Η Ρωσία δεν μπορεί να κερδίσει τον ενεργειακό πόλεμο επισημαίνει σε άρθρο της στο Politico η παγκόσμια διευθύντρια προβλέψεων στο Economist Intelligence Unit, Agathe Demarais. Όπως αναφέρει το δημοσίευμα, το γενικό σχέδιο του Ρώσου Προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν φαίνεται πως θα αποτύχει. Ο Πούτιν θα προκαλέσει βραχυπρόθεσμα οικονομική ζημιά στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αυτό είναι αναπόφευκτο, ωστόσο μακροπρόθεσμα η Ρωσία δεν θα μπορέσει να κερδίσει αυτόν τον ενεργειακό πόλεμο, σημειώνει η συντάκτρια του άρθρου
Ο “οπλισμός” της ενέργειας από τη Ρωσία
Ο “οπλισμός” της ενέργειας από τη Ρωσία έχει τρεις στόχους:
- Πρώτος στόχος: ήταν να προκαλέσει αβεβαιότητα στις χώρες της ΕΕ όταν οι στρόφιγγες ήταν ανοιχτές και να μην είναι προετοιμασμένες για αυτό που θα επακολουθούσε.
- Δεύτερος στόχος: ήταν οι οικονομίες της Ευρώπης να αποδυναμωθούν. Με την στρατηγική που εφαρμόζει η Ρωσία εδώ, η Ευρωζώνη ενδέχεται να καταγράψει ύφεση το επόμενο έτος.
- Ο τρίτος στόχος του Πούτιν ήταν να δώσει την αίσθηση ότι οι κυρώσεις προκαλούν την ενεργειακή κρίση. Στην ουσία την κρίση την προκαλεί η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Η Ευρώπη
Η Ευρώπη θα βρεθεί βραχυπρόθεσμα σε δύσκολη θέση καθώς η οικονομική και κοινωνική κρίση θα κλιμακωθεί. Μάλιστα οι υψηλές τιμές της ενέργειας αλλά και το υψηλό κόστος διαβίωσης ενδέχεται να διαρκέσουν για 2 ή 3 χρόνια. Συνεπώς η κατάσταση μπορεί να επιδεινωθεί περαιτέρω καθώς ένας ιδιαίτερα κρύος χειμώνας θα αυξήσει τη ζήτηση για ενέργεια.
Μπορεί οι ευρωπαϊκές χώρες να γέμισαν εκ νέου από αυτό το καλοκαίρι τα αποθέματα φυσικού αερίου τους, ωστόσο η κατάσταση θα μπορούσε να γίνει ακόμη πιο δύσκολη τη χειμερινή περίοδο 2023- 2024 καθώς ενδέχεται να μην τα καταφέρουν ενόψει του επόμενου χειμώνα. Σαφώς, δεν υπάρχει αμφιβολία πως είναι δύσκολοι οι καιροί για την ΕΕ, ωστόσο υπάρχει η παρηγοριά ότι η στρατηγική του Πούτιν θα αποτύχει σίγουρα.
Η Μόσχα
Η Μόσχα απέδειξε ότι δεν είναι αξιόπιστος προμηθευτής ενέργειας για την ΕΕ. Συνεπώς η Ευρώπη εντείνει τις προσπάθειες της στο να απαλλαγεί από την εξάρτησή της από τους ρωσικούς υδρογονάνθρακες με την υποδομή LNG που κατασκευάζεται με γρήγορους ρυθμούς προκειμένου να ενισχύσει τις εισαγωγές από τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Αυστραλία και το Κατάρ.
Αξιοσημείωτο είναι δε ότι νέοι τερματικοί σταθμοί LNG θα ανοίξουν σύντομα στην Εσθονία, στη Λετονία και στη Φινλανδία. Ενώ την ίδια στιγμή γίνονται διαπραγματεύσεις για νέες συμβάσεις φυσικού αερίου που αφορούν την ενίσχυση της τροφοδοσίας από την Αλγερία ή τη Νορβηγία. Επιπλέον το μπλοκ επιταχύνει τα σχέδια του για την ανάπτυξη Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας. Ωστόσο, φαίνεται πως μέσα σε περίπου 3 χρόνια η Ευρώπη δεν θα χρειάζεται να προμηθεύεται πλέον ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο.
