Νέες πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση του καρκίνου ανακοίνωσε η Κομισιόν, με στόχο την αύξηση της πρόσβασης στην πρόληψη του καρκίνου, στην έγκαιρη ανίχνευση, στη θεραπεία και τη φροντίδα. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στον εμβολιασμό για τον HPV και την αντιμετώπιση του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, αλλά στη δημιουργία μητρώου ανισοτήτων. Τα βήματα αυτά ανακοινώθηκαν στην εκδήλωση «Διασφάλιση Ίσης Πρόσβασης για Όλους: Καρκίνος στις Γυναίκες – Ευρωπαϊκό Σχέδιο Καταπολέμησης του Καρκίνου», την οποία διοργάνωσε η Επίτροπος Υγείας και Ασφάλειας Τροφίμων της ΕΕ, Στέλλα Κυριακίδου.
Η εκδήλωση επικεντρώθηκε στις ανισότητες των φύλων και σε συγκεκριμένα μέτρα για την αντιμετώπιση του καρκίνου στις γυναίκες. Ήταν η πρώτη από μια σειρά εκδηλώσεων, με το ενδιαφέρον να βρίσκεται στο πώς θα αυξηθεί η ισότιμη πρόσβαση όλων στην πρόληψη και φροντίδα του καρκίνου.
Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ανέφερε ότι «κάναμε τον αγώνα κατά του καρκίνου προτεραιότητα αυτής της Επιτροπής όταν ξεκινήσαμε το Ευρωπαϊκό Σχέδιο Καταπολέμησης του Καρκίνου. Στόχος μας είναι όλοι στην Ευρωπαϊκή μας Ένωση να λαμβάνουν τη θεραπεία που χρειάζονται για τον καρκίνο. Γνωρίζουμε ότι αυτός ο αγώνας πήγε πίσω λόγω της πανδημίας, με ένα εκατομμύριο εκτιμώμενες περιπτώσεις που θα μπορούσαν να μην έχουν διαγνωστεί αυτή τη στιγμή. Ο καρκίνος είναι μια προσωπική ιστορία για όλους μας. Και γι’ αυτό θα εργαστούμε για την πρόληψη, την έγκαιρη διάγνωση και την ίση πρόσβαση στη φροντίδα για να κερδίσουμε αυτόν τον αγώνα».
Κατά μέσο όρο, ο καρκίνος επηρεάζει τους άνδρες ελαφρώς περισσότερο από τις γυναίκες στην Ευρώπη, με το 54% των νέων κρουσμάτων και το 56% των θανάτων. Ωστόσο, ο γυναικείος καρκίνος του μαστού είναι ο πιο διαγνωσμένος καρκίνος (πάνω από 355.000 γυναίκες στην ΕΕ το 2020).
Ο Αντιπρόεδρος της Επιτροπής για την Προώθηση του Ευρωπαϊκού Τρόπου Ζωής μας, Μαργαρίτης Σχοινάς, τόνισε ότι «ο καρκίνος μας αφορά όλους και η καταπολέμησή του παραμένει προτεραιότητα. Ένα χρόνο αφότου ξεκινήσαμε το Σχέδιο για τον Καρκίνο, σήμερα κάνουμε σημαντικά βήματα μαζί για τη διασφάλιση ίσης πρόσβασης για όλους στην πρόληψη και τη φροντίδα του καρκίνου. Οι ανισότητες δεν έχουν θέση σε μια Ευρώπη που βασίζεται στην αλληλεγγύη. Εθνικές κυβερνήσεις και αρχές δημόσιας υγείας δεν μπορούν να αντιστρέψουν μόνες την κατάσταση κατά του καρκίνου. Μόνο μέσα από την πλήρη συνεργασία και ισχυρή δέσμευση όλων θα βοηθήσουμε στη βελτίωση της ζωής των πολιτών μας και στη μείωση του πόνου πολλών. Η πρόληψη και η διάγνωση βρίσκονται στο επίκεντρο αυτού του κοινού ταξιδιού που είναι μόνο στην αρχή».
Υπάρχουν επίσης σημαντικές ανισότητες στο εσωτερικό και μεταξύ κρατών μελών της ΕΕ και μεταξύ πληθυσμιακών ομάδων στους τομείς της ανίχνευσης, της διάγνωσης, της θεραπείας και της ποιότητας της φροντίδας του ασθενούς. Αυτό είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακό, εάν αναλογιστεί κανείς τα εκτιμώμενα ποσοστά εμφάνισης καρκίνου του τραχήλου της μήτρας και τα ποσοστά θνητότητας (οκταπλάσια το 2020 σε ολόκληρη την ΕΕ). Το γεγονός ότι υπάρχουν αυτές οι παραλλαγές μπορεί να εξηγηθεί από τις διαφορές στην επικράτηση του ιού των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV), στον εμβολιασμό και τις πολιτικές προσυμπτωματικού ελέγχου για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας στις χώρες της ΕΕ.
