Κομισιόν: Ερωτήσεις και απαντήσεις σχετικά με το Μέσο Τεχνικής Υποστήριξης

Τι είναι το Μέσο Τεχνικής Υποστήριξης;

Το Μέσο Τεχνικής Υποστήριξης (TSI) είναι το μέσο της Επιτροπής για την παροχή τεχνικής υποστήριξης προς τα κράτη μέλη της ΕΕ για την υλοποίηση μεταρρυθμίσεων, κατόπιν αιτήματος των εθνικών αρχών.

Το TSI αποτελεί μέρος του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου (ΠΔΠ) 2021-2027 και του σχεδίου ανάκαμψης για την Ευρώπη. Προωθεί την οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή της ΕΕ μέσω της στήριξης των προσπαθειών των κρατών μελών για την υλοποίηση των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων. Το TSI βασίζεται στην επιτυχία του προκατόχου του, του Προγράμματος Στήριξης Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων (ΠΣΜΔ). Με το ΠΣΜΔ, η Επιτροπή έχει προσφέρει από το 2017 τεχνική υποστήριξη και στα 27 κράτη μέλη, με περισσότερα από 1.400 έργα σε ένα ευρύ φάσμα τομέων πολιτικής.

Ποιος είναι ο προϋπολογισμός του TSI και ποιο είναι το ύψος της χρηματοδότησης για κάθε κράτος μέλος;

Σε αντίθεση με το ΠΣΜΔ, που λειτούργησε με προϋπολογισμό 222,8 εκατ. ευρώ για την περίοδο 2017-2020, το TSI διαθέτει υψηλότερο προϋπολογισμό και μεγαλύτερη διάρκεια, αντίστοιχη προς τη διάρκεια του ΠΔΠ (864 εκατ. ευρώ για 7 έτη, ή περίπου 115 εκατ. ευρώ ανά έτος).

Για το 2022, το TSI διαθέτει συνολικό προϋπολογισμό 116,8 εκατ. ευρώ.

Η Επιτροπή δεν παρέχει απευθείας χρηματοδότηση στα κράτη μέλη. Αντ’ αυτού παρέχει εμπειρογνωσία στα κράτη μέλη, τα οποία έχουν κατόπιν την ευθύνη για την υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων. Το TSI βασίζεται στη ζήτηση, πράγμα που σημαίνει ότι ενεργοποιείται κατόπιν αιτήματος των κρατών μελών. Η εμπειρογνωσία που παρέχει η Επιτροπή δεν απαιτεί συγχρηματοδότηση σε εθνικό επίπεδο, αλλά η επιτυχία της υποστήριξης των μεταρρυθμίσεων εξαρτάται από τη δραστηριοποίηση και την ανάληψη ευθύνης εκ μέρους των αρχών του κράτους μέλους. Σε πολλές περιπτώσεις, η υποστήριξη παρέχεται υπό μορφή συνδυασμού εξωτερικής στήριξης με την εμπειρογνωσία της ίδιας της Επιτροπής (ΓΔ REFORM και/ή άλλες υπηρεσίες της Επιτροπής), η οποία χρησιμοποιείται κατά τρόπο προσαρμοσμένο ειδικά για την κάθε περίπτωση.

Τέλος, αν και η Επιτροπή παρέχει εμπειρογνωσία για τη στήριξη των κρατών μελών στη σχεδίαση και την υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων, οι ίδιες οι μεταρρυθμίσεις δεν χρηματοδοτούνται από το TSI. Αυτές μπορούν να χρηματοδοτούνται από εθνικά μέσα ή άλλα ταμεία της ΕΕ, όπως ο Μηχανισμός Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΜΑΑ).

