Προγραμματίζουν διαδηλώσεις κατά την επίσκεψη του Τούρκου Προέδρου, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην Ουάσιγκτον.
Του ΘΑΝΑΣΗ Κ. ΤΣΙΤΣΑ, Ανταπόκριση, Νέα Υόρκη – ΠΗΓΗ: Realnews
«Θερμή» υποδοχή στον Τούρκο Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ετοιμάζει ο συνασπισμός οργανώσεων που τάχθηκαν σθεναρά ενάντια στην πώληση των μαχητικών F-16, μετά τη δημοσιοποίηση ότι θα επισκεφθεί τον Λευκό Οίκο στις 9 Μαΐου, για πρώτη φορά επί προεδρίας Τζο Μπάιντεν.
Ο Τούρκος Πρόεδρος εισπράττει από την αμερικανική διπλωματία τα ανταλλάγματα -μετά την πώληση των F-16 στην Άγκυρα- για την έγκριση που έδωσε όσον αφορά την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Στο τελευταίο ταξίδι στην Άγκυρα, ψηλά στην ατζέντα του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν ήταν να κερδίσει την υπόσχεση του Ερντογάν ότι η Τουρκία θα «ευλογούσε» επιτέλους την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, προσφέροντάς του και ένα δώρο. Διπλωματικές πηγές αναφέρουν ότι ο Μπλίνκεν έφερε ως δώρο, εκτός από την παροχή F-16 στην Τουρκία, και μια επίσκεψη του Τούρκου Προέδρου στον Λευκό Οίκο. Μετά την έγκριση της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ από την Τουρκία, οι σχέσεις μεταξύ Ουάσιγκτον και Αγκυρας απέκτησαν δυναμική. Ο διευθυντής της MIT Ιμπραΐμ Καλίν και ο υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν ταξίδεψαν στις ΗΠΑ και πραγματοποίησαν κρίσιμες συναντήσεις. Τώρα ήρθε η ώρα να συναντηθούν οι δύο ηγέτες, την ίδια περίοδο που ο Κυριάκος Μητσοτάκης προγραμματίζει να επισκεφθεί την Τουρκία, υλοποιώντας τον οδικό χάρτη της Διακήρυξης των Αθηνών του περασμένου Δεκεμβρίου.
Το ραντεβού Μπάιντεν – Ερντογάν στο Οβάλ Γραφείο κινητοποιεί από τώρα τα μέλη του Ελληνοαμερικανικού Συμβουλίου Ηγεσίας (HALC), καθώς και των αρμενικών, των ινδικών και των κουρδικών οργανώσεων. Σύμφωνα με πληροφορίες της Realnews, υπάρχει η πρόθεση να οργανώσουν διαδήλωση έξω από τον Λευκό Οίκο την ώρα της συνάντησης, αλλά και στο ξενοδοχείο όπου θα καταλύσει ο Τούρκος Πρόεδρος, να καταχωρίσουν διαφημίσεις με τον τίτλο «Wanted» («Καταζητείται») σε αμερικανικές εφημερίδες, ενώ, στην προσπάθειά τους να μεγιστοποιήσουν τις αντιδράσεις, θα επιχειρήσουν να προσεγγίσουν και αμερικανοεβραϊκές οργανώσεις για να εκθέσουν τη σχέση του Ερντογάν με την παλαιστινιακή οργάνωση Χαμάς.
