Δυο εβδομάδες μετά την έναρξη των διερευνητικών επαφών για τον σχηματισμό κυβέρνησης στη Γερμανία οι δυνητικοί εταίροι προχωρούν σήμερα σε έναν πρώτο απολογισμό των μεταξύ τους συνομιλιών.
Ο μέχρι στιγμής άτυπος απολογισμός είναι αναμφίβολα κατώτερος των προσδοκιών. Δυο εβδομάδες έντονων συζητήσεων αλλά και δημοσίων αντεγκλήσεων, με κατ’ ιδίαν επαφές ακόμη και μεταξύ των προέδρων των κομμάτων, το χάσμα που χωρίζει τους τέσσερις δυνητικούς κυβερνητικούς εταίρους συνεχίζει να φαντάζει αγεφύρωτο.
Εμφανείς είναι οι διαφωνίες μεταξύ Χριστιανοδημοκρατών / Χριστιανοκοινωνιστών (CDU/CSU), Πρασίνων (Grüne) και Φιλελευθέρων (FDP) κυρίως στο πεδίο της προσφυγικής και μεταναστευτικής πολιτικής. Την ώρα που οι Πράσινοι ζητούν για παράδειγμα, να αρθούν οι περιορισμοί για την επανένωση οικογενειών, τα χριστιανικά κόμματα αξιώνουν να περιοριστεί ο αριθμός των προσφύγων που μπορεί να υποδέχεται ετησίως η χώρα. Διάσταση απόψεων εντοπίζεται και στα πεδία της αγροτικής πολιτικής και στις συγκοινωνίες. Σε άλλα -λιγότερο επώδυνα πολιτικά- πεδία, οι διαπραγματευτικές ομάδες έχουν συμφωνήσει σε έναν οδικό χάρτη για τις περαιτέρω συνομιλίες που αναμένεται να συνεχιστούν την ερχόμενη εβδομάδα.
Συμφωνία μέχρι τα Χριστούγεννα;
Γεγονός είναι ότι ο χρόνος αρχίζει πλέον να πιέζει. Σε έξι περίπου εβδομάδες, στα μέσα Δεκεμβρίου, οι τέσσερις δυνητικοί εταίροι σκοπεύουν να θέσουν στην κρίση των μελών τους την πιθανή κυβερνητική συνεργασία. Αυτό τουλάχιστον σχεδιάζουν τα κομματικά επιτελεία πίσω από κλειστές πόρτες. Η καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ αλλά και οι επικεφαλής των υπολοίπων κομμάτων προτίθενται να σχηματίσουν, ει δυνατόν, κυβέρνηση πριν από τα Χριστούγεννα. Διότι με δεδομένα το πολιτικά ενισχυμένο εθνολαϊκιστικό AfD αλλά και τις πολλαπλές διεθνείς εστίες κρίσης, μια -παρά την υπηρεσιακή κυβέρνηση- ουσιαστικά ακυβέρνητη Γερμανία για διάστημα μεγαλύτερο των τριών μηνών, δεν εξυπηρετεί τα συμφέροντα ούτε της ίδιας αλλά ούτε και των Ευρωπαίων εταίρων.
Παρά ταύτα η καγκελάριος Μέρκελ δεν φάνηκε να βιάζεται μετά τις εκλογές. Λόγω των περιφερειακών εκλογών στην Κάτω Σαξονία στις 15 Οκτωβρίου προτίμησε να περιμένει τρεις ολόκληρες εβδομάδες πριν ξεκινήσει ο πρώτος γύρος των διερευνητικών επαφών στις 20 του περασμένου μήνα. Δυο εβδομάδες μετά οι διαπραγματευτικές ομάδες έχουν καταλήξει σε εννέα έγγραφα που αφορούν δώδεκα θεματικές ενότητες.