Ποιες μεταρρυθμίσεις θεωρούνται κατάλληλες για υποστήριξη από το TSI;

Το TSI μπορεί να υποστηρίξει ένα πολύ ευρύ φάσμα πιθανών μεταρρυθμίσεων που προτείνονται από τα κράτη μέλη. Οι επιλέξιμοι τομείς πολιτικής για υποστήριξη μεταρρυθμίσεων περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:

— Διαχείριση των δημόσιων οικονομικών, φορολογικές πολιτικές και διαχείριση εσόδων

— Διακυβέρνηση, δημόσια διοίκηση και κράτος δικαίου

— Επιχειρηματικό περιβάλλον, ανάπτυξη, εμπόριο και επενδύσεις

— Αγορά εργασίας, εκπαίδευση και κοινωνικές υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένης της διαχείρισης της μετανάστευσης και της ένταξης

— Υγειονομική περίθαλψη, κοινωνική πρόνοια και παιδική μέριμνα

— Πράσινες και ψηφιακές πολιτικές

— Χρηματοοικονομικός τομέας και πρόσβαση σε χρηματοδότηση

— Δεδομένα και στατιστικές

— Προετοιμασία για την προσχώρηση στη ζώνη του ευρώ

— Δημόσια υγεία, κίνδυνοι για την ασφάλεια, συνέχεια των υπηρεσιών

Μέσω του TSI, η Επιτροπή μπορεί επίσης να βοηθήσει τα κράτη μέλη να καταρτίσουν και να εφαρμόσουν τα οικεία σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας (ΣΑΑ), τα οποία είναι αναγκαία για την πρόσβαση σε χρηματοδότηση από τον ΜΑΑ.

Πώς μπορούν τα κράτη μέλη να ζητήσουν υποστήριξη μεταρρυθμίσεων;

Τα κράτη μέλη έχουν τη δυνατότητα να υποδείξουν τις ανάγκες τους υποστήριξης έως το τέλος Οκτωβρίου κάθε έτους. Η Επιτροπή αναλύει τα αιτήματα και ξεκινά διάλογο με τις εθνικές αρχές συντονισμού προκειμένου να αξιολογηθούν οι ιδιαίτερες ανάγκες της χώρας και οι επιλογές υποστήριξης των μεταρρυθμίσεων. Η Επιτροπή ξεκινά την επιτόπια υλοποίηση των έργων μετά την έγκριση του ετήσιου προγράμματος εργασίας του TSI.

Πώς λειτουργεί στην πράξη η υποστήριξη των μεταρρυθμίσεων;

Η υποστήριξη μπορεί να καλύπτει όλα τα στάδια των μεταρρυθμίσεων, από το στάδιο της αρχικής σχεδίασης και της σύλληψης έως το στάδιο της υλοποίησης, της διαχείρισης των αλλαγών και της αξιολόγησης. Η υποστήριξη μπορεί να λάβει τη μορφή στρατηγικών ή τεχνικών συμβουλών, μελετών αξιολόγησης των μεταρρυθμιστικών αναγκών ή επιλογών σε συγκεκριμένους τομείς, σχετικής εκπαίδευσης ή αποστολής εμπειρογνωμόνων στην εκάστοτε χώρα.

Η υποστήριξη μεταρρυθμίσεων μέσω του TSI:

• ξεκινά με αίτημα του κράτους μέλους. Η δραστηριοποίηση και η ανάληψη ευθύνης από το κράτος μέλος είναι καίριας σημασίας για την επιτυχία των μεταρρυθμίσεων·
• είναι ειδικά προσαρμοσμένη για την κάθε περίπτωση και την κάθε χώρα. Η Επιτροπή εντοπίζει και αναλύει τις συγκεκριμένες ανάγκες για την εκάστοτε κατάσταση·
• φέρνει στη χώρα έναν μοναδικό συνδυασμό εμπειρογνωσίας. Η Επιτροπή προσδιορίζει τον ιδανικό συνδυασμό εμπειρογνωσίας για τις εκάστοτε ανάγκες·
• περιλαμβάνει άμεση πρακτική συμμετοχή και αποδίδει απτά αποτελέσματα. Αφού λάβει ένα αίτημα υποστήριξης, η Επιτροπή ξεκινά διάλογο με το κράτος μέλος, ώστε να κατανοήσει λεπτομερώς τις ανάγκες μεταρρύθμισης και τον καλύτερο τρόπο αξιοποίησης της πλέον κατάλληλης υποστήριξης με τον ταχύτερο δυνατό τρόπο·
• ενισχύει τις θεσμικές και διοικητικές ικανότητες ενός κράτους μέλους της ΕΕ i) στη σχεδίαση και την υλοποίηση μεταρρυθμίσεων, ii) στην προώθηση της πράσινης και της ψηφιακής μετάβασης, iii) στην αντιμετώπιση των προκλήσεων που εντοπίζονται στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, ή iv) στην εφαρμογή του δικαίου της ΕΕ.

