Την ερχόμενη Πέμπτη θα συνεδριάσει εκ νέου η ΕΚΤ για το θέμα των επιτοκίων.
Μάλιστα η Τράπεζα αναμένεται να μειώσει τα βασικό επιτόκιο καταθέσεων στο 3,75% από 4% και το βασικό επιτόκιο αναχρηματοδότησης στο 4,25% από 4,5%. Υπενθυμίζεται πως για 14 μήνες τα επιτόκια αυτά έχουν αυξηθεί 10 φορές σε επίπεδα – ρεκόρ και για επιπλέον 9 μήνες αυτά ήταν αμετάβλητα. Αξιοσημείωτο είναι δε πως η μείωση του επιτοκίου αναχρηματοδότησης θα είναι η πρώτη που γίνεται ύστερα μία 10ετία και συγκεκριμένα από τον Σεπτέμβριο του 2014.
Τότε, το επιτόκιο αυτό είχε διαμορφωθεί στο -0,20% από -0,10%που ήταν. Αυτό γινόταν σε μία περίοδο αρνητικών επιτοκίων που είχε εισέλθει η ΕΚΤ και λίγο μετά την ποσοτική χαλάρωση της πολιτικής της προκειμένου να αποφευχθεί το φαινόμενο του αντιπληθωρισμού στην Ευρωζώνη. Πάντως φαίνεται πως αυτό δεν θα επαναληφθεί στο ορατό μέλλον.
Οι εκτιμήσεις
Μάλλον τα επιτόκια της ΕΚΤ θα μειωθούν σταδιακά μεταξύ 2% και 2,5% μέχρι και το δεύτερο εξάμηνο του 2025, σύμφωνα με δηλώσεις στελεχών της Τράπεζας και τις εκτιμήσεις οικονομολόγων.
Η ταχύτητα και το μέγεθος της μείωσής των επιτοκίων της ΕΚΤ θα εξαρτηθεί κυρίως από το εάν ο πληθωρισμός θα υποχωρήσει στο 2% που είναι ο στόχος της Τράπεζας και δευτερευόντως από τη γενικότερη πορεία της οικονομίας, δηλαδή την ταχύτητα ανάκαμψης.
Το ότι υπάρχουν ακόμη κάποιες αμφιβολίες για την πτώση του πληθωρισμού στην Ευρωζώνη αυτό έχει περιορίσει τις προσδοκίες που υπήρχαν στην αρχή του έτους για ταχύτερη μείωση των επιτοκίων. Υπενθυμίζεται πως ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη αυξήθηκε στο 2,6% τον Μάιο δηλαδή περισσότερο από το αναμενόμενο.
Αξιοσημείωτο είναι δε πως στελέχη της ΕΚΤ με σημαντική επιρροή, όπως η Ίζαμπελ Σνάμπελ, μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής που είναι αρμόδια για τις εισηγήσεις των αποφάσεων νομισματικής πολιτικής και ο πρόεδρος της Bundesbank Γιόαχιμ Νάγκελ, είχαν πει πρόσφατα πως δεν θεωρούν σκόπιμο να γίνει πολύ γρήγορά η δεύτερη μείωση των επιτοκίων στη συνεδρίαση του Ιουλίου.
Επομένως, το πιθανότερο είναι να υπάρξει μία μείωση επιτοκίων της ΕΚΤ κατά 25 μονάδες βάσης τον Σεπτέμβριο και ενδεχομένως μία τρίτη αντίστοιχου μεγέθους, τον Δεκέμβριο.
Στεγαστικά δάνεια: Πότε θα μειωθούν οι δόσεις
Από την ταχύτητα της μείωσης των επιτοκίων της ΕΚΤ θα εξαρτηθεί και το πότε θα αρχίσουν να μειώνονται οι δόσεις των στεγαστικών δανείων με κυμαινόμενο επιτόκιο.
Σημειώνεται δε πως οι τράπεζες είχαν “παγώσει” από τον Μάιο του 2023 τις δόσεις αυτών των δανείων. Το πάγωμα ισχύει, μετά την φετινή ανανέωσή του, έως τον Μάιο του 2025 – με βάση το επιτόκιο αναφοράς που ήταν στα τέλη του Μαρτίου 2023 μείον 20 μονάδες βάσης.
Δεδομένου ότι τον Μάρτιο του 2023 το επιτόκιο χορηγήσεων της ΕΚΤ ανερχόταν στο 3,5% και το τρίμηνο Euribor – το οποίο αποτελεί τη βάση αναφοράς για τα περισσότερα στεγαστικά δάνεια με κυμαινόμενο επιτόκιο – λίγο πάνω από το 3%, οι δόσεις των δανείων «κλείδωσαν» με το Euribor χαμηλότερα από το 3%.
Μετά τον Μάρτιο του 2023, η ΕΚΤ προχώρησε σε τέσσερις ακόμη αυξήσεις επιτοκίων, με το τρίμηνο Euribor να κυμαίνεται σήμερα στο 3,8%.
Επομένως, τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ θα πρέπει να μειωθούν 5 φορές.
Εάν η κάθε μείωση επιτοκίου είναι της τάξεως των 25 μονάδων βάσης (ή λιγότερο), τότε οι δανειολήπτες αυτοί θα έχουν συγκεκριμένο οικονομικό όφελος. Σύμφωνα με τα σημερινά δεδομένα, το πιθανότερο είναι ότι η μείωση των δόσεων θα ξεκινήσει μέσα στο 2025 και θα ολοκληρωθεί στο ίδιο έτος ανάλογα με το επίπεδο όπου θα σταθεροποιηθούν τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ.