Οι οικονομικές επιπτώσεις του ψευτοπολέμου του Brexit έχουν σταθεί σχετικά αβλαβείς. Οι πολιτικές έχουν υπάρξει απερίγραπτες. Οι Βρετανοί πολιτικοί έχουν απογυμνωθεί από κάθε αυτοέλεγχο και αφοσίωση στην αλήθεια. Δέστε τα μάτια ενός ουρακοτάγκου, δώστε του έναν μαρκαδόρο και τα ψηφοδέλτια του 2010, και πάλι θα καταφέρει να βρει ένα κόμμα που θα ξεπεράσει οτιδήποτε έχουν να προσφέρουν οι φετινές εκλογές.
Η Τερέζα Μέι, η πρωθυπουργός, και ο ηγέτης του Εργατικού κόμματος, Τζέρεμι Κόρμπιν, έχουν κάποια κοινά χαρακτηριστικά: και οι δύο δυσπιστούν απέναντι στο σύγχρονο κόσμο, χαράσσουν πολιτική με τη βοήθεια μιας μικρής κλίκας συμβούλων και δεν ενδιαφέρονται καθόλου για τη ρεαλιστική προσέγγιση στη διακυβέρνηση, του να κάνεις ό,τι έχει αποτέλεσμα.
Ωστόσο έχουν σημαντικές διαφορές στο χαρακτήρα: το καθοριστικό στοιχείο της κ. Μέι είναι μια τάση να μαζεύεται όταν δέχεται πιέσεις και να αλλάζει γνώμη επάνω σε πολιτικές που μόλις ανακοίνωσε, με το πρώτο ψήγμα αντιρρήσεων. Ο κ. Κόρμπιν, αντιθέτως, δε φαίνεται να έχει αλλάξει άποψη για το οτιδήποτε από το 1971.
Κανείς από τους δύο ηγέτες δεν μας έχει δώσει λόγο να πιστεύουμε πως είναι κατάλληλος για να κυβερνήσει τη χώρα. Ο κ. Κόρμπιν έχει ηγηθεί μιας χαοτικής αντιπολίτευσης, πράγμα που δείχνει πως θα ηγούνταν μιας χαοτικής κυβέρνησης αν του δινόταν η ευκαιρία.
Οι ίδιοι οι βουλευτές του έχουν χάσει τις ελπίδες τους μαζί του. Μια ατάκα από την τηλεοπτική κωμωδία Black Adder μου έρχεται στο μυαλό: η Μεγάλη Δούκισσα Σοφία δεν θα συμφωνήσει ποτέ να παντρευτεί τον Πρίγκιπα Γεώργιο γιατί τον έχει γνωρίσει. Το κοινοβουλευτικό κόμμα των Εργατικών έχει παρόμοια συναισθήματα για τον κ. Κόρμπιν: τον έχει γνωρίσει και το λούζει κρύος ιδρώτας στην προοπτική να καταλήξει επικεφαλής.
Αυτό δείχνει απίθανο. Παρά τη σφικτή διαφορά στις δημοσκοπήσεις, η κ. Μέι είναι δυνατό φαβορί για να κερδίσει τις πρόωρες εκλογές στις οποίες είχε υποσχεθεί να μην καλέσει ποτέ. Δε χρειάζεται να εικάσουμε αν είναι ικανή να κυβερνήσει τη χώρα: το παρανοϊκό της στιλ ηγεσίας και η κωμική της προθυμία να αντιστρέφει την πολιτική όταν πιέζεται, έχουν δείξει πως δεν είναι.
Αυτές, λοιπόν, είναι οι προσωπικότητες. Οι πολιτικές ποιες είναι;
Στη φορολόγηση, το εκλογικό πρόγραμμα των Συντηρητικών παραλείπει λεπτομέρειες. Εφόσον η κ. Μέι μετατρέπει κάθε πολιτική σε ντροπή μέσα σε 72 ώρες, αυτό μάλλον είναι συνετό. Η κύρια μείωση φόρου που υπόσχεται το κόμμα στη χαμηλή φορολογία, είναι άνοδος στο αφορολόγητο. Αυτό δεν είναι έξυπνο. «Αιμορραγεί» έσοδα χωρίς να μειώνει τους φορολογικούς συντελεστές και δεν προσφέρει κανένα όφελος στα εκατομμύρια νοικοκυριά με χαμηλά εισοδήματα που ήδη δεν καταβάλουν φόρο εισοδήματος.