Μπορείτε να δώσετε ένα παράδειγμα εμβληματικού έργου;

Σύμφωνα με τους στόχους της στρατηγικής της ΕΕ για τον ψηφιακό χρηματοοικονομικό τομέα, το 2022 το TSI θα υποστηρίξει 20 κράτη μέλη όσον αφορά την ενίσχυση της εποπτικής τους ικανότητας στον τομέα του καινοτόμου ψηφιακού χρηματοοικονομικού τομέα, προωθώντας την εποπτική σύγκλιση μεταξύ των δραστηριοτήτων του χρηματοοικονομικού τομέα. Αυτό το εμβληματικό έργο «EU Supervisory Digital Finance Academy» περιλαμβάνει μια διαδικτυακή πλατφόρμα για τη διευκόλυνση των προγραμμάτων κατάρτισης και της ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών για τις εποπτικές αρχές και τις μονάδες χρηματοοικονομικών πληροφοριών στα κράτη μέλη.

Μπορείτε να δώσετε ένα παράδειγμα πολυκρατικού έργου;

Το TSI υποστηρίζει 23 κράτη μέλη όσον αφορά την ενίσχυση της ικανότητάς τους για οικολογικό αναπροσανατολισμό των δημόσιων οικονομικών με ένα ειδικά προσαρμοσμένο πρόγραμμα κατάρτισης «πράσινου» προϋπολογισμού για τους δημόσιους υπαλλήλους που εργάζονται στις εθνικές δημόσιες διοικήσεις. Το εν λόγω έργο παρέχει εργαλεία χάραξης δημοσιονομικής πολιτικής, περιπτωσιολογικές μελέτες και ειδικά εργαστήρια για να βοηθήσει τα κράτη μέλη να επιτύχουν τους κλιματικούς και περιβαλλοντικούς στόχους.

Πώς μπορεί το TSI να υποστηρίξει την κατάρτιση και την υλοποίηση των σχεδίων ανάκαμψης και ανθεκτικότητας;

Ο Μηχανισμός Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΜΑΑ) αποτελεί το βασικό μέσο στο επίκεντρο του NextGenerationEU που θα βοηθήσει την ΕΕ να βγει ισχυρότερη και ανθεκτικότερη από την πανδημία του κορονοϊού. Στο πλαίσιο του σχεδίου ανάκαμψης για την Ευρώπη, το TSI παρέχει στα κράτη μέλη υποστήριξη για την κατάρτιση και την υλοποίηση των οικείων σχεδίων ανάκαμψης και ανθεκτικότητας (ΣΑΑ) που απελευθερώνουν το δυναμικό του ΜΑΑ. Το 57 % των νέων έργων TSI που επιλέχθηκαν το 2022 σχετίζονται με την υλοποίηση των ΣΑΑ

Συνολικά μέχρι στιγμής, 261 έργα TSI —συμπεριλαμβανομένων των νέων 116 έργων για το 2022— συνέβαλαν ή θα συμβάλουν στην κατάρτιση ή την υλοποίηση των ΣΑΑ των κρατών μελών.

Το TSI μπορεί:

• να παράσχει γενική υποστήριξη για την κατάρτιση ή την υλοποίηση των ΣΑΑ
• να υποστηρίξει την υλοποίηση συγκεκριμένων μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων που περιλαμβάνονται στο ΣΑΑ.

Μπορείτε να δώσετε ένα παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο το TSI συμβάλλει στη δίκαιη μετάβαση;

Το 2021 το TSI υποστήριξε 18 κράτη μέλη στην κατάρτιση των εδαφικών τους σχεδίων δίκαιης μετάβασης στο πλαίσιο του Μηχανισμού Δίκαιης Μετάβασης (ΜΔΜ). Ο ΜΔΜ αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, παρέχοντας στοχευμένη υποστήριξη για την άμβλυνση των κοινωνικοοικονομικών επιπτώσεων της μετάβασης σε χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα.

