της Βανέσα Σνάιντερ*
Όταν μια κατάσταση δεν έχει ξανασυμβεί, το ίδιο συμβαίνει και με μια συζήτηση. Ποτέ μέχρι τώρα δεν είχε γίνει débat μεταξύ υποψηφίων πριν από τον πρώτο γύρο των γαλλικών προεδρικών εκλογών. Δεν είναι όμως βέβαιο ότι ύστερα από μια τρίωρη συζήτηση, όπου εθίγησαν πάρα πολλά θέματα, οι Γάλλοι βγήκαν σοφότεροι.
Η πρώτη ιδιορρυθμία αυτής της συζήτησης ήταν ότι τα δικαστικά σκάνδαλα αναφέρθηκαν πολύ λίγο. Και αυτό ανακούφισε χωρίς αμφιβολία τόσο τον Φρανσουά Φιγιόν όσο και τη Μαρίν Λεπέν, που έχουν προβλήματα με τη δικαιοσύνη.
Δεύτερη παρατήρηση: ενώ θα περίμενε κανείς ότι οι άλλοι τέσσερις υποψήφιοι θα έστρεφαν τα πυρά τους εναντίον του Εμανουέλ Μακρόν, που είναι το φαβορί για την προεδρία, δεν συνέβη κάτι τέτοιο. Ο αρχηγός του «Μπροστά!», με τη σειρά του, κράτησε χαμηλούς τόνους και αντέδρασε έντονα μόνο όταν κατηγορήθηκε από τη Μαρίν Λεπέν και τον Μπενουά Αμόν για τη σχέση του με το χρήμα. Δεν εξήγησε όμως με σαφήνεια το πρόγραμμά του. Ο Μακρόν μοιάζει παγιδευμένος στην άρνησή του να τοποθετηθεί είτε στη Δεξιά είτε στην Αριστερά. Θέλοντας να δείξει πραγματισμό, κινδυνεύει να κατηγορηθεί για αοριστία. Πλήρωσε όμως και την έλλειψη εμπειρίας σε ένα τέτοιο περιβάλλον.
Η Μαρίν Λεπέν μπορεί να έκανε λάθη που οι αντίπαλοί της δεν παρέλειψαν να υπογραμμίσουν, αλλά περιέγραψε το πρόγραμμά της με σαφήνεια και αποτελεσματικότητα, χωρίς να παρεκκλίνει από τη γραμμή της: μετανάστευση, ασφάλεια, επιθέσεις κατά της Ευρώπης. Και δεν επέτρεψε στους αντιπάλους της να την αποσταθεροποιήσουν.
Το ίδιο έκανε και ο Ζαν-Λικ Μελανσόν, γνωστός για τις ρητορικές του ικανότητες. Αξιοποιώντας το χιούμορ του, έκανε συχνά τους άλλους να γελάσουν, δεν έπεισε όμως ότι μπορεί να κερδίσει αυτές τις εκλογές.
Ο υποψήφιος του Σοσιαλιστικού Κόμματος Μπενουά Αμόν υπήρξε ικανός, αλλά άνισος. Προσπαθώντας να αλιεύσει ψήφους από τα αριστερά του, επιτέθηκε με τη σειρά στον Μακρόν για το χρήμα, στη Λεπέν για τη μετανάστευση και στον Μελανσόν για τον Πούτιν και τη Ρωσία. Δεν απέφυγε όμως τα ειρωνικά χαμόγελα των άλλων υποψηφίων και το συγκαταβατικό ύφος του Φρανσουά Φιγιόν.
Ο πρώην πρωθυπουργός, που είχε κερδίσει πόντους σε ανάλογες συζητήσεις πριν από την primaire της Δεξιάς, προσπάθησε να χρησιμοποιήσει ξανά τη συνταγή της επιτυχίας του: να εμφανιστεί ως ο μόνος πραγματικά «προεδρικός» υποψήφιος. Επέμεινε έτσι στη σοβαρότητα του προγράμματός του, κατηγορώντας τους άλλους ότι είναι αποκομμένοι από την πραγματικότητα. Ηταν φανερό όμως ότι μέσα σε λίγους μήνες έχει χάσει το κύρος του.
Ανακεφαλαιώνοντας, θα έλεγε κανείς ότι οι εκπλήξεις σε αυτή τη συζήτηση ήταν λίγες, ενώ δεν παρουσιάστηκαν καινούργιες προτάσεις. Κάθε υποψήφιος παρέμεινε στο δικό του κουλουάρ. Ο Φρανσουά Φιγιόν εμφανίστηκε υπέρμαχος της λιτότητας και του φιλελευθερισμού, επιμένοντας στην «εμπειρία» του. Η Μαρίν Λεπέν επιτέθηκε όπως πάντα στο «σύστημα». Και οι δύο υποψήφιοι της Αριστεράς προσπάθησαν να τονίσουν τις διαφορές τους για να βγουν από την ισοπαλία στην οποία τους καταδικάζουν οι δημοσκοπήσεις.
* Η Βανέσα Σνάιντερ είναι δημοσιογράφος της Le Monde
Πηγή: Le Monde, ΑΠΕ-ΜΠΕ