Τρεις ημέρες μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων του τουρκικού δημοψηφίσματος η προσοχή επικεντρώνεται στις καταγγελίες της αντιπολίτευσης για παρατυπίες κατά την εκλογική διαδικασία και στο αίτημα για ανακαταμέτρηση των ψήφων. Αλλά ακόμη κι αν δεν το επιτύχει, προκαλεί έκπληξη το μεγάλο ποσοστό των οπαδών του «όχι», παρόλο που δεν τους δόθηκε η δυνατότητα ψήφου μετά από ένα δίκαιο και ελεύθερο προεκλογικό αγώνα.
«Δεν πιστεύω σε εμφύλιο»
Ο Κρίστιαν Μπράκελ, ειδικός σε θέματα του Ισλάμ και διευθυντής του Ινστιτούτου Heinrich Böll στην Κωνσταντινούπολη, υποστηρίζει σε συνέντευξή του στη Deutsche Welle ότι η πόλωση ανάμεσα στους οπαδούς του «ναι» και του «όχι» θα συνεχιστεί, αλλά δεν πιστεύει ότι θα εκφραστεί με πράξεις βίας. «Η διαδικασία μετασχηματισμού θα εξελιχθεί ειρηνικά, αλλά δεν πιστεύω ότι θα επιστρέψει η ηρεμία στην Τουρκία. Η βία ανάμεσα στο κράτος και το απαγορευμένο PKK θα συνεχιστεί, οι τρομοκρατικές επιθέσεις του Ισλαμικού Κράτους επίσης. Δεν πιστεύω ωστόσο στην άποψη του εμφυλίου, αλλά δεν θεωρώ απίθανες άλλες κοινωνικές εκφράσεις απόρριψης, όπως για παράδειγμα τις μαζικές διαδηλώσεις».
Προς επίρρωση των θέσεών του ο γερμανός ειδικός αναφέρεται στις διαδηλώσεις που έγιναν χθες από τους οπαδούς του «όχι», για πρώτη φορά από την επιβολή της κατάστασης εκτάκτου ανάγκης στη χώρα, γεγονός που σημαίνει ότι υπάρχει δυναμικό αντίστασης στην τουρκική κοινωνία. Ο Κρίστιαν Μπράκελ διαβάζει το οριακό αποτέλεσμα και τις χθεσινές κραυγές του Ερντογάν για τη θανατική ποινή ως απόδειξη του ότι ο τούρκος πρόεδρος δεν ήταν καθόλου ικανοποιημένος από την έκβαση του δημοψηφίσματος.
Η μεγάλη ευκαιρία της αντιπολίτευσης
«Βέβαια, θα μπορεί να εφαρμόσει όσα έχει σκοπό να κάνει, αλλά το 2019 θα πρέπει να κερδίσει τόσο τις βουλευτικές, όσο και τις προεδρικές εκλογές και δεν θα είναι εύκολο. Το οριακό αποτέλεσμα επιβεβαιώνει αυτό που καταγράφεται από τις βουλευτικές εκλογές του Ιουλίου του 2015, ότι το σύστημα διαλύεται σταδιακά από μόνο του. Όσα συμβαίνουν αποτελούν απέλπιδες προσπάθειες του Ερντογάν και των δικών του να γραπωθούν από την εξουσία».
Και η αντιπολίτευση; Τι ρόλο θα μπορούσε να διαδραματίσει; «Εάν η αντιπολίτευση μπορούσε να προσφέρει αξιόπιστη εναλλακτική στο κεντροδεξιό χώρο -και αυτή η ευκαιρία μεγαλώνει- τότε θα δυσκολευόταν ο Ερντογάν, όχι όμως σε βαθμό που να υποθέσουμε ότι θα χάσει την εξουσία. Τα θεμέλια στα οποία στηρίζεται το σύστημά του τρίζουν, αλλά εκείνος ξέρει πάντα να χύνει τσιμέντο, όπως βλέπουμε και στο προεδρικό σύστημα που στήνει. Υπό αυτή την έννοια δεν χρειάζεται να ανησυχεί προς το παρόν για τα πτωτικά ποσοστά του κόμματός του».
Και η Τουρκία σε πέντε χρόνια; «Πολύ πιο ασταθής από ό,τι είναι σήμερα, με μεγάλα οικονομικά προβλήματα ή τουλάχιστον ανάπτυξη που δεν θα επαρκεί για το στόχο του Ερντογάν να βάλει τη χώρα του στις δέκα μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου, απομονωμένη στο εξωτερικό, με φίλους από συμφέρον και έναν πρόεδρο που ίσως να βρίσκεται τα επόμενα πέντε χρόνια στην εξουσία αλλά κυρίως με τη βοήθεια κατασταλτικών», υποστηρίζει ο Κρίστιαν Μπράκελ.
Πηγή: DW
στο 