Το 2022 το TSI θα υποστηρίξει την εφαρμογή του ΜΔΜ, μεταξύ άλλων με την υποστήριξη των εθνικών αναπτυξιακών τραπεζών. Επιπλέον, το TSI θα υποστηρίξει περιφέρειες και τομείς που δεν καλύπτονται από τον ΜΔΜ, αλλά αντιμετωπίζουν παρόμοιες προκλήσεις.

Μπορείτε να δώσετε ένα παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο το TSI συμβάλλει στην πράσινη μετάβαση;

Το 2022 το TSI θα υποστηρίξει τα κράτη μέλη στη σχεδίαση και την υλοποίηση μεταρρυθμίσεων για την ανακαίνιση κτιρίων, σύμφωνα με το κύμα ανακαινίσεων της ΕΕ.

Μπορείτε να δώσετε ένα παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο το TSI συμβάλλει στην ψηφιακή μετάβαση;

Η Επιτροπή στήριξε την Ελλάδα στη σχεδίαση της ψηφιακής στρατηγικής της για την ελληνική βιομηχανία. Ειδικότερα, η Επιτροπή προσέφερε εμπειρογνωσία στον βιομηχανικό και τον ψηφιακό τομέα για την αξιολόγηση της ψηφιακής ωριμότητας της ελληνικής βιομηχανίας, προσέφερε υποστήριξη της κατάρτισης μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής «Βιομηχανία 4.0» και του σχεδίου δράσης της και παρέσχε ανάπτυξη ικανοτήτων για την εφαρμογή τους.

Μπορείτε να δώσετε ένα παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο το TSI συμβάλλει στην ψηφιοποίηση των δημόσιων διοικήσεων;

Στο πλαίσιο των «εμβληματικών έργων για τις υπηρεσίες ηλεκτρονικής διακυβέρνησης» της πρόσκλησης υποβολής προτάσεων του TSI για το 2022, τα κράτη μέλη υπέβαλαν 45 αιτήματα. Τα εμβληματικά έργα ηλεκτρονικής διακυβέρνησης προσδιορίζουν τα μέτρα τεχνικής υποστήριξης που απαιτούνται για τη διευκόλυνση της σχεδίασης και της εγκατάστασης υπηρεσιών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης σε ολόκληρη την Ευρώπη. Τα έργα θα επικεντρωθούν στην ανάπτυξη και την εφαρμογή της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, της διακυβέρνησης και της διαχείρισης δεδομένων, των μέτρων για έξυπνες πόλεις και των ψηφιακών δεξιοτήτων για τον δημόσιο τομέα, σύμφωνα επίσης με τον κανονισμό για την ενιαία ψηφιακή πύλη.

Μπορείτε να δώσετε παραδείγματα του τρόπου με τον οποίο το TSI συμβάλλει στη διαχείριση της μετανάστευσης και στην ένταξη;

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει στηρίξει την ελληνική κυβέρνηση στη δημιουργία συστήματος στέγασης για οικογένειες με παιδιά και ευάλωτους αιτούντες άσυλο, σε συνεργασία με την Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες. Το Μέσο Τεχνικής Υποστήριξης έχει συμβάλει σημαντικά στη βελτίωση των συνθηκών υποδοχής, των υπηρεσιών και της βοήθειας για τις οικογένειες των αιτούντων άσυλο που φιλοξενούνται σε καταλύματα τύπου διαμερίσματος και στον εξορθολογισμό των διοικητικών διαδικασιών για τη διασφάλιση της πρόσβασης στην εν λόγω υποστήριξη.

Η Επιτροπή στήριξε επίσης την Αυστρία, το Βέλγιο, την Ελλάδα, την Ιταλία και την Πορτογαλία για τη βελτίωση της ένταξης των προσφύγων στις τοπικές κοινότητες και στην αγορά εργασίας.

