Για πολλούς ανθρώπους στην Κωνσταντινούπολη, η επίθεση από ένοπλο σε νυχτερινό κέντρο στη διάρκεια του εορτασμού της αλλαγής του χρόνου, που σκότωσε 39 ανθρώπους και τραυμάτισε άλλους 65, ήταν φρικτά αναπόφευκτη, όπως και η επίθεση στη Σμύρνη.
Υπάρχει μικρό περιθώριο για αμφιβολία πως την ευθύνη για τους θανάτους (σε αντίθεση με τα δύο πιο πρόσφατα προηγούμενα περιστατικά) είναι του Ισλαμικού Κράτους, ως αντίποινα στις επιθέσεις των τουρκικών δυνάμεων στις θέσεις του μέσα στη Συρία, γύρω από την Αλ Μπαμπ, κάτι που η τζιχαντιστική ομάδα είχε δεσμευθεί να κάνει μέσα από ανατριχιαστικές ανακοινώσεις τις τελευταίες λίγες εβδομάδες.
Καταδικάζοντας το χτύπημα, ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε ότι η κυβέρνησή του γνωρίζει ότι οι επιθέσεις που πραγματοποιούνται από διάφορες τρομοκρατικές οργανώσεις ενάντια σε Τούρκους πολίτες, δεν είναι ανεξάρτητες από τα γεγονότα που λαμβάνουν χώρα στην ευρύτερη περιοχή.
Η γιορτή της Πρωτοχρονιάς -η οποία είναι δημοφιλής μεταξύ πολλών Τούρκων ως περίσταση κατά την οποία χαλαρώνουν και διασκεδάζουν, αλλά θεωρείται από σκληροπυρηνικούς ισλαμιστές ως πρόκληση των χριστιανών της Δύσης στα δικά τους συναισθήματα- ήταν προβλέψιμος στόχος. Τουλάχιστον 25.000 αστυνομικοί ήταν σε επιφυλακή στην Κωνσταντινούπολη. Το Ορτάκιοϊ, η περιφέρεια δίπλα στο Βόσπορο όπου πραγματοποιήθηκε η επίθεση, φαίνεται πως φυλασσόταν ιδιαίτερα καλά. Αλλά ο ένοπλος, ο οποίος φαίνεται πως έφτασε εκεί με ταξί που είχε επιτάξει, ξέφυγε από τους αστυνομικούς, πυροβόλησε και σκότωσε τον 21χρονο αστυνομικό που βρισκόταν σε υπηρεσία στην είσοδο του νυχτερινού κέντρου Reina, το οποίο επίσης λέγεται πως φυλασσόταν καλά, και άρχισε να πυροβολεί αδιακρίτως.
Η ακρίβεια με την οποία πραγματοποίησε το χτύπημα δείχνει στους παρατηρητές ότι ο ένοπλος ήταν έμπειρος τζιχαντιστής με γνώσεις μάχης. «Κρατούσε ένα τουφέκι μεγάλου βεληνεκούς με μόνο 30 σφαίρες πάνω-κάτω στους γεμιστήρες του. Αλλά πυροβόλησε τουλάχιστον 108 ανθρώπους, (επομένως) μάλλον άλλαξε γρήγορα τέσσερις γεμιστήρες όσο πυροβολούσε. Το να το κάνεις αυτό την στιγμή που επιτίθεσαι στο πλήθος σίγουρα απαιτεί στρατιωτική εκπαίδευση και εμπειρία», εξηγεί ο Dogu Eroglu, ειδικός συντάκτης σε θέματα τρομοκρατίας, στην εφημερίδα BirGun.
