμένοι στην ΕΕ. Αλλά η Γαλλία, η Γερμανία και άλλες κυβερνήσεις της ευρωπαϊκής Δύσης θα δυσαρεστηθούν. Η ριζοσπαστική δεξιά, η οποία κρατήθηκε πολύ μακριά από την εξουσία στην Ολλανδία, στη Γαλλία και τη Γερμανία, θα έχει κάνει «επανάσταση» στην Αυστρία.
Το Κόμμα Ελευθερίας έχει βρεθεί στην κυβέρνηση στο παρελθόν, από το 2000 μέχρι το 2006. Μια απόπειρα απομόνωσης της Αυστρίας στην ΕΕ, την οποία εμπνεύστηκε η Γαλλία, αποδείχθηκε ανέφικτη και πυροδότησε την αγανακτισμένη αντίδραση της αυστριακής κοινωνίας.
Αυτή τη φορά, αν το Κόμμα Ελευθερίας ενώσει τις δυνάμεις του με το κόμμα του κ. Κουρτζ στην κυβέρνηση, καμία τέτοιου είδους επίσημη πίεση από την ΕΕ στην Αυστρία δεν θα είναι πιθανή. Ωστόσο οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα είναι βαθιά ανήσυχοι αν η ριζοσπαστική δεξιά πάρει τον έλεγχο σημαντικών «υπουργείων εξουσίας», όπως το Εσωτερικών και το Δικαιοσύνης, προσφέροντας στο Κόμμα Ελευθερίας επιρροή σε θέματα αστυνόμευσης και πολιτικές μετανάστευσης.
Η πρόκληση του πώς θα περιοριστεί η ριζοσπαστική δεξιά της Ευρώπης συνεχίζεται.
Πηγή Πληροφοριών: Financial Times, Euro2day.gr