Μπορείτε να δώσετε ένα παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο το TSI υποστηρίζει τα παιδιά που διατρέχουν κίνδυνο φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού;

Στο πλαίσιο της «εμβληματικής πρωτοβουλίας για τις εγγυήσεις για τα παιδιά», το 2022, το TSI θα εξακολουθήσει να υποστηρίζει τα κράτη μέλη όσον αφορά την εφαρμογή της ευρωπαϊκής εγγύησης για τα παιδιά. Μέχρι στιγμής, οκτώ χώρες επωφελούνται από την υποστήριξη του TSI στο πλαίσιο της εν λόγω εμβληματικής πρωτοβουλίας. Οι βασικοί τομείς πολιτικής είναι οι ακόλουθοι: εκπαίδευση χωρίς αποκλεισμούς· συντονισμός των πολιτικών, παρακολούθηση και αξιολόγηση των πολιτικών για τα παιδιά και τους νέους· αποϊδρυματοποίηση και προώθηση της ανάδοχης φροντίδας· προσχολική εκπαίδευση και φροντίδα· προώθηση της υγείας και πρόληψη ασθενειών. Επιπλέον, η Επιτροπή συνεργάζεται με τέσσερα κράτη μέλη για μεταρρυθμίσεις με στόχο να καταστεί το εκπαιδευτικό σύστημα πιο περιεκτικό, βελτιώνοντας την πρόσβαση στην εκπαίδευση για τα παιδιά μεταναστών, τα παιδιά με αναπηρίες και τα παιδιά από ευάλωτα περιβάλλοντα.

Μπορείτε να δώσετε ένα παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο το TSI υποστηρίζει την κυβερνοασφάλεια;

Το 2021 το TSI υποστήριξε τα κράτη μέλη όσον αφορά την ενίσχυση της κυβερνοασφάλειας, π.χ. με την αύξηση της ευαισθητοποίησης για την κυβερνοασφάλεια, τη βελτίωση των διαδικασιών και των εργαλείων κυβερνοασφάλειας και την ενίσχυση της ικανότητας των δικαιούχων να προλαμβάνουν και να αντιμετωπίζουν απειλές κυβερνοασφάλειας. Το 2022 το TSI θα εξακολουθήσει να παρέχει υποστήριξη για την ανάπτυξη μέσων για τη μείωση των κινδύνων κυβερνοασφάλειας και την ενίσχυση της εκπαίδευσης στον κυβερνοχώρο.

Μπορείτε να δώσετε ένα παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο το TSI συμβάλλει στην εφαρμογή της στρατηγικής για την ισότητα των φύλων 2020-2025;

Το 2021 το TSI άρχισε να υποστηρίζει την Τσεχία στη σχεδίαση προσεγγίσεων για τη συνεκτίμηση της διάστασης του φύλου στις δημόσιες πολιτικές και στον σχεδιασμό της για την εφαρμογή της τσεχικής στρατηγικής για την ισότητα των φύλων 2021-2030. Αυτό συνάδει επίσης με τους στόχους της στρατηγικής της ΕΕ για την ισότητα των φύλων 2020-2025. Με την ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου στις δημόσιες πολιτικές, η μεταρρύθμιση αυτή θα συμβάλει στην προώθηση της ισότητας και στην καταπολέμηση των διακρίσεων.

Μπορείτε να δώσετε ένα παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο το TSI συμβάλλει στον εκσυγχρονισμό της δημόσιας διοίκησης;

Το TSI υποστήριξε το Ανώτατο Δικαστήριο της Κύπρου όσον αφορά τον εκσυγχρονισμό των κανόνων πολιτικής δικονομίας. Η εφαρμογή των νέων κανόνων θα συμβάλει σε ένα δικαιότερο και αποτελεσματικότερο σύστημα δικαιοσύνης. Αυτό θα συμβάλει στην ενίσχυση του κράτους δικαίου, στην επιτάχυνση της δικαιοσύνης και στη διασφάλιση ευνοϊκών επενδυτικών συνθηκών και βιωσιμότητας της ανάπτυξης.