Το έλλειμα επίγνωσης και αντίμετρων από τη μεριά της ΕΕ έχει καταστήσει τις εξωτερικές παρεμβάσεις προσφιλή τακτική κακόβουλων ξένων παραγόντων, θέτοντας σε κίνδυνο τη δημοκρατία.
“Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ολοκλήρωσε την έρευνά του σχετικά με τους τρόπους με τους οποίους κακόβουλες ξένες δυνάμεις χειραγωγούν την πληροφόρηση και παρεμβαίνουν στο εσωτερικό της ΕΕ, με σκοπό να υπονομεύσουν τις δημοκρατικές της διαδικασίες. Σύμφωνα με τα συμπεράσματα του ΕΚ, κακόβουλοι παράγοντες μπορούν άφοβα να επηρεάζουν τα αποτελέσματα εκλογών, να πραγματοποιούν κυβερνοεπιθέσεις, να επιστρατεύουν πρώην πολιτικούς μεγάλου κύρους και να σπέρνουν τη διχόνοια στον δημόσιο διάλογο.
Γενικευμένη έλλειψη συνειδητοποίησης της απειλής που συνιστούν οι εξωτερικές παρεμβάσεις και η χειραγώγηση της ενημέρωσης, πίσω από τις οποίες κρύβονται κατά βάση η Ρωσία και η Κίνα, διαπιστώνει η έκθεση της Ειδικής Επιτροπής για τις εξωτερικές παρεμβάσεις, συμπεριλαμβανομένης της παραπληροφόρησης, σε όλες τις δημοκρατικές διαδικασίες στην Ευρωπαϊκή Ένωση (INGE). Η κατάσταση αυτή επιδεινώνεται λόγω των κενών στη νομοθεσία και του ελλιπούς συντονισμού μεταξύ των κρατών μελών, τονίζεται στην έκθεση” αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση.
Αντίμετρα
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καλεί την ΕΕ να θεσπίσει κοινή στρατηγική για να αντιμετωπίσει την πρόκληση της παραπληροφόρησης. η οποία θα πρέπει να περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, την επιβολή ειδικών κυρώσεων όσον αφορά τις ξένες παρεμβάσεις και τις εκστρατείες παραπληροφόρησης. Οι ευρωβουλευτές επισημαίνουν επίσης τον ρόλο που μπορούν να παίξουν οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών στην ευαισθητοποίηση του κοινού και στη σωστή ενημέρωση, όπως αναδεικνύει το παράδειγμα βέλτιστης πρακτικής της Ταϊβάν. Υπογραμμίζουν παράλληλα την ανάγκη συνεργασίας σε παγκόσμιο επίπεδο με εταίρους που βρίσκονται στο ίδιο μήκος κύματος.
Επιπλέον το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο συνιστά να ληφθούν τα ακόλουθα μέτρα:
- δημόσια χρηματοδότηση σε πλουραλιστικά και ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης ευρείας κυκλοφορίας, σε δημοσιογράφους, ελεγκτές γεγονότων και ερευνητές
- να εξεταστεί το ενδεχόμενο ανάκλησης της άδειας λειτουργίας οργανισμών που προωθούν ξένη κρατική προπαγάνδα
- οι πλατφόρμες μέσων κοινωνικής δικτύωσης, οι οποίες χρησιμοποιούνται ως μέσα εξωτερικής παρέμβασης, πρέπει υποχρεωτικά να σταματήσουν να προωθούν «ψεύτικους» λογαριασμούς που διαδίδουν παραπληροφόρηση από το εξωτερικό, συμπεριλαμβανομένων και λογαριασμών σε άλλες γλώσσες εκτός των αγγλικών
- τα ευρωπαϊκά πανεπιστήμια θα πρέπει να επανεξετάσουν τη συνεργασία τους με τα ινστιτούτα Κομφούκιου, τα οποία λειτουργούν ως πλατφόρμες προώθησης των κινεζικών συμφερόντων
- να αποσαφηνιστούν οι «άκρως ακατάλληλες» σχέσεις μεταξύ ορισμένων ευρωπαϊκών πολιτικών κομμάτων και της Ρωσίας
- να απαγορευθεί η χρηματοδότηση ευρωπαϊκών και εθνικών πολιτικών κομμάτων από το εξωτερικό
- να βελτιωθεί επειγόντως η ασφάλεια στον κυβερνοχώρο και να τεθεί εκτός νόμου η χρήση λογισμικού κατασκοπείας, όπως το Pegasus
- να καταστεί δυσκολότερη η πρόσληψη πρώην πολιτικών μεγάλου κύρους από ξένους παράγοντες μετά τη λήξη των καθηκόντων τους.
Η έκθεση εγκρίθηκε με 552 ψήφους υπέρ, 81 κατά και 60 αποχές. Περισσότερες λεπτομέρειες όσον αφορά τις σχετικές συστάσεις είναι διαθέσιμες εδώ.
Δηλώσεις
«Ενώ συνεχίζεται ο πόλεμος στην Ουκρανία, οι πλατφόρμες του διαδικτύου και οι εταιρείες τεχνολογίας πρέπει να αναλάβουν δράση αναστέλλοντας τη λειτουργία λογαριασμών που αρνούνται, δικαιολογούν ή επαινούν την επίθεση, τα εγκλήματα πολέμου και τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας. Μακροπρόθεσμα, χρειαζόμαστε μια ξεκάθαρη στρατηγική από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και πραγματικά δεσμευτικούς κανόνες της ΕΕ για την διαφάνεια και τη λογοδοσία των πλατφορμών. Η ανθεκτικότητα θα πρέπει να αποτελέσει την ασπίδα προστασίας μας, για την οποία θα πρέπει να επενδύσουμε σημαντικά στην στήριξη των ποιοτικών, ανεξάρτητων ΜΜΕ στην ευρύτερη γειτονιά της ΕΕ», δήλωσε η εισηγήτρια Sandra Kalniete (ΕΛΚ, Λετονία).
«Για 20 χρόνια, έχοντας πιστέψει τον μύθο του ‘Τέλους της Ιστορίας’ και ότι πλέον δεν έχουν εχθρούς, οι ελίτ της Ευρώπης έδειξαν ακατανόητη αφέλεια και εγκληματική επιπολαιότητα. Η επιτροπή μας, η οποία συστάθηκε για να δώσει τέλος σε αυτή την οκνηρία, εργάστηκε για να αφυπνίσει την Ευρώπη ώστε οι κοινωνίες μας να μάθουν να υπερασπίζονται τους εαυτούς τους», δήλωσε ο πρόεδρος της επιτροπής INGE Raphaël Glucksmann (Σοσιαλιστές, Γαλλία).
Σχετικές πληροφορίες
H Ειδική Επιτροπή για τις εξωτερικές παρεμβάσεις, συμπεριλαμβανομένης της παραπληροφόρησης, σε όλες τις δημοκρατικές διαδικασίες στην ΕΕ συστάθηκε τον Ιούνιο του 2020. Έχει πραγματοποιήσει γύρω στις 50 ακροάσεις με περίπου 130 εμπειρογνώμονες. Μετά από ενάμιση χρόνο λειτουργίας, η θητεία της αναμένεται να ολοκληρωθεί στις 23 Μαρτίου.