Στόχος
Η στρατηγική των διαμαρτυριών έχει στόχο να αναδείξει ότι ο Ερντογάν ήταν και παραμένει ένας προβληματικός εταίρος. «Παίζει» την Ουάσιγκτον και τη Μόσχα με σκοπό το κέρδος και πουλά drones στην Ουκρανία, ενώ βοηθά τη Ρωσία να αποφύγει τις κυρώσεις για να χρηματοδοτήσει την πολεμική της προσπάθεια. Απείλησε και απειλεί την Ελλάδα, παραβιάζει το Διεθνές Δίκαιο στην ανατολική Μεσόγειο και είναι αμετακίνητος στις θέσεις του για το Κυπριακό. Υποκίνησε, αν δεν σκηνοθέτησε, την εθνοκάθαρση της ιθαγενούς αρμενικής χριστιανικής κοινότητας του Ναγκόρνο Καραμπάχ από το Αζερμπαϊτζάν και χρησιμοποίησε την απόσπαση της προσοχής του κόσμου από τον πόλεμο Ισραήλ – Χαμάς για να κονιορτοποιήσει τις κουρδικές πολιτικές και οικονομικές υποδομές στη Συρία. Επίσης, το «αγκάλιασμα» της Χαμάς από τον Ερντογάν δεν πρέπει να εκπλήσσει κανέναν. Υποστήριξε ανοιχτά την οργάνωση για σχεδόν 20 χρόνια, προμήθευε παραρτήματα της Αλ Κάιντα στη Συρία και στη Λιβύη και παρείχε υλικοτεχνική υποστήριξη στο Ισλαμικό Κράτος.
Το 2017, ο Ερντογάν διέταξε τους σωματοφύλακές του να επιτεθούν σε ειρηνικούς διαδηλωτές στην καρδιά της Ουάσιγκτον έξω από την τουρκική πρεσβεία. Ο ξυλοδαρμός Κούρδων αμερικανικής υπηκοότητας από την ασφάλεια του Τούρκου Προέδρου προκάλεσε θύελλα διαμαρτυριών. Οι σωματοφύλακες του Ερντογάν εγκατέλειψαν άρον-άρον το αμερικανικό έδαφος για να αποφύγουν τη σύλληψη, με τη βοήθεια του Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Όμως, τα αμερικανικά δικαστήρια έχουν επανειλημμένα απορρίψει το επιχείρημα του Ερντογάν ότι οι σωματοφύλακές του απολαμβάνουν κυριαρχική ασυλία.
Στο κάδρο των αντιδράσεων θα αναδειχθεί η υποστήριξη της Άγκυρας προς τη Χαμάς. «Ο Αντονι Μπλίνκεν, ο οποίος συχνά χρησιμοποιεί την εμπειρία του Ολοκαυτώματος της οικογένειάς του για να εμφυσήσει στον εαυτό του την ηθική νομιμότητα που στερείται των πολιτικών του, πιστεύει πραγματικά ότι ο Ερντογάν (η σουηδική ένταξη στο ΝΑΤΟ) θα έπρεπε να αξίζει την επιβράβευση του Λευκού Οίκου για να ενισχύσει τις αντισημιτικές συνωμοσίες ή την υποκίνηση υπέρ της Χαμάς;», αναρωτήθηκε ο Mάικλ Ρούμπιν, αναλυτής στο Ινστιτούτο American Enterprise και διευθυντής ανάλυσης πολιτικής στο Middle East Forum. «Η Τουρκία χρησιμοποιεί F-16 για να ενισχύσει τους αλυτρωτικούς ισχυρισμούς της και όχι για να βελτιώσει την ασφάλεια του ΝΑΤΟ. Μπορεί ο Μπλίνκεν να πείσει τον εαυτό του ότι ο Ερντογάν είναι λογικός και ειλικρινής, αλλά η Ιστορία δείχνει το αντίθετο. Ο Ερντογάν παίζει τον Μπλίνκεν σαν βιολί, παίζοντας την ίδια μελωδία που έπαιζε με τον τότε υπουργό Εξωτερικών Κόλιν Πάουελ πριν από τον πόλεμο στο Ιράκ το 2003», καταλήγει.