Πρόκειται για 20 περίπου σελίδες με ελάχιστα εξειδικευμένες κατευθυντήριες γραμμές και πολλά ανοιχτά ερωτήματα. Αυτές θα αποτελέσουν τη βάση του δεύτερου γύρου των διερευνητικών που ξεκινά την ερχόμενη Δευτέρα. Όπως σχολιάζει πολύ χαρακτηριστικά το γερμανικό πρακτορείο ειδήσεων dpa, τα έγγραφα αυτά καταδεικνύουν ότι ο επιδιωκόμενος «πολιτικός γάμος» των τεσσάρων «δεν γίνεται λόγω αγάπης», αλλά επιβάλλεται από τη λογική και τις περιστάσεις. Κυρίως δε από την άρνηση των Σοσιαλδημοκρατών του Μάρτιν Σουλτς να συνεχίσουν τη συγκυβέρνηση με την CDU της Μέρκελ για άλλα τέσσερα χρόνια.
Εντείνονται οι αμφιβολίες
Στις τάξεις των 50 περίπου διαπραγματευτών των τεσσάρων κομμάτων εντείνονται οι αμφιβολίες για τις πιθανότητες σχηματισμού της λεγόμενης κυβέρνησης της Τζαμάικα που δεν έχει προηγούμενο στην ιστορία της χώρας σε ομοσπονδιακό επίπεδο. Ακόμη και οι πλέον αισιόδοξοι εμφανίζονται πια αρκετοί επιφυλακτικοί, εκτιμώντας ότι η συγκρότηση κυβερνητικού συνασπισμού μέχρι τα Χριστούγεννα είναι μεν εφικτή, αλλά όχι βέβαιη.
Μια γεύση των όσων διαδραματίζονται στις διερευνητικές αλλά και μια πρόγευση του τι μπορεί να ακολουθήσει τα επόμενα τέσσερα χρόνια έδωσαν χθες οι διαπραγματευτές των Φιλελευθέρων και των Χριστιανοκοινωνιστών. Ο γ.γ. της CSU Αντρέας Σόιερ καταλόγισε στους Πράσινους «πραγματικά σχιζοφρενική» συμπεριφορά ενώ στο ίδιο μήκος κύματος ο διαπραγματευτής του FDP Βόλφγκανγκ Κουμπίκι προειδοποίησε τους Πράσινους ότι «σε αυτό το κλίμα δεν μπορεί να καρποφορήσει τίποτα». Σχολιάζοντας τις δηλώσεις αυτές η εφημερίδα Bild και σε σημερινό της άρθρο υπό τον τίτλο «Όλοι εναντίον όλων» υποστηρίζει ότι τις τελευταίες εβδομάδες όχι μόνον δεν υπάρχει σύμπλευση απόψεων και θέσεων, αλλά αντιθέτως το κλίμα μεταξύ των τεσσάρων κομμάτων έχει επιδεινωθεί.
Πολλά θα κριθούν τις επόμενες εβδομάδες από τους ίδιους τους επικεφαλής των κομμάτων. Μέρκελ, Ζέεχοφερ, Λίντνερ και το πράσινο δίδυμο Γκέρινγκ/Έκαρντ-Έζντεμιρ αναμένεται να συναντηθούν εκ νέου κατ’ ιδίαν, γνωρίζοντας πολύ καλά ότι οι διαπραγματεύσεις σε μικρότερο κύκλο είναι πάντα πιο εύκολες και πιο ουσιαστικές.
Μέχρι τις 15 ή 16 Νοεμβρίου οι ηγεσίες των CDU/CSU, FDP και Grüne προτίθενται να καταθέσουν ένα κείμενο-πλαίσιο που θα χαράζει ουσιαστικά το δρόμο για το σχηματισμό της νέας κυβέρνησης. Το μεγαλύτερο εμπόδιο στο δρόμο προς την τετρακομματική ξεπροβάλει στις 25 Νοεμβρίου, οπότε κομματικό συνέδριο των Πρασίνων θα αποφασίσει εάν συμφωνεί ή όχι επί της αρχής με την έναρξη των επίσημων διαπραγματεύσεων για το σχηματισμό κυβέρνησης.
Πηγή: Deutsche Welle