Πάντως σε μόλις δύο μήνες από τώρα, το μπλοκ θα σταματήσει σχεδόν όλες τις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου. Αυτό σημαίνει ότι οι ρωσικές πετρελαϊκές εταιρείες θα πρέπει να βρουν εναλλακτικούς αγοραστές για το ρωσικό αργό. Αλλά αυτό δεν θα είναι δύσκολο να γίνει καθώς υπάρχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον από την Κίνα, την Ινδία και από πολλές άλλες αναδυόμενες χώρες. Παρόλα αυτά, οι χώρες αυτές δεν θα μπορούν να αντικαταστήσουν τους Ευρωπαίους αγοραστές.
Επιπλέον, οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να επιβάλλουν δευτερεύουσες κυρώσεις στις εξαγωγές ρωσικού πετρελαίου περιορίζοντας περαιτέρω τις πωλήσεις της Ρωσίας.
Η εξαγωγή φυσικού αερίου
Η εξαγωγή φυσικού αερίου μέσω αγωγού σημαίνει πως πρέπει να υπογραφούν οι νέες συμβάσεις με πρόθυμους αγοραστές. Εδώ τα πράγματα φαίνονται πως είναι δύσκολα για τη Μόσχα. Μπορεί η Κίνα αυτή τη στιγμή είναι η μοναδική χώρα που θα μπορούσε να απορροφήσει περισσότερο ρωσικό αέριο, ωστόσο το Πεκίνο δεν βιάζεται να κάνει τη χάρη στη Ρωσία. Και αυτό επειδή η Ρωσία έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν είναι αξιόπιστος προμηθευτής ενέργειας.
Από όλα αυτά δεδομένα προκύπτει πως τα πράγματα είναι τραγικά για τον ρωσικό ενεργειακό τομέα που αντιπροσωπεύει το 1/3 της οικονομίας της χώρας
Οι προβλέψεις του ΙΕΑ και του ΔΟΕ
Τα έσοδα της Ρωσίας από τις εξαγωγές ενέργειας θα μειωθούν σε ετήσια βάση περισσότερο από το ήμισυ έως το 2030, σύμφωνα με τις τελευταίες προβλέψεις του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (ΙΕΑ). Δηλαδή τα έσοδα της χώρας θα μειωθούν στα 30 δισεκατομμύρια δολάρια από 75 δισεκατομμύρια δολάρια που ήταν πριν από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, προσθέτει ο Οργανισμός.
Αλλά και ο ΔΟΕ εκτιμά ότι το μερίδιο της Ρωσίας στο παγκόσμιο εμπόριο φυσικού αερίου θα μειωθεί στο 15% έως το 2030 σε σχέση με 30% που ήταν το 2021. Το συμπέρασμα είναι ξεκάθαρο για τη Μόσχα: Την επόμενη δεκαετία θα χάσει το καθεστώς της ως παγκόσμιας ενεργειακής υπερδύναμης ωστόσο τα προβλήματα του Κρεμλίνου δεν θα τελειώσουν εκεί.
Οι ρωσικές ενεργειακές εταιρείες δεν έχουν πλέον πρόσβαση στη δυτική χρηματοδότηση και τεχνολογία λόγω των κυρώσεων. Για το Κρεμλίνο, αυτή είναι μια υπαρξιακή απειλή. Τα αποθέματα των σημερινών οικοπέδων τους (άντλησης υδρογονανθράκων) εξαντλούνται σταδιακά και παρόλο που έχουν νέα οικόπεδα στην Αρκτική, η ανάπτυξή τους θα απαιτήσει τεράστια χρηματικά ποσά και κορυφαία δυτική τεχνολογία. Χωρίς πρόσβαση σε κανένα από τα δύο, η παραγωγή ενέργειας της Ρωσίας θα μειωθεί τις επόμενες δεκαετίες.
Ο ενεργειακός πόλεμος που ξεκίνησε ο ίδιος ο Πούτιν μπορεί να έχει μόνο άσχημη κατάληξη για τη Ρωσία λόγω της μείωσης της ζήτησης για τα ορυκτά καύσιμα αλλά λόγω το ότι ο κόσμος στρέφεται προς τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας.
,