Διμερείς σχέσεις
H συνάντηση Μπάιντεν – Ερντογάν θα πραγματοποιηθεί πέντε μήνες πριν από τις προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ. Ανεξάρτητα από το ποιος θα κερδίσει τις εκλογές στις ΗΠΑ, τα προβλήματα στις διμερείς σχέσεις θα παραμείνουν αναφορικά με τις εξελίξεις στη Γάζα, στη Συρία, στο κουρδικό ζήτημα και στις σχέσεις που έχει αναπτύξει η Τουρκία με τη Ρωσία. Μια πιθανή νίκη του Ντόναλντ Tραμπ στις εκλογές του Νοεμβρίου μόνο μικρό αντίκτυπο μπορεί να έχει στις διμερείς σχέσεις. Παρά τη σκληρή κριτική του τέως Προέδρου στην κυβέρνηση Nετανιάχου, οι ΗΠΑ είναι πιθανότερο να συνεχίσουν την υποστήριξή τους προς το Ισραήλ και υπό τον Tραμπ.
Ως αποτέλεσμα, οι διαφωνίες μεταξύ των ΗΠΑ και της Τουρκίας σχετικά με αυτό το θέμα πιθανότατα θα συνεχιστούν. Ωστόσο, οι περιστασιακές τάσεις απομονωτισμού μιας κυβέρνησης Τραμπ μπορεί να οδηγήσουν σε μια επιθυμία να τερματιστεί η ένοπλη σύγκρουση νωρίτερα, ακόμη και αν αυτό δεν είναι απολύτως επωφελές για το Ισραήλ. Δεδομένης της ειρηνευτικής πρωτοβουλίας Tραμπ που είχε προταθεί παλαιότερα, η συμφωνία δεν θα είναι επίσης τέλεια για τους Παλαιστινίους. Ο Tραμπ μπορεί να είναι περισσότερο διατεθειμένος να απαλλάξει τις ΗΠΑ από την ευθύνη για τον χειρισμό της σύγκρουσης στη Γάζα, καταλήγοντας σε μια περιφερειακή συμφωνία με μεσολαβητικές δυνάμεις, όπως η Τουρκία.
Ο Tραμπ είναι πιο πιθανό να καταλήξει σε συμβιβασμό και όσον αφορά τον αγώνα της Τουρκίας εναντίον των δυνάμεων των SDF. Ωστόσο, δεδομένης της συνολικά απρόβλεπτης εξωτερικής πολιτικής του Tραμπ, οι αμερικανοτουρκικές σχέσεις πιθανότατα θα εμφανίσουν ένα ορισμένο επίπεδο αστάθειας σε ολόκληρη την περιοχή, εάν ο τέως Πρόεδρος κερδίσει τις εκλογές.
Η Τουρκία επιθυμεί, ολοένα και περισσότερο, να αναπροσαρμόσει τις σχέσεις της, για να στηρίξει την εύθραυστη οικονομία του κράτους, ενώ παραμένει σταθερή σε μια αρχιτεκτονική ασφάλειας στην οποία διαδραματίζει κεντρικό ρόλο και από την οποία μπορεί να επωφεληθεί. Τα σενάρια που θα μπορούσαν να εκτυλιχθούν με μια αλλαγή προεδρίας στις ΗΠΑ ενδέχεται να οδηγήσουν σε νέες προκλήσεις στις σχέσεις των δύο χωρών, με δύο πιθανά αποτελέσματα. Αφενός, εάν οι ΗΠΑ συνεχίσουν σε έναν δρόμο μειωμένης δέσμευσης όσον αφορά την υπεράσπιση των δυτικών συμμάχων, αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε νέες μορφές συνεργασίας και στην εμφάνιση μιας ενισχυμένης αρχιτεκτονικής ασφάλειας μεταξύ Ευρώπης και Τουρκίας. Από την άλλη πλευρά, η Τουρκία μπορεί να δει θετικά τη νέα προεδρία Tραμπ, καθώς μπορεί να ενισχύσει τη συνεργασία σε ανώτατο επίπεδο, καθιστώντας ευκολότερη την αντιμετώπιση ορισμένων μακροχρόνιων ζητημάτων, μέσω του Tραμπ. Ειδικά στα ζητήματα της ανατολικής Μεσογείου και Μέσης Ανατολής η Αγκυρα θα μπορούσε να βρει πιο εύκολα κοινό έδαφος με μια κυβέρνηση Tραμπ.