Ένα ελάχιστο ποσοστό των κερδών που παράγει το οργανωμένο έγκλημα στην Ευρώπη κατάσχουν οι διωκτικές και ελεγκτικές αρχές των κρατών-μελών της ΕΕ.
Σε αυτό το συμπέρασμα καταλήγει έρευνα –η πρώτη του είδους– που διεξήγαγε η ευρωπαϊκή υπηρεσία Europol, συγκεντρώνοντας –από τις αρμόδιες εθνικές αρχές– στατιστικά στοιχεία για την περίοδο 2010-2014. Τα ευρήματα της μελέτης δημοσιοποιήθηκαν την 1η Ιουλίου και αποκαλύπτουν ότι μόλις το 1,1% από τα ετήσια κέρδη του οργανωμένου εγκλήματος κατάσχεται από τις αρμόδιες υπηρεσίες των κρατών-μελών. «Υπάρχει ένα τεράστιο κενό ανάμεσα στον τζίρο του εγκλήματος και τα ποσά που κατάσχονται», αναφέρεται στην έκθεση, ενώ επισημαίνεται ότι ένα μεγάλο ποσοστό των «εισπράξεων» επενδύεται ξανά σε παράνομες δραστηριότητες.
O συνολικός τζίρος του εγκλήματος εκτιμάται, σύμφωνα με έρευνα του ιταλικού ερευνητικού κέντρου «Transcrime Institute», στα 110 δισ. ευρώ ετησίως και η Europol υπολογίζει σε μόλις 1,2 δισ. τα κεφάλαια που κατάσχουν –σε ετήσια βάση– οι διωκτικές και ελεγκτικές αρχές των κρατών-μελών της Ενωσης. Στο τελικό κείμενο συμπερασμάτων της, πάντως, η ευρωπαϊκή υπηρεσία επισημαίνει ότι οι 25 από τις 28 χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης ανταποκρίθηκαν στην έρευνα («η επιτυχία της μελέτης υπέκειτο στην προθυμία των χωρών-μελών να απαντήσουν»), καθώς και ότι η επεξεργασία των στατιστικών στοιχείων ήταν δύσκολη, αφού οι εθνικές αρχές συλλέγουν διαφορετικού τύπου δεδομένα, παρά τη σχετική οδηγία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Ειδικότερα, η Europol υπολογίζει ότι σε ετήσια βάση δεσμεύονται από τα κράτη-μέλη 2,4 δισ. ευρώ προερχόμενα από εγκληματικές δραστηριότητες. Από αυτά εκτιμάται ότι κατάσχονται τα μισά, δηλαδή 1,2 δισ. ευρώ. «Η αξία των κεφαλαίων που δεσμεύονται αντιστοιχεί στο 0,018% του ετήσιου ΑΕΠ της Ε.Ε.», επισημαίνει η έκθεση. Αντίστοιχα, υπολογίζεται ότι τα χρήματα που τελικά κατάσχουν οι διωκτικές και ελεγκτικές αρχές ετησίως αντιστοιχούν μόλις στο 0,009% του ευρωπαϊκού Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος. «Η γενική τάση δείχνει ότι η αξία των κεφαλαίων που παράγει το οργανωμένο έγκλημα, και δεσμεύονται ή κατάσχονται στην Ευρωπαϊκή Ενωση, μειώνεται», επισημαίνει η έκθεση της ευρωπαϊκής υπηρεσίας. Την ίδια στιγμή, ωστόσο, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιοποίησαν πρόσφατα Europol και Interpol, τα κέρδη που άντλησαν οι διακινητές ανθρώπων, εκμεταλλευόμενοι το κύμα μεταναστευτικών και προσφυγικών ροών προς την Ευρώπη, ξεπέρασαν το 2015 τα 5 δισ. ευρώ, ενώ εκτιμάται ότι θα είναι πολλαπλάσια το 2016.
Οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, σύμφωνα με την Καθημερινή, επισημαίνουν την ανάγκη ενίσχυσης των οικονομικών ερευνών σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, σε συνεργασία μάλιστα με την Europol και την Eurojust. Επιπλέον, τονίζουν ότι είναι απαραίτητη η εναρμόνιση των κριτηρίων συλλογής στατιστικών δεδομένων.
Σύμφωνα με παλαιότερη μελέτη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών για τα ναρκωτικά και το έγκλημα (UNODC), ο ετήσιος τζίρος του οργανωμένου εγκλήματος παγκοσμίως ανέρχεται σε 1,9 τρισ. ευρώ ή το 3,9% του παγκόσμιου ΑΕΠ.