Εγκλωβισμένες στη δίνη του Brexit παρέμειναν για δεύτερη συνεχόμενη συνεδρίαση οι διεθνείς αγορές, εν μέσω πολιτικής κρισης και επαπειλούμενης ύφεσης στη Μ. Βρετανία και απόλυτης αβεβαιότητας για το τι πρόκειται να ακολουθήσει το ιστορικό δημοψήφισμα της Πέμπτης.
Μετά τη «Μαύρη Παρασκευή», κατά την οποία τα χρηματιστήρια ανά τον κόσμο «έγραψαν» σωρευτικές απώλειες άνω των 2 τρισ. δολαρίων, ποσό που υπερβαίνει τις απώλειες μετά την κατάρρευση της Lehman Brothers το φθινόπωρο του 2008 ή το χρηματιστηριακό κραχ του 1987, ακολούθησε η «μανιακή Δευτέρα», καθώς οι επενδυτές που αναζητούσαν απεγνωσμένα κατεύθυνση βρήκαν μόνο «σύγχυση και έλλειψη εμπιστοσύνης», κατά τη διατύπωση του αναλυτή της Citi Τζόναθαν Σταμπς.
H Goldman Sachs προβλέπει περαιτέρω απώλειες 21% για τις ευρωπαϊκές μετοχές σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα, ενώ η Bank of America Μerrill Lynch χαρακτήρισε το Brexit «εξωγενές σοκ» που θα οδηγήσει σε χαμηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης, χαμηλότερα επιτόκια και ισχυρότερο δολάριο.
Υποβάθμιση από S&P
Αν και οι μακροπρόθεσμες οικονομικές και πολιτικές επιπτώσεις δεν έχουν ακόμα «ξεδιπλωθεί», η Standard & Poor’s υποβάθμισε χθες την πιστοληπτική ικανότητα της χώρας σε ΑΑ (με αρνητική μαλιστα προοπτική), αφαιρώντας της την κορυφαία αξιολόγηση ΑΑΑ που απολάμβανε.
Προεξοφλεί έτσι μια παρατεταμένη περίοδο οικονομικής και πολιτικής αβεβαιότητας, αφού κρίσιμα ερωτήματα όπως ποια θα είναι η νέα πολιτική ηγεσία της Βρετανίας, πώς θα διαμορφωθεί η μελλοντική σχέση της χώρας με την Ε.Ε., και πώς θα επηρεαστεί η επιχειρηματική και επενδυτική δραστηριότητα μάλλον δεν θα απαντηθούν στο ορατό μέλλον…
Στο πλαίσιο αυτό, σύμφωνα με την Ημερησία, τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια παρέμειναν στο «βαθύ κόκκινο». Ο FTSE 100 στο Λονδίνο έδειξε πιο ανθεκτικός σε σχέση με άλλους δείκτες, καθώς απαρτίζεται εν πολλοίς από πολυεθνικούς ομίλους με εξαγωγικό προσανατολισμό που ευνοούνται από την εξασθένηση της στερλίνας, πλην όμως ο FTSE 250 που περιλαμβάνει εταιρείες πιο προσανατολισμένες στην εγχώρια οικονομία κατέγραψε απώλειες της τάξης του 5%, καθώς οι ξένοι οίκοι υποβάθμισαν τις προβλέψεις τους για την βρετανική οικονομία φέτος και το 2017, καθώς ήδη υπάρχουν ενδείξεις για μεγάλο πλήγμα στις δυο βασικές κινητήριες δυνάμεις της, δηλαδή την καταναλωτική δαπάνη και τις επενδύσεις.
Σήμα κινδύνου
Ηδη πολλές βρετανικές επιχειρήσεις έχουν προειδοποιήσει ότι θα «παγώσουν» προσλήψεις και επενδύσεις μέχρι νεωτέρας και το 22% των μελών της εργοδοτικής οργάνωσης Institute of Directors δήλωσαν ότι εξετάζουν τη μεταφορά μέρους των δραστηριοτήτων τους εκτός συνόρων.
Την ίδια στιγμή, «σήμα κινδύνου» εξέπεμψαν οι αερομεταφορείς (British Airways, Easyjet), οι κατασκευαστικές εταιρείες και οι τουριστικοί όμιλοι όπως η Thomas Cook που πλήττονται ιδιαίτερα από την βουτιά της στερλίνας: Το βρετανικό νόμισμα υποχώρησε χθες σε νέο χαμηλό 31 ετών έναντι του δολαρίου, έως και το 1,13118 δολ./στερλίνα, με τις απώλειες από το υψηλό του 1,50 δολ./στερλίνα που είχε «γράψει» η στερλίνα το βράδυ της Πέμπτης, λίγο πριν τη γνωστοποίηση των αποτελεσμάτων του δημοψηφίσματος, να αγγίζουν το 15%.
Εντονα πτωτικά κινήθηκε η στερλίνα και έναντι του ευρώ, με το ενιαίο νόμισμα να ενισχύεται έως το 1,1931 ευρώ/στερλίνα (από 1,3 προ Brexit) και ορισμένους αναλυτές να πιθανολογούν ισοτιμία ευρώ-στερλίνας «ένα προς ένα» σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα. Οι επενδυτές συνέχισαν να αναζητούν ασφαλή καταφύγια επ’ ωφελεία της τιμής του χρυσού που έφτασε έως τα 1.335 δολ./ουγγιά, στο υψηλότερο επίπεδο από τον Απρίλιο του 2013.
Την τιμητική τους συνέχισαν να έχουν και τα γερμανικά και αμερικανικά ομόλογα, των οποίων οι αποδόσεις υποχώρησαν, ενώ εντύπωση προξενεί η εισροή κεφαλαίων και στα βρετανικά Gilts, που οδήγησαν την απόδοση του 10ετούς τίτλου κάτω από το 1% για πρώτη φορά στα χρονικά, εν μέσω προσδοκιών ότι η Τράπεζα της Αγγλίας (ΒοΕ) θα μειώσει τα επιτόκια για να στηρίξει την οικονομία. Οπως άλλωστε σημείωσαν οι αναλυτές της Llewelyn Consulting, «μόνο η BoE παραμένει πλήρως λειτουργική…».
Οσο για τον (υπηρεσιακό, πλέον) υπουργό Οικονομικών Τζορτζ Οσμπορν, επιχείρησε να στείλει ένα καθησυχαστικό μήνυμα υποστηρίζοντας ότι η οικονομία μας είναι αρκετά ισχυρή για να αντιμετωπίσει την πρόκληση», προειδοποιώντας όμως ότι ο ίδιος έχει «δεμένα χέρια», αφού δεν είναι εξουσιοδοτημένος να καταρτίσει πρόσθετο προϋπολογισμό για να αμβλύνει τον αντίκτυπο του Brexit.