Το πρόγραμμα των Εργατικών είναι πολύ πιο τολμηρό σε αυτό το σημείο. Είναι άκρως αναδιανεμητικό, το οποίο δεν είναι ντροπή, αλλά βασίζεται στη φαντασίωση πως υπάρχουν πιθάρια με τσάμπα χρήμα εκεί έξω -τα ονομάζει «επιχειρήσεις»- που μπορούν να φορολογηθούν χωρίς δυσμενείς επιπτώσεις. Αλίμονο, τα εταιρικά κέρδη τείνουν να εξανεμίζονται όταν ο φοροεισπράκτορας αρχίζει να πιέζει. Οι εταιρικοί φόροι που καταβάλλονται, τελικά πληρώνονται από σένα κι από μένα μέσα από υψηλότερες τιμές και χαμηλότερες συντάξεις. Το Ινστιτούτο Δημοσιονομικών Μελετών (IFS) λέει ότι τα σχέδια των Εργατικών δεν θα έχουν αποτέλεσμα, περιέχουν πραγματολογικά λάθη και στηρίζονται σε αισιόδοξες υποθέσεις.
Στο θέμα των δαπανών, οι Tories σχεδιάζουν να συνεχίσουν την πίεση που ασκούν τα τελευταία επτά χρόνια. Θα υπάρξουν μεγάλες περικοπές στα προνόμια των ατόμων σε ηλικία κατάλληλη για εργασία -οι Tories δείχνουν ανίκανοι να φανταστούν ότι οποιοσδήποτε κάτω των 65 θα άξιζε ποτέ λεφτά από την κυβέρνηση.
Το Εθνικό Σύστημα Υγείας χρειάζεται ογκώδεις αυξήσεις για να εξυπηρετήσει έναν πληθυσμό που γερνά. Αλλά οι Συντηρητικοί θα ασκήσουν τόσο σφιχτό έλεγχο σε αυτά τα κόστη, που το IFS τονίζει πως τα σχέδιά τους «μπορεί κάλλιστα να είναι μη επιτεύξιμα». Αυτό έχει σημασία. Κοινή έρευνα των Full Fact και Nuffield Trust καταδεικνύουν σθεναρά πως το ΕΣΥ αρχίζει και τρίζει από την πίεση. Οι χρόνοι αναμονής -για εγχειρήσεις και έκτακτα περιστατικά- μεγαλώνουν. Τα ταμεία του ΕΣΥ ξοδεύουν περισσότερα απ’ όσα έχουν. Οι προσλήψεις είναι δύσκολες και το Brexit θα τις κάνει ακόμη δυσκολότερες.
Το μαγικό σκεπτικό των Εργατικών για τους εταιρικούς φόρους τους δίνουν περισσότερα χρήματα για να παίξουν, τουλάχιστον στη θεωρία. Ελάχιστες ενδείξεις υπάρχουν πως αυτά τα λεφτά θα ξοδευτούν σωστά.
Το κόμμα δεν προτείνει αναστολή πολλών από τις περικοπές σε κοινωνική πρόνοια που προβλέπουν οι Συντηρητικοί. Αντίθετα, σχεδιάζει να ξοδέψει χρήματα σε φοιτητές που τείνουν να προέρχονται από πιο εύπορα νοικοκυριά και θα συνεχίσουν να είναι πιο προνομιούχοι από όσους δεν έχουν πτυχίο. Οι Εργατικοί θα ρίξουν επίσης και χρήμα σε συνταξιούχους ανεξάρτητα αν το έχουν ανάγκη. Είναι παράξενο που ένα κόμμα που αγχώνεται τόσο πολύ σχετικά με τη φορολογία των πλουσίων, είναι και τόσο απρόσεκτο με τους φτωχούς.
Και οι δύο πλευρές έχουν γαρνιτούρα στα πολιτικά τους σάντουιτς που δεν τρώγονται. Οι Εργατικοί προσφέρουν κρατικοποιήσεις. Οι Συντηρητικοί προσφέρουν σχολεία μέσης εκπαίδευσης -και, αναπόφευκτα, κακής ποιότητας σχολεία που πάνε πακέτο. Νοσταλγικοί σκληροπυρηνικοί θα κατενθουσιαστούν, αλλά ελάχιστα άτομα που έχουν κοιτάξει τις ενδείξεις, δεν βρίσκουν καμία από τις δύο πολιτικές ελκυστική.
Τέλος, υπάρχει και το Brexit. Το πρόγραμμα των Εργατικών είναι στρεβλωμένο: είναι μια λίστα όλων των υπέροχων πραγμάτων που έχει κάνει η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση για τη Βρετανία (από την εργασία μέχρι την προστασία της Euratom) και μια δέσμευση να διατηρήσουν όλα αυτά τα πράγματα -μαζί με την υπόσχεση να φύγουν.
Το πρόγραμμα των Συντηρητικών είναι μακράν χειρότερο. Η πολιτική των Tories στο Brexit δεν είναι τίποτα παραπάνω από μια σειρά οργουελικά τσιτάτα: «ισχυροί και σταθεροί», «ομαλό και τακτοποιημένο», «βαθιά και ειδική». Η ελευθερία είναι σκλαβιά, η άγνοια είναι δύναμη.
Για έναν αποκαρδιωμένο ψηφοφόρο σαν εμένα, η άγνοια θα ήταν ευτυχία.
Πηγή: Financial Times, Euro2day.gr
στο 