Η μείωση των ανισοτήτων σε όλη την πορεία της νόσου είναι ο πρωταρχικός στόχος του Ευρωπαϊκού Σχεδίου Καταπολέμησης του Καρκίνου.
Η Επίτροπος Υγείας και Ασφάλειας Τροφίμων της ΕΕ Στέλλα Κυριακίδου σημείωσε ότι «ένα χρόνο μετά την έναρξή του, το Ευρωπαϊκό Σχέδιο Καταπολέμησης του Καρκίνου κάνει τη διαφορά. Φέτος, η εκδήλωση για την Παγκόσμια Ημέρα του Καρκίνου θα επικεντρωθεί στην αντιμετώπιση των ανισοτήτων στον καρκίνο στις γυναίκες, στην ανάγκη για βέλτιστη ευρωπαϊκή συνεργασία και αντιμετώπιση και στις συγκεκριμένες δράσεις του Σχεδίου που θα επενδύσουν στην πρόληψη.
Και το σημαντικότερο, θα διασφαλίσουμε ότι θα ακουστούν οι φωνές εκείνων των οποίων οι ζωές έχουν επηρεαστεί από τον καρκίνο. Υπό το φως των επιπτώσεων της COVID-19 στον προσυμπτωματικό έλεγχο, τη θεραπεία και τη φροντίδα, η αντιμετώπιση αυτής της μεγάλης πρόκλησης για τη δημόσια υγεία είναι σήμερα πιο επείγουσα από ποτέ. Πρέπει να κλείσουμε τα κενά και να εξασφαλίσουμε ίση πρόσβαση σε όλους. Το σχέδιό μας κατά του καρκίνου, είναι ο οδικός χάρτης δράσης της Ευρώπης για να κάνει τη διαφορά στις ζωές όλων των καρκινοπαθών και των αγαπημένων τους προσώπων. Αυτό το σχέδιο μας αφορά όλους!
Σήμερα, η Επιτροπή δρομολογεί τέσσερις νέες δράσεις του σχεδίου της ΕΕ για τον καρκίνο για τη στήριξη των κρατών-μελών που αντιμετωπίζουν τις ανισότητες και βελτιώνουν τον προσυμπτωματικό έλεγχο και τον εμβολιασμό κατά του HPV, αλλά και την υποστήριξη ανθρώπων που είχαν διαγνωστεί με καρκίνο:
*Το Μητρώο Ανισοτήτων Καρκίνου θα εντοπίσει τις τάσεις και τις ανισότητες μεταξύ των κρατών-μελών και των περιοχών. Ρίχνει επίσης φως στις ανισότητες στην πρόληψη του καρκίνου και στη φροντίδα με βάση το φύλο, το μορφωτικό επίπεδο και το εισόδημα, καθώς και τις ανισότητες μεταξύ αστικών και αγροτικών περιοχών. Το Μητρώο θα καθοδηγεί τις επενδύσεις και τις παρεμβάσεις σε επίπεδο ΕΕ, εθνικό και περιφερειακό.
*Η έκκληση για προσυμπτωματικό έλεγχο για τον καρκίνο θα χρησιμοποιηθεί για την επικαιροποίηση της Σύστασης του Συμβουλίου του 2003 για προληπτικό έλεγχο. Αυτό είναι μέρος του στόχου του Σχεδίου για τον Καρκίνο που πρέπει να διασφαλίσει ότι το 90% του πληθυσμού της ΕΕ πληροί τις προϋποθέσεις για έλεγχο του καρκίνο του μαστού, του τραχήλου της μήτρας και του παχέος εντέρου, οι οποίοι θα προσφερθούν έως το 2025.
*Μια κοινή δράση για τον εμβολιασμό κατά του HPV θα υποστηρίξει τα κράτη μέλη για να αυξηθεί η ευαισθητοποίηση και να προωθηθεί ο εμβολιασμός. Αυτή η ενέργεια θα συμβάλει σε έναν βασικό στόχο του Σχεδίου για τον Καρκίνο: τον περιορισμό του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας μέσω του εμβολιασμού κατά του HPV τουλάχιστον του 90% του στοχευμένου πληθυσμού των κοριτσιών της ΕΕ, και να αυξήσει σημαντικά τον εμβολιασμό των αγοριών έως το 2030.
*Το Δίκτυο Νέων που νόσησαν και ξεπέρασαν τον καρκίνο στην ΕΕ θα ενισχύσει τη μακροπρόθεσμη παρακολούθηση των σχεδίων φροντίδας του καρκίνου σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο. Θα συνδέσει επίσης νέους με ιστορικό καρκίνου και τις οικογένειές τους καθώς και όσους είχαν τη φροντίδα επισήμως ή ατύπως.