H ανεξαρτησία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας θα βρεθεί στο επίκεντρο της συνεδρίασης του Διοικητικού Συμβουλίου της μετά από τον καταιγισμό επικρίσεων που δέχτηκε από την Γερμανία αναφέρουν οι Financial Times.
Ακόμα και σε φυσιολογικές εποχές, οι αξιωματούχοι της ΕΚΤ δίνουν μερικές φορές την εντύπωση ότι λειτουργούν σε εχθρικό έδαφος, λόγω των αμφιβολιών ορισμένων Γερμανών για την κεντρική τράπεζα της ευρωζώνης με έδρα την Φρανκφούρτη.
Αλλά αυτό τον μήνα η σύγκρουση κλιμακώθηκε. Ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας, ξεκίνησε μια άνευ προηγουμένου επίθεση στον Μάριο Ντράγκι, τον επικεφαλής της ΕΚΤ, με βουλευτές από τα δύο μεγάλα κόμματα να τον ακολουθούν.
Από την στιγμή που η συνάντηση της Πέμπτης δεν πρόκειται να οδηγήσει σε νέα μέτρα νομισματικής τόνωσης, ο κ. Ντράγκι μπορεί να εστιάσει στην υπεράσπιση των αξιωματούχων έναντι της γερμανικής κριτικής. Τα αρνητικά σχόλια υπογραμμίζουν τις συχνές εντάσεις ανάμεσα στον φύλακα του ευρώ και των ηγετών της μεγαλύτερης οικονομίας της ευρωζώνης.
Τα σχόλια έχουν σημασία γιατί αμφισβητούν την επιχειρησιακή ανεξαρτησία της ΕΚΤ στον σχεδιασμό της νομισματικής πολιτικής για την επίτευξη του στόχου της όσον αφορά την σταθερότητα των τιμών.
Τι έχουν πει οι Γερμανοί επικριτές της ΕΚΤ;
Τα πιο αιχμηρά σχόλια έχουν γίνει από τους Βαυαρούς συμμάχους του κυβερνώντος κόμματος της Άγκελα Μέρκελ.
Ο Χανς-Πέτερ Φρίντριχ, πρώην υπουργός Εσωτερικών και μέλος του CSU, το αδερφό κόμμα των Χριστιανοδημοκρατών της κ. Μέρκελ με έδρα την Βαυαρία, δήλωσε στην εφημερίδα Bild την Δεύτερα ότι η πολιτική του εύκολου χρήματος του κ. Ντράγκι έχει προκαλέσει «τεράστια απώλεια» στην αξιοπιστία της κεντρικής τράπεζας.
Πρόσθεσε πως ο επόμενος πρόεδρος της ΕΚΤ πρέπει να είναι Γερμανός που θα δεσμεύεται από την παράδοση της χώρας στην νομισματική σταθερότητα.
Ο Βαυαρός υπουργός Οικονομικών Μάρκους Σέντερ και ο Χανς-Πέτερ Ουλ, εκπρόσωπος του CSU για εσωτερικές υποθέσεις, έκαναν παρόμοιες παρατηρήσεις.
Ο κ. Σόιμπλε σημείωσε ότι οι πολιτικές εξαιρετικά χαμηλών επιτοκίων του κ. Ντράγκι ήταν «50%» υπεύθυνες για την άνοδο του ακροδεξιού κόμματος Εναλλακτική για την Γερμανία (AfD), που κατέγραψε εντυπωσιακή άνοδο στις περιφερειακές εκλογές τον περασμένο μήνα, αν και έκτοτε έχει πάρει αποστάσεις από αυτή την δήλωση.
Ο Ζίγκμαρ Γκάμπριελ, επικεφαλής του κεντροαριστερού SPD, ανέφερε την Τετάρτη πως είναι λάθος να κατηγορείται η ΕΚΤ για την αδύναμη οικονομία της Ευρώπης και επέρριψε τις ευθύνες στις πολιτικές λιτότητας. Αλλά άσκησε κριτική και στον τρόπο με τον οποίο η ΕΚΤ έχει αναλάβει τον ρόλο να τονώσει την ανάπτυξη, περιγράφοντας την ως «υποκατάστατο υπουργείου οικονομικών».
