Τα ευρωπαϊκά νοικοκυριά αποταμιεύουν σε υψηλότερα ποσοστά από ό,τι στην προ πανδημίας εποχή, σύμφωνα με στοιχεία που αναδεικνύουν μια σαφή και επίμονη απόκλιση από τους πιο ζωηρούς Αμερικανούς καταναλωτές, οι οποίοι, ξοδεύοντας, οδηγούν την οικονομική ανάκαμψη στις ΗΠΑ, γράφουν σήμερα οι Financial Times.
Τα ποσοστά αποταμίευσης αυξήθηκαν και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού κατά τη διάρκεια της πανδημίας, καθώς οι καταναλωτές αναγκάστηκαν να μείνουν στο σπίτι. Αλλά ενώ οι Αμερικανοί έχουν έκτοτε απελευθερώσει τις δαπάνες τους, οι Ευρωπαίοι αγωνίζονται να αποτινάξουν το αίσθημα οικονομικής ανασφάλειας, που προκάλεσε η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, σημειώνουν οι FT.
Ο δείκτης αποταμίευσης των νοικοκυριών στην Ευρωζώνη αυξήθηκε σε υψηλό τριών ετών, στο 15,7%, τους τρεις μήνες έως τον Ιούνιο, πολύ πάνω από τον προ της πανδημίας μέσο όρο του 12,3%, σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσίευσε η Eurostat την Παρασκευή. Αν και τα γενικά ποσοστά δεν είναι άμεσα συγκρίσιμα, η τάση είναι αισθητά διαφορετική στις ΗΠΑ, όπου οι δαπάνες συνέβαλαν στην οικονομική ανάκαμψη. Το ποσοστό προσωπικής αποταμίευσης ήταν 5,2% το δεύτερο τρίμηνο, κάτω από τον μέσο όρο του 6,1% για την περίοδο 2010-19.
“Το χαμηλότερο ποσοστό αποταμίευσης στις ΗΠΑ βοήθησε στην προώθηση των καταναλωτικών δαπανών, οι οποίες αποτέλεσαν τον βασικό μοχλό ανάπτυξης της χώρας, και έναν βασικό λόγο για τον οποίο η αμερικανική οικονομία αναπτύχθηκε ταχύτερα από την ευρωπαϊκή οικονομία“, δήλωσε ο Mark Zandi, επικεφαλής οικονομολόγος της Moody’s Analytics. “Ο Αμερικανός καταναλωτής έχει οδηγήσει το παγκόσμιο οικονομικό τρένο”.
Σύμφωνα με τις τελευταίες προβλέψεις του ΟΟΣΑ, το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν αναμένεται να αυξηθεί κατά 2,6% στις ΗΠΑ φέτος, τροφοδοτούμενο από τις ισχυρές δαπάνες των νοικοκυριών, ενώ στην ευρωζώνη η αύξηση είναι μόλις 0,7% και στην Βρετανία είναι 1,1%. Σε ένδειξη της συνεχιζόμενης οικονομικής επέκτασης των ΗΠΑ, η οικονομία πρόσθεσε 254.000 θέσεις εργασίας τον Σεπτέμβριο, καταρρίπτοντας τις προσδοκίες των αναλυτών, σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιεύθηκαν την Παρασκευή.
Η έντονη χρηματιστηριακή αγορά και οι υψηλές τιμές των ακινήτων βοήθησαν στην αύξηση του πλούτου των αμερικανικών νοικοκυριών, δήλωσε ο Zandi. Στην Ευρώπη, όπου η ιδιοκτησία μετοχών δεν είναι τόσο αναπτυγμένη, η ώθηση από την άνοδο των τιμών των μετοχών ήταν μικρότερη. Ο ίδιος πρόσθεσε ότι οι Ευρωπαίοι ιδιοκτήτες ακινήτων έχουν περισσότερα στεγαστικά δάνεια μικρότερης διάρκειας, γεγονός που τους ωθεί να αποταμιεύουν περισσότερο αναμένοντας υψηλότερες πληρωμές τόκων για τα νέα στεγαστικά δάνεια, ενώ πολλοί ιδιοκτήτες ακινήτων στις ΗΠΑ έχουν κλειδώσει σε χαμηλά επιτόκια ρεκόρ με στεγαστικά δάνεια σταθερού επιτοκίου 15 και 30 ετών. “Η ευρύτερη πορεία των ισολογισμών στις ΗΠΑ ήταν πολύ ισχυρότερη και έτσι τα αμερικανικά νοικοκυριά ήταν αναμφισβήτητα σε μια θέση όπου ένιωθαν πιο άνετα διατηρώντας σχετικά χαμηλές αποταμιεύσεις”, δήλωσε ο Nathan Sheets, επικεφαλής οικονομολόγος της αμερικανικής τράπεζας Citi.
Ο Ευρωπαίος καταναλωτής είναι πολύ, πολύ επιφυλακτικός, ενώ ο Αμερικανός καταναλωτής είναι πολύ πιο άνετος στο να ξοδεύει, να ξοδεύει, να ξοδεύει”. Οι καταναλωτές στο Ηνωμένο Βασίλειο δείχνουν επίσης επιφυλακτικότητα. Ο δείκτης αποταμίευσης των νοικοκυριών του Ηνωμένου Βασιλείου αυξήθηκε σε υψηλό τριών ετών στο 10% το δεύτερο τρίμηνο, πολύ υψηλότερα από τον μέσο όρο της περιόδου 2010-2019 που ήταν 7,5%, παρά τις αναθεωρήσεις προς τα κάτω, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία που δημοσιεύθηκαν αυτή την εβδομάδα.
Ο Simon MacAdam, οικονομολόγος της εταιρείας συμβούλων Capital Economics, δήλωσε ότι τα κέρδη του πλούτου των ευρωπαϊκών νοικοκυριών κατά τη διάρκεια του αποκλεισμού από τον κορονοϊό έχουν έκτοτε εξανεμιστεί. Σημείωσε ότι τα ευρωπαϊκά νοικοκυριά επενδύουν περισσότερο σε κατοικίες απ’ ό,τι πριν από την πανδημία, γεγονός που ανεβάζει επίσης το συνολικό ποσοστό των αποταμιεύσεων στην Ευρωζώνη. Οι υψηλότεροι μισθοί δεν έχουν ακόμη ενισχύσει την εμπιστοσύνη και τις δαπάνες, ανέφεραν οι αναλυτές.
Η κλιμάκωση των συγκρούσεων στη Μέση Ανατολή μπορεί να συμβάλει στην επιφυλακτικότητα της Ευρώπης, η οποία ενεργειακά εξαρτάται περισσότερο έναντι των ΗΠΑ από τη Μέση Ανατολή. Η αδύναμη οικονομική ανάπτυξη έχει επίσης μειώσει το ηθικό – η παραγωγή συρρικνώθηκε το τελευταίο τρίμηνο στη Γερμανία, σημειώνουν οι FT.
“Οι Ευρωπαίοι αποταμιεύουν περισσότερο, καθώς παραμένουν ανασφαλείς για το μέλλον με τον πόλεμο να βρίσκεται κοντά και τη Γερμανία σε ύφεση”, δήλωσε ο Samy Chaar, επικεφαλής οικονομολόγος της τράπεζας Lombard Odier. “Πολλά έχουν αλλάξει γι’ αυτούς, και όχι με καλό τρόπο”, είπε.