Οι περισσότερες από τις προηγούμενες επιθέσεις στην Τουρκία περιλάμβαναν σχετικά πρόχειρες επιχειρήσεις από βομβιστές αυτοκτονίας. Αυτή εδώ έμοιαζε περισσότερο με το μακελειό στο Μπατακλάν στο Παρίσι τον Νοέμβριο του 2015, το οποίο καταστρώθηκε από το Ισλαμικό Κράτος στη Συρία αλλά υλοποιήθηκε από πυρήνα με έδρα στις Βρυξέλλες. Οι εικασίες για την προέλευση της επίθεσης σε αυτή την περίπτωση, παρεμποδίζονται από το γεγονός πως ο ένοπλος, προφανώς εκμεταλλευόμενος τον προσεκτικό και εκ των προτέρων σχεδιασμό, διέφυγε με επιτυχία και μέχρι στιγμής ακόμη αναζητείται.
Από τους 39 ανθρώπους που σκότωσε, τουλάχιστον 16 ήταν ξένοι, ένας ισραηλινής καταγωγής, άλλοι ως φαίνεται από τη Σαουδική Αραβία, το Μαρόκο, το Λίβανο, τη Λιβύη και το Ιράκ. Είναι πιθανό, άρα, ο ένοπλος να μην είχε στοχοποιήσει αποκλειστικά τουρίστες από τη Δύση και η επιλογή του κέντρου Reina ως στόχου, ίσως δεν μπορεί να προσφέρει και πολλά στοιχεία σχετικά με τα κίνητρά του.
«Προσωπική μου εικασία είναι πως είναι εξαιρετικά απίθανο ο δράστης στο Reina να αποτελεί κομμάτι ιεραρχικής κλίμακας που περιλαμβάνει τοπικούς πυρήνες του Ισλαμικού Κράτους. Αυτά τα δίκτυα περιμένουν να δουν αν το ISIS θα επιβιώσει το 2017 και περιμένουν να έρθει το τζιχάντ», τονίζει ο κ. Eroglu. Παρότι οι τζιχαντιστικές επιθέσεις αποτελούν κίνδυνο σε οποιαδήποτε ευρωπαϊκή πόλη αυτή την εποχή, οι Τούρκοι που ζουν στις δύο μεγαλουπόλεις της χώρας, την Κωνσταντινούπολη και την Άγκυρα, αντιμετωπίζουν μια ιδιαίτερα θανάσιμη διπλή απειλή, τόσο από το ΙΚ όσο και από ομάδες φιλοκούρδων μαχητών. Στις αρχές Δεκέμβρη, το TAK (Kurdistan Freedom Falcons), ένα τρομοκρατικό παρακλάδι του κουρδικού PKK, σκότωσε 46 ανθρώπους με επιθέσεις αυτοκτονίας, μόλις λίγα μίλια πιο κάτω στο Βόσπορο από το Reina.
Αν και δεν έχουν τίποτα κοινό σε όρους μελών, πολιτικών στόχων ή ιδεολογιών, καθώς η μία είναι κοσμική-εθνικιστική και η άλλη ακραία ισλαμιστική, τόσο οι κουρδικές όσο και οι τζιχαστικές τρομοκρατικές ομάδες είναι πιθανό να πολλαπλασιάσουν τις επιθέσεις τους στη μητροπολιτική Τουρκία τους μήνες που έρχονται. Και αυτό απορρέει από τα γεγονότα στη Συρία και από την αυξανόμενη ανάπτυξη του τουρκικού στρατού εκεί.
Με δεκάδες χιλιάδες πιθανούς ή ήδη υποστηρικτές και των δύο ομάδων να ζουν σε όλη την Τουρκία, αλλά να είναι συγκεντρωμένοι περισσότερο στις δύο κύριες πόλεις, φαίνεται πιθανό ότι τόσο για το ISIS όσο και για το ΤΑΚ η τρομοκρατία θα είναι η πιο ελκυστική στρατηγική επιλογή.
Η Τουρκία έχει διακινδυνεύσει τα πάντα για χάρη της στρατιωτικής υπεροχής και στα δύο μέτωπα. Ο καιρός θα δείξει αν η στρατηγική της μπορεί να πετύχει και, αν ναι, ποιο θα είναι το τίμημα για τους Τούρκους πολίτες.
Πηγή: Financial Times, Euro2day.gr