Αν η κεντρική τράπεζα παραμείνει ο μόνος θεσμός της ευρωζώνης που παράγει οικονομική πολιτική, είπε ο κ. Γκάμπριελ, «τότε η μόνη ανάπτυξη που θα δούμε είναι αυτή την ακροδεξιών λαϊκιστών στην Ευρώπη».
Γιατί τώρα;
Στο παρελθόν, οι γερμανικές επικρίσεις στην κεντρική τράπεζα είχαν προκληθεί ξεκάθαρα από δράσεις της ΕΚΤ. Για παράδειγμα, όταν ο κ. Ντράγκι ξεκίνησε το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης τον περασμένο χρόνο, οι σχέσεις με την κ. Μέρκελ ήταν εξαιρετικά δύσκολες.
Αυτήν την φορά τα πράγματα μπορεί να είναι διαφορετικά. Πολλοί αναλυτές βλέπουν τις επιθέσεις των Γερμανών στην τράπεζα ως μια απάντηση όχι στον τελευταίο πακέτο μέτρων της ΕΚΤ το Μάρτιο αλλά σε πολιτικά προβλήματα εντός της ίδιας της χώρας, ιδίως στο άνευ προηγουμένου κύμα μεταναστών.
Ενώ η ΕΚΤ προχώρησε σε ένα νέο γύρο τόνωσης το Μάρτιο, τα τελευταία αιχμηρά σχόλια φαίνονται περισσότερο μια απάντηση στην πολιτική κατάσταση στην Γερμανία.
Πολλοί από τους 1 εκατομμύριο αιτούντες άσυλο που έχουν καταφτάσει στην Γερμανία τον τελευταίο χρόνο έχουν εισέλθει στην χώρα μέσω της Βαυαρίας, το παραδοσιακό προπύργιο του CSU. Το κόμμα φοβάται φυγή ψηφοφόρων προς το AfD, που είναι επίσης φανατικός πολέμιος του ευρώ και κατέγραψε σημαντικά κέρδη στις τελευταίες εκλογές.
Είναι τα σχόλια αντιπροσωπευτικά της γερμανικής κοινής γνώμης;
Αναμφίβολα φαίνεται να υπάρχει μεγάλη δυσαρέσκεια για την ΕΚΤ στην Γερμανία. Τα χαμηλά επιτόκια έχουν πλήξει τους Γερμανούς αποταμιευτές και τις μικρότερες γερμανικές τράπεζες που βασίζονται στα έσοδα από τους τόκους.
Τα χαμηλά επιτόκια αυξάνουν την πίεση και στις γερμανικές ασφαλιστικές, οι οποίες εγγυώνται στους πελάτες ελάχιστες αποδόσεις.
Καθώς οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων – ένα βασικό μέρος των επενδυτικών χαρτοφυλακίων των ασφαλιστικών – έχουν υποχωρήσει, γίνεται όλο και πιο δύσκολο για τις ασφαλιστικές να βγάλουν αρκετά για να τηρήσουν τις υποσχέσεις τους και να μην παραβιάσουν τις κεφαλαιακές απαιτήσεις.
Ωστόσο, η συζήτηση στον γερμανικό τύπο και στους οικονομολόγους της χώρες δεν είναι τόσο μονόπλευρη. Η συντηρητική Frankfurter Allgemeine Zeitung δημοσίευσε πρόσφατα ένα κατάλογο που έδειχνε ότι τα πραγματικά επιτόκια – που λαμβάνουν υπόψη και τον πληθωρισμό – δεν είναι ιδιαίτερα χαμηλά με βάση τον ιστορικό μέσο όρο.
Τι πιστεύει η Άγκελα Μέρκελ;
Μέχρι τώρα η Γερμανίδα καγκελάριος έχει μείνει έξω από την συζήτηση και όπως φαίνεται θέλει να παραμείνει εκτός. Αλλά η κα. Μέρκελ θα μπορούσε να αναγκαστεί να παρέμβει αν η πολιτική της θέση επιδεινωθεί πριν από τις εθνικές εκλογές τον επόμενο χρόνο.
Εχει απαντήσει η ΕΚΤ;
Όχι μέχρι τώρα. Η κεντρική τράπεζα θέλει να μείνει έξω από την συζήτηση όσο το δυνατόν περισσότερο. Ωστόσο, ο Γενς Βάιντμαν, ο πρόεδρος της Bundesbank, έχει υπερασπιστεί την ανεξαρτησία της ΕΚΤ.
Πηγή: Financial Times, Euro2day.gr